Исландские королевские саги о Восточной Европе. Татьяна Джаксон
bloð. oc þrutinn miok. oc bra honum mioc við við þes-sa syn huarf hann þa aptr scyndiliga oc heim til herbergia sinna.
Oc litlu siþarr com þar Sigurþr af torgi. oc er hann sa Olaf frenda sinn þrutin af reiði. þa spurði hann Olaf. huat honum veri. hann segir huer sok til var oc bað hann ueita ser sín styrk til hefna fostra sins, þuilican harm sem sia maðr gerði mer oc margfallda scom. vil ec nu hefna fostrfoþur mins. Sigurþr segir at hann uill þetta ueita honum risa nu up ос ganga með micla sueit manna oc var Olafr leiðsogumaðr til torgsins. Oc er Olafr ser þenna mann taca þeir hann oc leiða utan borgar. Oc siþan gengr fram þessi hinn ungi sueinn Olafr. oc ætlar nu at hefna fostra sins, var honum þa fengin ihond mikil breið ðx. at hoggua þenna mann. Olafr var þa ix uetra gamall. Siþan reiðir Olafr öxina oc hðggr a halsin oc af hofuðit. ос er þetta callat mikit fregþar hogg sua ungs mannz.
5 I þenna tima voro iGarða riki margir spamenn. þeir er vissu firir marga luti. þeir sagþu af sinum spadomi at comnar voro iþetta land, hamingior nocquors gafugs mannz oc þo ungs. oc alldri fyrr hofðu þeir set ne eins mannz fylgior biartare ne fegre oc sannuþu þeir þat með morgum orðum en eigi mattu þeir vita huar hann uar En sua sogþo þeir mikils hattar vera hans hamingio at þat lios er yfir henni skein at þat dreifþiz um allt Garða riki oc viða um austr halfu heimsins.
En firir þui sem sagt var fyrr at Allogia drotning var allra kuinna vitrost þa þyckia henni slikir lutir mikils verþir. Biðr hon nu konung með fogrum orðum at hann lati stefna þing at menn comi þangat af allum nalægiom heruðum. segir hon at hon mon þa til coma oc til skipan a hava slica sem mer likar. Nu gerir konungr sua. kömr þar mikill fiolði manna.
Nu byðr drotning at sla seal mannhringa af allum muginum oc skal huerr standa hia aðrum sua at ec mega lita huers mannz asionu. oc yfirbragð oc einkanlega au-gun. oc væntir mek at ec myna skynia huerr styrandi er þessi hamingio ef ec fæ litið sialldr augna hans. oc eigi man þa leynaz mega huerr þessar naturu er. konungr lyddi nu hennar röþum.
Oc er þetta hit fiolmenna þing stoð ii daga. En drotning geck firir huem mann oc hyggr at huers mannz yfir bragþi oc finnr engan þann mann er henni þycki liclegr til at styra sua matkum lutum Oc er staðit hafði ii daga þingit oc com hinn þriði d. þa var enn aukat þingit sottu þa þangat allir at hans boði. en elligar la sok a.
Var nu slegit allu folki i mannhringa. en þessi hin ageta cona oc hin frægia d. hugði at huers mannz alitum oc yfirbragþi. kðmr hon þar er aleið stundina sem fyrir henni stoð einn ungr sueinn með vandum clæðum hann var ikufli oc lagþr hottrin aptr aherðar honum. Hon leit augu hans. oc skilði hon þegar at hann var þessar hin-nar haleitu giptu. oc leiðir hann firir konung oc gerþi þa bert firir allum at þa man sa fundinn vera er hon hafði lengi leitað.
Var nu þessi sueinn ikonunglect valid tekinn Gerði hann þa kunnect konungi oc d. ætt sina oc tign at hann var eigi præll. helldr birtiz nu at hann var pryddr konun-glegre ætt. Siþan tok konungr oc d. at fostra Olaf astsamliga. með mikilli bliðu. göddu þau hann morgum farsæligum lutum sem eiginlegan sinn son. Þessi sueinn uox up iGorðum snimma algerr at afli oc viti oc þroaðiz langa rið sem alldr visar til. sua at afam uetrum var hann lanct um fram sina iafn alldra. i allum lutum þeim er pryða ma goðan hofþingia. Oc þegar er hann toe at syna sek oc sina atgervi þa var þat abbragðlict a marga uega. oc ascammre stundu hafði hann numit allan rid-darligan hatt. oc orrostulega speki. sua sem þeir menn er könstir voro oc hraustastir at fylla þa syslu.
6 Nu feck hann af sliku micla sömð. oc frama fyrst af konungi oc d. oc uti fra allum aðrum. rikum oc urikum. vox hann nu þar ос þroaðiz huartueggia með uizku oc vetra tali, ос allzsconar atgerfi er pryða ma agetan hofðingia Oc Valdamar konungr setti hann bratt hofþingia innan hirðar. oc at stiorna her monnum þeim er vinna scyldu sömð konungi. oc margscyns fræmþar verk vann hann iGarðariki. oc viða um austr halfu þo at her se fatt talt.
