ЁВУЗ БУЛАНТ БОҚИЛАР. Коллектив авторов
тўқнашди. “Воллоҳи, билмайман”дея елкаларини кўтариб қўлларини ёнларига ёйиб жим бўлди.
Шеърни сиёсий деб топдими ёки ёқтирмадими, тушунолмадим.
Кўнйа сенатори шоир Файзи Холижи масани бир неча марта мушт-лаб ўз хулосасини баён қилди:
-Бу мамлакатда Вьетнам учун мотамлар уюштирилади! Биэфра учун, Чили учун, Конго учун кўзёшлар тўкилади. Энди бу қанақаси: Му- аллиф“Туркистон” шеъримни “Ҳисор” журналига қўя оласизми?” деб сўраб ўтирса-я! Мени энг олдин ўз миллтим, ўз ватаним, ўз тарихим қизиқтиради.“Туркистон” шеърини ҳам минг марта чиқара олишингиз мумкин. Агар “Ҳисор” журнали “Туркистон”ни нашр қилолмайдиган бўлса, мен уни “Чағри” журналининг олд муқовасига қўя оламан!
Илхон Гечер сўзга аралашди:
-Файзи тўғри айтаётир! Мен ҳам ўшандоқ фикрдаман. Шеър мендан ҳам “эълон қилинади” имзосини олади.
Карим Ойдин Эрдем қўлини кўтарди.
–Мен ҳам шу гапларни айтмоқчи эдим.“Туркистон” шеъри Туркияда чоп этилмайдиган бўлса, қаерда чоп этилади?
“Ҳисор” журналини ўттиз йил катта бир титизлик-ла яшнатган Меҳмет Чинорли қўлимдаги матнга кулимсираб қўлини узатди.
-Олдим, қабул қилдим. Шеърингни феврал сонида чиқфди деб ҳисоб-лайвер Аммо бу шеърни чиқарганимиз учун Москвалик коммунистлар идо-рахонамизга бомба ташлашмаса бўлгани…
“Туркистон” шеърим 1976 йилининг феврал ойида, биринчи марта
“Ҳисор” журналидан ўрин олди. “Ҳисор” журналининг ўттиз йиллик нашриётида “Туркистон” ила боғлиқ илк шеър, янглишмасам, менга оид
Яна “Ҳисор”журналида илк марта нашр этилган Озарбайжонга оид икки шеър ҳам менинг номим билан чиқди. Ошиқ юрак билан ёзганим бу шеърлар “Ҳисор”да чопэтиларкан бир кун у шеър ишқ даражасида севганим аждод тупроқларига боғланишини, у ерларда кўп азиз,жон дўстлар орттирадагини, тўғриси, ҳеч ўйлам агандим.
“Туркистон” ва “Озарбайжон” ўзимни ўзимга билдирган, менинг
оғир савдоли муҳаббатим белгиларидимр.
Озарбайжонни олдин онамни ёниқ қўшиқлар биларнақшланган эртаклар дунёси ичида севдим. “Шангул-Мангул-Куфлангул” эртагида
Озарбайжон қурноз-қурдун-қоптиғи “Шангул-Мангул” эди. Мен бир
тандир тубида ёппа-ёлғиз қолган Куфлангул эдим.
Туркистонни эса, отам то ўлгунича ҳеч эскимаган бир муҳаббат билан кузатгани, шовуллаётгандай жўшқин руҳли журналлар ва китобларнинг са-ҳифаларида таниб улғайдим.
Ва билмайман нима учундир “Туркистон” дейишим, “Озарбайжон” дейишим билан хаёлимга узоқларда, жуда узоқларда қолган болали жайрон келди. Катта-катта қора кўзларидан ёшлар сизаётган ярали.болали жайрон.
Озарбайжоннинг менинг шеърларимда, уфқларни қучоқлашни истаган бир ҳасрат туйғуси билан ўрин олиши сабабсиз эмас.
-–
Озарбайжон Дадам Қўрқут шафағи
Муборак тилимни сут каби соғар
Баъзан шамол бўлар иликларимда
Баъзан ёмғир кабиустимга ёғар.
-–
Озарбайжон юрагимда шоҳтомирдир
Мен Ёқуб кабиман узун йиллардир
Унда Юсуфимнинг қўқиси бордир
Ва ҳасрати, кўнглимдаБуюк