Маъсума. Исажон Султон
номидан дафн қилинади.
– Босит Қориев! Маъсума Қориева! Ботирхон Қориев! Шавкатхон Қориев! Қабрингизда тинч ётинг! – дейишади дафн маросимига келганлар.
Сиёсий тузум бир оиланинг кулини шу тахлит “кўкларга совуриб” юборади.
Афсуски, қотил тузумнинг қилмишлари шу билан тугамайди. 1953 йилда, Сталин вафот этганидан сўнг ноҳақ қатағонга учраганлар номи оқлана бошлаган бўлса-да, ўша даврнинг империалист арбоблари турли республикалар, айниқса Марказий Осиё ўлкалари халқлари бошига янгидан-янги туҳматлар ёғдиришда давом этишади. Саксонинчи йиллар бошига келиб ўзбек халқи ўз ўғлонларини яна бир адолатсиз уруш – Афғон урушида қурбон беради, асоссиз “ўзбек иши” кампаниясида яна минглаб ватандошларимиз туҳматга учрайди. Шу ўринда 1989 йилда Афғон урушидан темир тобутда келган қаҳрамон йигитимиз Сирожиддин Тўрахўжаев хотирасига бағишланган шеъримни эслатиб ўтмоқ жоиз деб ўйлайман:
Дўстлари келса-ю, келмаса болам,
Дўстлари кулса-ю, кулмаса болам.
Бир пайтлар сочини тўзғитган еллар
Ҳовлида елса-ю, елмаса болам.
Яхши кўрган қизи келиб йиғласа,
Сўнгра тўй бўлса-ю, билмаса болам.
Суратдан чиқолмай мўлтираб зор-зор
“Тўйлар муборак”ни тингласа болам.
Куйган кечаларда уйқум келмайин,
“Милт-милт” юлдуз бўлиб имласа болам.
Ғира-шираликда дарахт эшикда
Боламдай турса-ю, кирмаса болам.
Саҳар косаларга қаймоқ тўлса-ю,
Кексайган бу кўнглим тўлмаса, болам.
Кеча топширишди “Қизил юлдуз”инг,
Орденни “болам” деб бўлмаса, болам…
Ўзбек халқи бошига келган шўришлар орадан шунча йил ўтгач ҳам давом этаверганига ҳайрон қоласиз, киши. Шукрки, мамлакатимиз зулмнинг оғир кишанлардан мустақиллик туфайли халос бўлди ва бу каби ҳақсизликлар таг-туги билан барҳам топди.
Бугун адибларимиз олдида жадид боболаримизнинг хотирасини тиклаш, уларнинг фидойилиги ва орзу-армонлари ҳақида юксак савияли бадиий асарлар яратиш каби шарафли вазифалар бор. Нафақат жадидлик даври, балки довруқли тарихимиздаги юзлаб саркардалар, олимлар, шоирлар, мутафаккир алломалар авлодлар эътирофини кутиб турибди.
Президентимиз 2021 йилнинг 31 августида Шаҳидлар хиёбонида сўзлаган нутқида шундай деган эди:
“Биз шу вақтгача тарихнинг ўзимизга ёққан жойларини олиб, ёқмаган томонини яшириб ўтдик. Бировга ёқадими-ёқмайдими, ғуруримизми-армонимизми, муваффақиятми ё хиёнатми – ҳаммасини ҳаққоний ёзиш керак”.
Ёзувчи Исажон Султоннинг ушбу асари ана шундай савобли ва керакли ишларнинг дебочасидир. Шу муносабат билан, адиб дўстимизни янги китоби билан қутлаймиз ҳамда бугунимизнинг истеъдодли шоир ва ёзувчиларидан шундай мавзуларда янгидан-янги бадиий пишиқ асарлар кутиб қоламиз.
МАЪСУМА
Роман
БИРИНЧИ