Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej. Nikita Shcheholevatyi
Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
het einde der aarde – na koniec świata).
De aarde heeft geen einden, en die liefde is ook gekheid. (Ziemia nie ma końców, a ta miłość to też szaleństwo; de aarde heeft geen einden – ziemia nie ma końców, en die liefde is ook gekheid – a ta miłość to też szaleństwo).
Niemand kan zeggen dat ik niet goed leef met myn vrouw – zy is een dochter van Last & Co, makelaars in koffi – niemand kan iets op ons huwelyk aanmerken. (Nikt nie może powiedzieć, że nie żyję dobrze z moją żoną – jest córką Last & Co, maklerów kawowych – nikt nie może nic zarzucić naszemu małżeństwu; niemand kan zeggen – nikt nie może powiedzieć, dat ik niet goed leef met myn vrouw – że nie żyję dobrze z moją żoną, zy is een dochter van Last & Co – jest córką Last & Co, makelaars in koffi – maklerów kawowych, niemand kan iets op ons huwelyk aanmerken – nikt nie może nic zarzucić naszemu małżeństwu).
Ik ben lid van Artis, zy heeft een sjaallong van twee-en-negentig gulden, en van zulk een malle liefde die volstrekt aan het einde der aarde wil wonen, is toch tusschen ons nooit spraak geweest. (Jestem członkiem Artis, ona ma szal za dziewięćdziesiąt dwa guldeny, i nigdy między nami nie było mowy o takiej szalonej miłości, która chce mieszkać na końcu świata; ik ben lid van Artis – jestem członkiem Artis, zy heeft een sjaallong van twee-en-negentig gulden – ona ma szal za dziewięćdziesiąt dwa guldeny, en van zulk een malle liefde – i nigdy między nami, die volstrekt aan het einde der aarde wil wonen – o takiej szalonej miłości, która chce mieszkać na końcu świata, is toch tusschen ons nooit spraak geweest – nigdy nie było mowy).
Toen we getrouwd zyn, hebben wy een toertje naar den Haag gemaakt – ze heeft daar flanel gekocht, waarvan ik nog borstrokken draag – en verder heeft ons de liefde nooit de wereld ingejaagd. (Kiedy się pobraliśmy, zrobiliśmy wycieczkę do Hagi – tam kupiła flanelę, z której nadal noszę koszule – a miłość nigdy nas nie wyganiała w świat; toen we getrouwd zyn – kiedy się pobraliśmy, hebben wy een toertje naar den Haag gemaakt – zrobiliśmy wycieczkę do Hagi, ze heeft daar flanel gekocht – tam kupiła flanelę, waarvan ik nog borstrokken draag – z której nadal noszę koszule, en verder heeft ons de liefde nooit de wereld ingejaagd – a miłość nigdy nas nie wyganiała w świat).
Dus: alles gekheid en leugens! (Więc: wszystko szaleństwo i kłamstwa; dus – więc, alles gekheid en leugens – wszystko szaleństwo i kłamstwa).
En zou myn huwelyk nu minder gelukkig wezen, dan van de menschen die zich uit liefde de tering op den hals haalden, of de haren uit het hoofd? (Czy moje małżeństwo miałoby być teraz mniej szczęśliwe niż ludzi, którzy z miłości narażali się na gruźlicę lub wyrywali sobie włosy z głowy?; en zou myn huwelyk nu minder gelukkig wezen – czy moje małżeństwo miałoby być teraz mniej szczęśliwe, dan van de menschen – niż ludzi, die zich uit liefde de tering op den hals haalden – którzy z miłości narażali się na gruźlicę, of de haren uit het hoofd – lub wyrywali sobie włosy z głowy).
Of denkt ge dat myn huishouden iets minder wel geregeld is, dan het wezen zou als ik voor zeventien jaar myn meisjen in verzen gezegd had dat ik haar trouwen wilde? (Czy myślisz, że moje gospodarstwo domowe jest mniej dobrze zorganizowane, niż byłoby, gdybym siedemnaście lat temu powiedział mojej dziewczynie w wierszach, że chcę ją poślubić?; of denkt ge dat myn huishouden iets minder wel geregeld is – czy myślisz, że moje gospodarstwo domowe jest mniej dobrze zorganizowane, dan het wezen zou als ik voor zeventien jaar myn meisjen in verzen gezegd had – niż byłoby, gdybym siedemnaście lat temu powiedział mojej dziewczynie w wierszach, dat ik haar trouwen wilde – że chcę ją poślubić).
