Ийээ, бырастыы гын... Степан Марков
хайдах сылдьаахтыыгын?» дии санаан үөһэ тыынна.
Онтон бэйэтин кыана туттан, остуолга аһыырдыы олорбут оҕолоругар эргиллэн:
– Оҕолоруом, биһиэхэ бүгүн бырааһынньык: Өктөөп бырааһынньыга, эдьиийгит кэллэ. Онон оҕолорбун тото-хана аһатабын, собо, хааһы буһардым уонна оттон эдьиийгит кэһиитэ, – диэтэ.
Аанчык ийэтин:
– Ийээ, оскуолаҕа бырааһынньык буолар, баран көр, иһит. Оскуолабыт иһэ олус үчүгэй, киэргэттибит аҕай, интернакка лаампа тааһын бөҕөнү ыраастаатыбыт, оскуола сырдык да сырдык буолуоҕа. Мин оҕолорбунуун хаалыаҕым, – диэн хаайда.
Дьэбдьиэй эмиэ да оскуолаҕа барыан, эмиэ да оҕолорун кытта хаалыан баҕарар. Ол эрээри, оҕолорун тылларын истэн, оскуолаҕа барда.
Оскуола, кырдьык, сүрдээх үчүгэйдик бырааһынньыктыы киэргэтиллибит. Дьон мустан эрэр. Сценаҕа кыһыл сукуна сабыылаах уһун остуол тардыллыбыт, онно хас да лаампа умайар, сып-сырдык буолбут. Сцена аннынан тардыллыбыт ыскамыайкаларга кэлбит дьон тас таҥастарын устубакка олортолоон истилэр. Балачча дьон мустубутун кэннэ сценаҕа сэбиэт, холкуос бэрэссэдээтэллэрэ, оскуола директора уонна партийнай тэрилтэ сэкирэтээрэ тахсан олордулар. Сэбиэт бэрэссэдээтэлэ Антон Сиидэрэп дьону чуумпурдан тарбаҕынан остуолу тоҥсуйбахтаан ылла уонна Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин 24 сыла туолбутунан эҕэрдэлээтэ, онно анаммыт миитини уонна биэчэри аһыллыбытынан аахта. Дакылааты оҥорорго тылы оскуола директорыгар Платон Романовичка биэрдэ. Платон Романович трибунаҕа тиийэн бинсээгин сиэбиттэн бүк тутуллубут тэтэрээти таһааран дакылаатын ааҕан барда. Дьон чуумпуран олорон дакылаатчыт хас биирдии тылын сиргэ түһэрбэккэ истэллэр. Директор, учуутал киһи бэйэтэ даҕаны оҕону үөрэтэр, өйдөтөр курдук боростуой тылынан-өһүнэн Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин суолтатын, билигин бара турар сэрии балаһыанньатын туһунан кэпсээбитэ дьон болҕомтотун тарта. Онно Дьэбдьиэй баһыйар күүстээх Гитлер сэриилэрэ Москва куорат анныгар чугас тиийэ кэлбиттэрин, онно тыын былдьаһыылаах хапсыһыылар буола туралларын туһунан болҕойон иһиттэ. Дакылаатчыт тыылга олорооччулар, үлэлээччилэр аармыйаҕа үлэлэринэн, аһынан-үөлүнэн, сылаас, итии таҥастарынан көмөлөһөллөрүгэр уонна байыаннай нолуокка, заемнарга актыыбынайдык кытталларыгар ыҥырда. Түмүгэр: «Санааны түһэрбэккэ Сэбиэскэй аармыйа модун күүһүгэр эрэнэбит! Кыайыы биһиэхэ буолуо! Улуу сирдьиппит Сталин куруук биһигинниин, кини муударай салалтатынан иннибит диэки! – диэбитигэр саалаҕа олорооччулар ытыстарын тыаһа хабылла түстэ.
Дакылаат кэнниттэн ыччаттар уонна үрдүкү кылаас үөрэнээччилэрин күүстэринэн кэнсиэр буолла. Дьон бу биэчэртэн төһө да чэпчээбит да курдук буоллаллар, сэрии ыарахан балаһыанньата бу ыраах сытар дэриэбинэ хас биирдии ыалын аанын ыарахан тыынынан тоҥсуйуохтааҕын сэрэйэр курдук дьиэлэригэр тарҕастылар. Дьэбдьиэй урут Дьөгүөрүнүүн Өктөөп биэчэригэр куруук сылдьарын санаан, ыччаттар үҥкүүлүүллэрин кыратык көрө түһэн баран дьиэлээтэ.
Дьиэтигэр кэлбитэ оҕолоро утуйан