Дьолло бэлэхтээ, Сэргэлээх. Аркадий Дорофеев
тыыныахха чэпчэкитэ олус. Балачча кэтэһээт, тараахтаан хаампытынан бараллар, тыанан иһэр киһи бытаан, хонуунан сүүрэр киһи түргэн. Гена сөптөөх сиргэ тиийэн, тахсан тоһуйар ини. «Һу-һу» дэһэ-дэһэ, аргыый хааман истэхтэринэ саа тыаһа доргуйар. Чочумча буолаат, киһилэрэ иккистээн тыаһыыр. «Кэллигиэ-эт» – диэн саҥа дуорайар. Мырааҥҥа тахсар дьиэллигэс суолу булан, Гена тоһуйбут эбит. Бастаан сулбу тэптэрэн, сыыһан ыыппыт, иккис куобах хата олорон биэрбит. Халлаан борук-сорук буолбут, тохтуулларыгар тиийдилэр. Бултуйбут аҕай дьон, үөрэн, күө-дьаа кэпсэтэн, кытылга киирдилэр. Ырааппыттар эбит, өрүһү өрө батан, уһуннук хааман оҥочолоругар тиийдилэр. Халлааннара хараҥарар. Дьиэлэригэр тиийэн чаһыларын көрбүттэрэ: хойутаабыттар, остолобуой сабыллыбыт. Ким мас киллэрэн, ким оһох оттон, икки киһи куобах сүлэн, бултарын буһараллар. Остолобуой аһыгар хал буоллахха, куобах-куобах барахсан этэ, миинниин дыргыйан, бу минньигэһин, үчүгэйин!
– Биһиги дьукаахтарбыт уонна били сыгааннар даҕаны тоҕо бурдукка үлэлээбэттэрэ буолуой? – диир Сима, буут уҥуоҕун силиитин оборо-оборо.
– Тоҕотун сотору билиэҥ, ыксаама, – Слава таайтарыылаахтык хоруйдуур.
Лоп курдук 25 күн үлэлээн, бүтэһик күн эрдэлээн бүтэн, хамнастарын аахса сопхуос хонтуоратыгар тиийдилэр. Хамнастарын 115-тии солкуобайы ааҕан биэрдилэр. Остолобуойга бэйэлэрин харчыларыгар аһаабыттара. Сарсыарда сопхуос таһаҕас массыынатынан Солобуодаҕа киллэрэр, онно миэстэ сакаастаммыт, бырайыастарын устудьуоннар бэйэлэрэ төлөөн айанныахтара үһү.
– Хайа, Сима өйдөөтүҥ дуо, дьукаахтарыҥ тоҕо үлэлээбэттэрин? Устудьуон туохха туһалааҕын уонна практика диэн тоҕо баарын дьолоҕойдоотуҥ дуо?
– Өйдөөтүм быһыылаах.
– Ол эрээри, ити дьон, таах сытыахтааҕар бачча да хамнаска үлэлиэхтэрин, – диир Гена.
– Ити дьонуҥ таптаабыттарынан сылдьа, ботуччу эрэ хамнаска хамсана үөрэммит урдустар буоллахтара, – Ника үгэһинэн бөлүһүөктүүр.
– Хамсаан эрэллэрин көрбөтүм, таах хамнаһа суох сытыах кэриэтэ, кыра да буоллар, кэм хамнас иһин үлэлээбит ордук ини?
Университет саҥа үөрэнэр куорпуһа, түөрт этээстээх таас дьиэ быйыл күһүн үлэҕэ киирдэ. Куорат үрдүнэн саамай улахан, аныгылыы тутуулаах сүүнэ уораҕай. Физмат факультет бу өй-билии үтүөкэн дыбарыаһын үһүс этээһигэр дойдуланан үлэлиэ үһү. Сима үһүс этээскэ чэпчэкитик элээрэн тахсан, баатыман кумааҕыга харандааһынан суруллубут араспысаанньаларын көрүөлүүр. Бастакы лиэксийэ «высшая алгебра» диэн предмеккэ, 402-с аудиторияҕа буолуохтаах, Семенов диэн преподаватель ааҕыахтаах. Устудьуон быһыытынан бастакы уруога, ээ, лиэксийэтэ, ону Семенов диэн дьоһуннаах араспаанньалаах преподаватель ааҕар! Сима үөрэн, долгуйан, тиритэн кэлэр. Уол аудиториятын көрдүү, төрдүс этээскэ тэбинэр. Көрүдүөргэ үөрүүнэн-дьолунан мичилиҥнээбит, сорохторо бэрт боччумнаахтык туттубут уолаттар-кыргыттар хаамсаллар.
Дьэ, университет үөрэҕэ, устудьуон олоҕо саҕаланнаҕа…
Киччэччи