Музы і свінні. Уладзіслаў Ахроменка
абазнаны ў літаратурна-партыйным будаўніцтве, дзелавіта адказвае, нашто. Дзед Талаш – наша беларускае ўсё. Партызаны-партызаны, беларускія сыны. Подзвіг народа несмяротны. Жывы сымбаль, карацей. Тым больш, што такога каларытнага прыгажуна з пушчанскім каўтуном не сорамна і ў «Хроніцы дня» паказаць. А то і прадэманстраваць якой дэлегацыі саюзнікаў: пакуль вы з Другім фронтам марудзіце, у нас нават стогадовыя ваююць! Таму і даставілі дзеда акурат з таемнага аэрадрома на Любаншчыне ў Маскву па асабістым загадзе таварыша Пантылеймона Панамарэнкі, найгалоўнага начальніка партызанскага руху пры Стаўцы Вярхоўнага Галоўнакамандавання. А ў народныя мсціўцы, між іншым, паляшук ісці не хацеў, яго туды падпольны гаркам абяцанкамі завабіў: маўляў, атрымаеш пасля перамогі гектар пакосу…
Кузьма Чорны злякана паказвае вачыма то на электрычную разетку, то на жырандолю: забыліся, што ў «Маскве» нават у сценаў ёсць вушы? Тут нядаўна адзін народны паэт таксама лішняе нападпітку трымцеў, дык потым выпадкова са сходаў зваліўся… То дагаворыцеся!
Размова доўжыцца да самае ночы, але ані стратэгія, ані тактыка далейшага жыцця нешта не выпрацоўваюцца. Нават каньяк не ідзе – так і застаецца ў пляшцы.
А Васіль Ісакавіч тым часам вельмі хутка засвойваецца ў элітнай «Маскве». З вясковай непасрэднасцю шчыкае за дупы маладых пакаёвак. Гаспадарчым вокам прыглядаецца да багатага гатэльнага рыштунку – маўляў, а як гэта можна ў пушчах Палесся скарыстаць? І ўвесь час нешта патрабуе і патрабуе. У адміністратаркі – чайнік, у пакаёўкі – мыла, у заўгаса – анучы на парцянкі… Але ж сам, паскуда сквапная, ніколі нікому нічога не дае, нават калі нейкую драбязу просяць. Увесь гатэль бачыў, як адзін заслужаны генерал ў старога прыкурыць папрасіў, дык Талаш яму адразу: «Смалы табе з каланіцы! Свой агонь трэба мець!..»
Гатэльны люд паглядае на народнага мсціўцу ніякавата. Але запярэчыць баіцца. Усе разумеюць: адно слова ўпоперак – і зухаваты дзядок іх проста па сценцы размажа. А яшчэ разумеюць, што з такім народам нам аніякія акупанты не страшныя. Гэта сёння паляшук нашаму генералу ў агні адмовіў. А што будзе, калі ў яго прыхадзень-фрыц запатрабуе «млека-яйкі-шнапс»? Хана ўсяму Вермахту…
Тым часам партызан засвойвае новыя тэрыторыі. У нумары ён нудзіцца. А таму штораніцы сядае ў сваіх этнаграфічных трантах проста на ганак «Масквы», распальвае люльку і аглядае краявіды. На Манежнай, акурат насупраць гатэлю, стаіць міліцыянт-рэгуліроўшчык ў доўгім скураным плашчы. І з кожным разам гэты міліцыянт цікавіць дзядка ўсё больш і больш.
Нарэшце Васіль Ісакавіч выбівае люльку аб ганак, падымаецца і рашуча ідзе да рэгуліроўшчыка.
– Слухай, сынок, – мружыцца паляшук на крамлёўскую сцяну. – Мне сказалі, што за гэтым зубчастым плотам сам таварыш Сталін жыве. Дык скажы яму, што я вельмі хачу з ім сустрэцца!
– Таварыш Сталін цяпер сапраўды ў Крамлі, – падкрэслена ветліва адказвае праінструктаваны міліцыянт. – Але цяпер ён моцна заняты. Так што ідзі лепш,