Күннэй кистэлэҥ олоҕо. Любовь Васильева
аатын ааттатар, туйаҕын хатарар үрдүк аналлаах бу Орто дойдуга кэлбит эбит.
Мөскөйөргө сыһыаннаах дьиҥнээх олоххо буолбут биир түбэлтэни билэбин. Мөскөйөр сири өртөөбүтүгэр улахан баһаар барбыт. Хас да аҕа ууһа саба түһэн умуруора сатаабыттар да, улахан уоту кыайбатахтар. Ыксал буолан, Мөскөйөр ырааҕынан аймаҕар Алыһардаах удаҕан эмээхсиҥҥэ барбыт. Эдьиийиттэн көрдөспүт: «Дьэ иэдээни оҥордум – уоту ыыттым. Туох эмэ көмөлөөх буолаайаҕын, күн-ый буол, абыраа, өрүһүй!» Эмээхсин, Мөскөйөргө сүктэрэн, чугас баар көлүччэҕэ киллэртэрбит уонна икки атаҕыттан туттарбыт да, куоҕастыы хахаара түһээт, атахтарын төлө тардан баран, куоҕас буолан көлүччэҕэ умсаахтыы оонньообут. Ол кэннэ эмээхсин: «Дьэ дьиэбэр таһаара оҕус уонна бэйэҥ түргэнник дьиэҕин бул», – диэбит. Мөскөйөр дьиэтигэр киирээтин кытта эргэ оҥкучах сиҥнэр этиҥнээх ардах түүннээх күн түһэн, улахан уоту умулларбыта үһү.
Мөскөйөр улахан уола – Иннокентий (хос аата – Бууска), мин аҕам ийэтинэн эһэтэ. Кэлин ол хос аатынан Бускаровтар диэн буолбуттар. Бу аҕа ууһуттан биһиги кэммитигэр биллибит-көстүбүт киһи – аан дойдуга Сахатын сирин ааттаппыт марафонец сүүрүк Бускаров Николай. Николай Харлампьевич Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр XX үйэ чулуу чэпчэки атлета (1997 с.), 1993, 1996―1998 сс. Саха сирин бастыҥ спортсмена.
Мөскөйөр хос сиэнинэн мин аҕам буолар – Васильев Лев Иосифович.
Оттон мин аҕабынан эһэм Васильев Иосиф Васильевич диэн киһи эбит, 1886 сыллаах төрүөх. Кини аҕата (мин хос эһэм) Саввинов Василий диэн киһи, Үөһээ Бүлүү Хоротуттан чугас Сээҥээби диэн сиргэ олорбут. Эһэм Бодойбонон, Алданынан сылдьан үлэлээн баран, 41 сааһыгар дойдутугар төннөн кэлбит. Онтон мин эбэбин көрсөн ыал буолан, түөрт оҕону төрөппүттэр. Мин аҕам үһүс оҕонон төрөөбүт.
Мин аҕабынан эбэм – Васильева Александра Иннокентьевна. 1893 сыллаахха Үөһээ Бүлүү улууһун Мэйик нэһилиэгэр күн сирин көрбүт. Эбэм 10-чалаах эрэ сырыттахпына биһиги аймахха улахан ойуун кэлиэхтээх диэн кэпсиир буолара. Оччолорго мин кыра буоламмын улаханнык дьолоҕойбор түһэрбэтэхпин. Кэлин билбитим, ол туһунан эбэм миэхэ эрэ кэпсээбит эбит. Онон сылыктаатахха, өбүгэлэрим эбэбинэн этиппиттэр быһыыта… Уонна тоҕо кып-кыра оҕоҕо кэпсиэҕэй?!
Төрүттэрбин «кэрэхтэр» диэн ааттыыллара үһү – сураҕа, туох эрэ кэрэх мастаах кэлбит дьон эбит. Бэйэлэрин Үөһээ Хара Суорун тойонтон төрүттээхпит дэнэллэрэ үһү. Ол иһин буолуо, Күннэйи суор арыаллааччы…
Ийэм өттүнэн төрдүлэрим Өлүөхүмэ Токкотуттан Үөһээ Бүлүү Арыылааҕар кэлэн олохсуйбуттар эбит. Мин ийэм – Васильева (Степанова) Розалия Ивановна, Үөһээ Бүлүү улууһун Өргүөт нэһилиэгэр төрөөбүт. Ийэм эһэтэ – Ньурба Таркаайытыттан төрүттээх Федоров Иван (хос аата – Мындай). Өлүөхүмэ Токкотуттан Дураева Екатерина диэн тоҥус кыыһын кэргэн ылбыт. Кинилэр Токкоттон көһөн кэлэн, Үөһээ Бүлүү Арыылааҕар олохсуйбуттар. Түөрт кыыстаахтарыттан саамай кыралара Степанова Екатерина Ивановна – мин эбэм. Мин ийэм аҕата – Степанов Иван Евсеевич (хос аата – Тайах Уйбаан).
Күн кэриэтэ Күннэйим, көмүс чыычааҕым, биһиги дьиэ кэргэҥҥэ