En er hann var xii uetra gamall þa spyrr hann konungin ef nocquorar borgir eða heruð þau er legit hafí undir hans konungdom oc hafi heiðnir menn tekit af hans rilci oc sæti þa yvir hans eign oc soma. Konungr suarar. oc s. at vist voro nocquorar borgir ос. þorp þau er hann hafði att. oc aðrir hafðu heriat af hans eign oc lagt nu við sitt riki. Olafr mælti þa. Gef mer þa nocquot lið til forræðis oc skip oc vita ef ec mega aptr vinna þat riki er latit er. þui at ec em fuss at heria oc beriaz við þa er yðr hava hneyct vil ec þar til niota yðarrar giptu oc sialfs þins hamingio. Oc man vera annat huart at ec man fa drepit þa. eða þeir mono abrot stockua firir minum styrk. konungr toe þessu uel oc feck honum lið slict er hann beiddiz.
Nu syndiz þat er fyrr var sagt huersu kÖN hann var við allan riddarascap oc hers-capar bunat. kunni hann oc sua nöfrliga fylkingum fara. sem hann hafði i þui iafnan stafat. ferr hann nu með þessu liði oc atti margar orrostur. oc vann mikin sigr a uvi-num sinum. Vann hann aptr allar borgir oc castala þa er fyrr hofðu legit undir riki Garða konungs. Oc margar þioðir utlendar ocaði hann undir riki Ualdamars ko-nungs. En at hausti huarf hann aptr með fagrligum sigri. oc friðu herfangi. hafði hann þa margscyns gersimar igulli oc agetligum pellum. oc steinum dyrum. er hann fðrði konungi oc d. oc var nu hans uegr ændr nyiaðr. Oc fognuðu honum allir með hinum mesta feginleik. slicu hellt hann fram ahuerio sumre. at hann heriaði. ос vann margs cyns frægþar verk. en hann var a vetrum með Valldamar konungi.
Oc er hann skein iþuilikri dyrð. þa er sua sagt at eptir einn mikiN sigr sneri hann heim til Garða. þeir sigldu þa með sua miclu drambi oc kurteisi. at þeir hafðu seglin yfir skipum sinum af dyrum pellum. oc sua varu tiolldin þeira oc. En af slicu ma mar-ca rikdom þann er hann hafði fengit af stor virkiom þeim er hann vann iAustrlondum. (Bls. 22–29)
9. Fra OLafi konungi
7 Sua segia vitrir menn oc froðir. at Olafr hafi alldrigi blotat scurðgoð. ос hann setti iafnan hug sín við þui. En þo var hann vanr at fylgia konungi til hofsins optli-ga. en alldrigi com hann ín. stoð hann þa uti hia durum iafnnan. Oc eitt sín rðddi konungr uið hann. oc bað hann eigi þat gera þui at þat kaN vera at guðin reiðiz þer. oc tynir þu bloma ðscu þinnar. Villda ec giama at þu litillættir þek við þau þui at ec em ræddr um þek at þau casti a þek akafre reiði sua mikit sem þu hefir ihættu. Hann suarar. Alldrigi hræðumk ec guð þau er huarki hava heym ne syn ne vit oc ec ma skilia at þau hava enga grein oc af þui ma ec marca herra huerrar naturo þau его at mer syniz þu huert sín með þeckilego yfír bragþi at af tecnum þeim stundum er þu ert þar oc þu fðrir þeim fomir. en þa liz mer þu iafnan með ugiptubragþi er þu ert þar. Oc af þui skil ec at guð þessi er þu gofgar manu myrkrunum styra.
8 Oc þat segia menn þa er Olafr var iþuilikri sömð at til urðu nocquorir meN meirr ofundfullir en gözku fullir oc rögþu hann uið konungin. oc varþ hann fírir ofund margra gofugra manna ос fírir þa sok for hann ibrot Ос hafði þa mikin her. hann heriaðe þa aheiðnar þioðær oc feck iafnan sigr. for hann viða um Austrueg oc braut undir sek folkit Oc er honom leiddiz þessi iðn. þa var comit at uetri. villdi hann þa snua heim til Garða. Oc þa com imoti þeim ueðr beði mikit oc gagnstaðlict oc hepti þat ferþ hans þessu sinni. snyr hann þa til Vinðlanz meþ liði sinu oc lagþi skipum sinum til lögis. (Bls. 30)
12. Fra OLafi konungi
10 Þa er Olafir hafði verit iij uetr i Vinðlandi gerðuz þau tiþendi. at d. fær braðan bana. […] bio hann þa lið sitt or landi. oc vænti hann at þa myndi hann skiotara af hyggia harmi þeim er hann hafþi fengit ætlaði hann at fara iRusiam. En er hann com iDanmork þa gengu þeir af skipum sinum oc aland up. oc tocu strandhogg sem siþr er til oc tocu mikit fe. oc racu til strandar. landz menn somnuðuz saman oc sottu eptir þeim með miclu liði. […] (Bls. 36)
13. Fra draum OLafs konungs
11 Eptir þetta hellt Olafr brot skipum sinum oc austr iGarða uelldi Oc tok konungr oc d. uið honum ageta uel. oc dualþiz hann þar um uetrinn Oc eitt sinni bar þa fírir hann merkilega syn. honum syndiz einn mikill stein oc þottiz hann ganga lanct up eptir honum allt til þess er hann com at ovan verþum. hanum þotti þa sem hann veri up hafiðr iloptið