Трынаццаць дзён (зборнік). Анатоль Кудласевіч
царкву», – непакоіўся я. Вам смешна? Што магло здарыцца, пытаеце вы? У вас што, сястра ў войску служыць, ці страха паехала? Пытаюцца яшчэ, іш ты? Нічога не магло б здарыцца? Вы што?! А калі б мяне зарэзалі па дарозе да царквы? Што б тады? Га? А калі б я трапіў пад колы аўтамабіля? Калі б забралі ў міліцыю ці, скажам, абвінавацілі, што я ў той цёткі кашалёк з грашыма ўкраў – і сведкі б маглі знайсціся. А што, сказалі б, стаяў побач, можа і ён? Я ж не на гульбішча еду, а ў царкву, а гэта вам не жартачкі. Гэта па вечнае жыццё. Гэта не ў піўнушку схадзіць. Ведаеце, колькі небяспечнага падсцерагае нас на кожным кроку? Ведаеце? Асабліва калі ідзеш у царкву (легіёны не дрэмлюць, як мая маці казала), сотні дэманаў высільваюцца, каб не пусціць вас, гэта вам не уркаган за вуглом у цёмным завулачку – гэта дэман. Ён падсуне тысячы прычын і думак, і людзей нават падашле, абы вы сказалі: «Потым, будзе яшчэ час!» А часу – раз! – і не застанецца ні кроплі: цюкбразь! – грымнулася цагліна на галаву, і панеслі вас уперад нагамі без споведзі і прычасця, ну і цяперака, дзе ваш час? I святкуе прадонне сваю перамогу. Не думайце, я не з пужлівага дзесятка, але… але… але… Але калі думаеш пра вечнае, але калі ідзеш у царкву, калі адчуваеш, што па вечнае жыццё ідзеш, і ведаеш, які цяжар грахоў нясеш за плячыма, – зведайце, як боязна тады і жахліва!
Яшчэ ў аўтобусе я заплакаў. I як толькі выскачыў на прыпынку Пятра Глебкі – ірвануўся да царквы. Людзей было мала. Не так даўно пачалі збірацца: у печках «буржуйках», што служаць для абагрэву «палаткі» зімой, разгараліся нядаўна распаленыя дровы.
– Мне патрэбна да Святога Айца! Мне трэба на споведзь!
Людзі спачатку здзіўлена паглядвалі на мяне: «Усім, маўляў, патрэбна на споведзь, усе па гэта прыйшлі», – выразна гаварылі іх маўклівыя твары. Я ведаў, што ён павінен быць за царскімі «варотамі», але ўварвацца ў святая святых мяне штосьці не пусціла.
Мяне супакоілі, сказалі, што бацюшка хутка прыйдзе. Яго, напэўна, нехта паклікаў, таму што сапраўды ён неўзабаве падышоў да мяне.
– Што здарылася?
– Ведаеце, Святы Айцец, мне трэба спавядацца!
– Пачакайце, праз хвілін дваццаць пачнём.
– Мне трэба зараз! Неадкладна, я баюся, штосьці можа здарыцца і я не паспавядаюся, і тады загіну. Гэта сур’ёзна, у мяне было раней так, я адчуваю гэта.
Я нешта гаварыў яшчэ, а бацюшка стаяў і слухаў, і, калі я нарэшце, замаўчаўшы, паглядзеў яму ў вочы, ён сказаў:
– Не бойцеся, вы пад абаронай царквы, Гасподзь вас не пакіне, нічога не здарыцца. Супакойцеся. Ніхто вас не дасць у крыўду. Тут вораг не мае ўлады, яго валадарства там, за дзвярыма. Вы прыйшлі да Бога, а ён усясільны, усяміласцівы… Я раней крышку сёння пачну, дзеля вас. Станьце каля іконкі і ціхенечка маліцеся пра сябе, Ён усё чуе і бачыць. Калі пачнецца споведзь, гаварыце ўсё, што хацелі сказаць, не саромцеся, усе мы грэшныя, адзін Гасподзь беззаганны, галоўнае – не баяцца выкласці свае грахі перад Богам, шчыра пакаяцца ў іх… – бацюшка гаварыў размерана і спакойна, ціха, але пераканаўча, мне падалося нават, што яму нехта расказаў усё, што