Gekheid! (Szaleństwo!; gekheid – szaleństwo).
Ik had dit toch even goed kunnen doen als ieder ander, want verzenmaken is een ambacht, zeker minder moeielyk dan ivoordraaien. (Mogłem to zrobić równie dobrze jak każdy inny, bo pisanie wierszy to rzemiosło, z pewnością mniej trudne niż toczenie kości słoniowej; ik had dit toch even goed kunnen doen als ieder ander – mogłem to zrobić równie dobrze jak każdy inny, want verzenmaken is een ambacht – bo pisanie wierszy to rzemiosło, zeker minder moeielyk dan ivoordraaien – z pewnością mniej trudne niż toczenie kości słoniowej).
Hoe zouden anders de ulevellen met deviezen zoo goedkoop wezen? (Jak inaczej kartki z sentencjami byłyby tak tanie?; hoe zouden anders de ulevellen met deviezen zoo goedkoop wezen – jak inaczej kartki z sentencjami byłyby tak tanie).
Frits zegt: ‘Uhlefeldjes’ ik weet niet, waarom? (Frits mówi: „Uhlefeldjes” nie wiem, dlaczego?; Frits zegt – Frits mówi, ‘Uhlefeldjes’ – „Uhlefeldjes”, ik weet niet, waarom – nie wiem, dlaczego).
En vraag eens naar den prys van een stel billardballen! (A zapytaj o cenę zestawu bilardowych kul!; en vraag eens naar den prys van een stel billardballen – a zapytaj o cenę zestawu bilardowych kul).
Ik heb niets tegen verzen op-zichzelf. (Nie mam nic przeciwko wierszom jako takim; ik heb niets tegen verzen op-zichzelf – nie mam nic przeciwko wierszom jako takim).
Wil men de woorden in 't gelid zetten, goed! Maar zeg niets wat niet waar is. (Jeśli ktoś chce ustawić słowa w rym, dobrze! Ale nie mów nic, co nie jest prawdą; wil men de woorden in 't gelid zetten – jeśli ktoś chce ustawić słowa w rym, goed – dobrze, maar zeg niets wat niet waar is – ale nie mów nic, co nie jest prawdą).
‘De lucht is guur, en 't is vier uur.’ Dit laat ik gelden, als het werkelyk guur en vier uur is. (Powietrze jest surowe, a jest czwarta godzina. To mogę uznać, jeśli rzeczywiście jest surowe i jest czwarta godzina; de lucht is guur – powietrze jest surowe, en 't is vier uur – a jest czwarta godzina, dit laat ik gelden – to mogę uznać, als het werkelyk guur en vier uur is – jeśli rzeczywiście jest surowe i jest czwarta godzina).
Maar als 't kwartier voor drieën is, kan ik, die myn woorden niet in 't gelid zet, zeggen: ‘de lucht is guur, en 't is kwartier voor drieën.’ (Ale jeśli jest za piętnaście trzecia, mogę, ja, który nie ustawiam słów w rym, powiedzieć: „powietrze jest surowe, a jest za piętnaście trzecia”; maar als 't kwartier voor drieën is – ale jeśli jest za piętnaście trzecia, kan ik, die myn woorden niet in 't gelid zet – mogę, ja, który nie ustawiam słów w rym, zeggen – powiedzieć, de lucht is guur, en 't is kwartier voor drieën – powietrze jest surowe, a jest za piętnaście trzecia).
De verzenmaker is door de guurheid van den eersten regel aan een vol uur gebonden. (Poeta jest związany przez surowość pierwszego wersu na pełną godzinę; de verzenmaker is door de guurheid van den eersten regel aan een vol uur gebonden – poeta jest związany przez surowość pierwszego wersu na pełną godzinę).
Het moet voor hem juist een, twee uur, enz. wezen, of de lucht mag niet guur zyn. (Dla niego musi to być dokładnie jedna, druga godzina itp., albo powietrze nie może być surowe; het moet voor hem juist een, twee uur, enz. wezen – dla niego musi to być dokładnie jedna, druga godzina itp., of de lucht mag niet guur zyn – albo powietrze nie może być surowe).
Zeven en negen is verboden door de maat. (Siedem i dziewięć jest zabronione przez metr; zeven en negen is verboden door de maat – siedem i dziewięć jest zabronione przez metr).
Daar gaat hy dan aan 't knoeien! (I wtedy zaczyna się knuć; daar gaat hy dan aan 't knoeien – i wtedy zaczyna się knuć).
Of