Күннэй кистэлэҥ олоҕо. Любовь Васильева
эрбээ», – диэбит уонна эһэтэ көрөн турдаҕына, тугу эрэ ботугуруу-ботугуруу алаадьытын таһааран күн эргииринэн уурбут. Онуоха сирэ айах курдук хайдан хаалбыт, алаадьыта барыта онно түспүтүн кэннэ, төттөрү сабыллан хаалбыт… Ити курдук, Күннэй анал дүҥүрүн оҥорторбута.
Дүҥүрүгэр 13 алтан чуораанчыгы, хас биирдиилэрин тыаһатан көрө-көрө, анал миэстэлэригэр иилбитэ. Ити чуораанчыктарын оҥорторорбут эмиэ туспа устуоруйалаах этэ. Дүҥүрүм 13 чуораанчыктаах уонна ол чуораанчыктарым алтан буолуохтаахтар диэбитэ. Мин алтан көрдөөммүн сэниэм эстибитэ. Киһи наадыйдаҕына олох суох буолар эбит. Арай биир сарсыарда Күннэйим: «Крестьянскай рынокка бар, ол онно иккис этээскэ булуоҕуҥ», – диэтэ. Кини эппитин курдук, алтаммын онтон булбутум. 13 чуораанчыктан биирдэстэрэ барыларыттан арыый обургу этэ. «12 чуораанчык – мин дьонум, 13-с чуораанчык – мин», – диэн быһаарбыта.
Аны дүҥүрүн бүрүөһүнүгэр тирии наада буолбутугар мин онтон-мантан ыйыталаһа сатаатым. Онуоха Күннэйим эмиэ налыччы баҕайытык: «Эһэм тириини үчүгэйдик бэйэтигэр көрдүн, киниэхэ баар», – диэтэ. Эһэтэ ол кэннэ ампаарыгар хаһан эрэ бэйэтэ бултаабыт табатын тириитэ баарын булан биэрбитэ, ол тириинэн дүҥүрүн бүрүөһүннэппитэ.
Күннэй дүҥүрэ лаппа улахан этэ. Кэннигэр олордоҕуна көстөөччүтэ суох. Бэйэтэ нэһиилэ кыайара. Ол эрээри турукка киирэн кыырарыгар дүІүрүн аҥаар илиитинэн өрө анньа сылдьан охсооччу, чэпчэки баҕайытык тутааччы-хабааччы.
2014 сыллаахха сааскы киэһэ кутуруксуттарыттан биирдэстэрин дьиэтигэр ыалдьыттыы бардыбыт. Бары төгүрүк остуол тула эйэ дэмнээхтик кэпсэтэ-кэпсэтэ чэйдии олордохпутуна, кыыспыт эмискэ турукка киирэн барда. Бары үөрэ-көтө олорбуппут ханан да суох буолла. Көрдөхпүтүнэ, кыыспыт икки харахтара икки аҥыы барбыттар. Киһи харахтара хайдах да итинник балаһыанньаҕа барар кыахтара суоҕун өйдүүбүт. Ону көрө-көрө көрбөтөҕө буолан, уку-суку чэйдии олордубут. Онтон аны аа-дьуо кутуруксут кыыспыт турукка киирэн барда. Эмискэ Күннэй атын киһи куолаһынан: «Мин билигин охсуһа киирэбин. Ким да ити хоско киирбэт. Туох да буоллун, тугу да иһиттэргит – киирбэккит! Киирдэххитинэ, мин хотторобун», – диэт, саала аанын саптан кэбистэ. Биһиги куукунаҕа олорон хааллыбыт. Иһиттэхпитинэ, саалаттан ыарахан тыас-уус, истиэнэҕэ туох эрэ сааллар курдук. Ол быыһыгар Күннэй көхсүн тыаһа курдьугунаан олорор. Эмиэ да уу чуумпу буолан ылар. Оннук хас да чаас кэтэһэн олордубут. Кутуруксут кыыспыт эмиэ куукунаҕа турукка сылдьар: чыпчылыйбат даҕаны, бэйэтэ туспа үҥкүү, хамсаныы – быаны быраҕан баран, онтун субуйар курдук. Биһиги кинини көрөн саҥата суох олордубут, кини биһигини көрбөт. Онтон дьэ Күннэйбит, дэлби сэниэтэ эстэн, илистэн, тахсан кэллэ. Бэйэтигэр кэлээтин кытта кутуруксута эмиэ тута туруктан таҕыста.
Кимниин охсуспутун, киниэхэ кимнээх саба түспүттэрин эппэтэҕэ. Ол тахсан баран хоттум диэбитэ… Ким билиэ баарай ол киэһэ туох буолбутун?!
2014 сыллаахха сайын Күннэй Намҥа гастроллуу барда. Ыллаан-туойан, кэнсиэрдээн