Dieta dla biznesmena. Michel Montignac
niskokaloryczna przynosi jednak pewne efekty. Ograniczenie spożywania pokarmów prowadzi do zmniejszenia masy ciała. Niestety, jak zdołaliśmy się już przekonać, ma ono charakter przejściowy. W krótkim czasie następuje powrót do punktu wyjścia, a w wielu przypadkach waga ciała jeszcze się powiększa. Po drugie, produkcja niskokalorycznej żywności stanowi obecnie ważną gałąź gospodarki. Propagowanie teorii o kaloriach popieranej przez „wykwalifikowanych żywieniowców” przyczyniło się do powstania nowego, chłonnego rynku zbytu. Korzystają na tym ludzie związani z przemysłem spożywczym i kucharze, którzy zapomnieli już, czym jest prawdziwa sztuka kulinarna.
Teoria kalorii jest fałszywa. Chyba już rozumiesz dlaczego. Niestety, to jeszcze nie koniec tej historii. Tak głęboko wniknęła ona w twój umysł, iż jeszcze wielokrotnie przyłapiesz się na tym, że postępujesz według jej zasad.
Kiedy przejdę do metody, którą polecam w tej książce, być może na początku będziesz czuł się zagubiony, ponieważ to, co proponuję, jest w wielu przypadkach sprzeczne z opiniami, które ci wpojono. Jeśli tak się zdarzy, po prostu jeszcze raz przeczytaj ten rozdział, aż wszystko stanie się dla ciebie jasne.
Rozdział 4
SKĄD SIĘ BIORĄ NADMIERNE KILOGRAMY?
Jak się przekonałeś, czytając poprzedni rozdział, różnica pomiędzy kaloriami pobranymi a wykorzystanymi w ogóle nie tłumaczy pojawienia się nadwagi. Innymi słowy, teoria kalorii nie wyjaśnia mechanizmu magazynowania tłuszczu przez nasz organizm.
Teraz spróbuję wyjaśnić to zjawisko.
Insulina
Zdolność organizmu do gromadzenia zapasów tłuszczu wiąże się bezpośrednio z wydzielaniem insuliny. Jest to hormon produkowany w trzustce, odgrywający istotną rolę w procesach metabolicznych. Oddziałuje on na glukozę (czyli cukier) we krwi i wpływa na jej przyswajanie przez tkanki. Glukoza może być wykorzystana do zaspokojenia bieżących potrzeb organizmu lub przekształcona w tłuszcz albo glikogen i zmagazynowana.
Przedstawię kilka przykładów, które pozwolą zrozumieć, w jakich warunkach i po spożyciu jakich produktów następuje przyspieszenie produkcji tłuszczu.
Produkty węglowodanowe
Załóżmy, że zjadasz kawałek białego pieczywa. Zawiera on węglowodan – skrobię, która zostaje rozbita na cząsteczki glukozy. Przenikają one do krwiobiegu, powodując podwyższenie poziomu tego związku we krwi. Trzustka zaczyna wydzielać insulinę, aby:
1. Obniżyć poziom cukru we krwi do normalnego poziomu wynoszącego 1 g/l;
2. Umożliwić wchłonięcie glukozy do tkanek, gdzie zostanie ona przetworzona na glikogen (materiał zapasowy przeznaczony do szybkiego wykorzystania) lub tłuszcz (przeznaczony do wykorzystania w późniejszym terminie).
Produkty węglowodanowe i tłuszczowe
Tym razem raczysz się kawałkiem białego chleba z masłem. Procesy metaboliczne zachodzące w twoim organizmie są takie same jak poprzednio. Węglowodany ulegają rozbiciu na glukozę. Poziom cukru we krwi podnosi się, więc trzustka wydziela insulinę.
Pojawia się jednak podstawowa różnica. Do krwi przeniknęły też kwasy tłuszczowe pochodzące z masła, którym posmarowałeś chleb. Jeżeli masz zdrową trzustkę, wydzielona przez nią ilość insuliny będzie proporcjonalna do stężenia cukru we krwi. Jeśli jednak twoja trzustka nie działa prawidłowo, ilość uwolnionej do krwiobiegu insuliny jest zbyt wysoka, co powoduje nie tylko wchłanianie glukozy, ale także uruchamia procesy prowadzące do magazynowania tłuszczów (które w normalnych warunkach zostałyby wykorzystane przez organizm).
Teraz już rozumiesz, jaka jest różnica między osobą, która ma tendencję do przybierania na wadze, a taką, która je wszystko, a mimo to pozostaje szczupła. Ta pierwsza cierpi na problemy z trzustką, objawiające się nadmiernym wydzielaniem insuliny.
Zdolność magazynowania lipidów obecnych we krwi jest uwarunkowana nie tylko kondycją trzustki, ale także indeksem glikemicznym spożywanego produktu węglowodanowego.
Wyobraź sobie, że zjadasz na czczo kawałek chleba z masłem. Możliwie są dwie sytuacje:
1. Kupiłeś białe pieczywo
Chleb z wysoko przetworzonej mąki ma indeks glikemiczny równy 70. Po zjedzeniu kromki poziom glukozy we krwi gwałtownie wzrasta. Jeżeli twoja trzustka nieprawidłowo funkcjonuje, nadmiar wydzielonej insuliny sprawi, że część tłuszczów, które przeniknęły do krwiobiegu, zostanie zmagazynowana w tkance tłuszczowej.
2. Kupiłeś pieczywo z pełnej mąki
Ponieważ indeks glikemiczny chleba z pełnej mąki wynosi 35, krzywa obrazująca zwiększanie się poziomu glukozy we krwi będzie miała łagodniejszy przebieg. Wydzieli się znacznie mniej insuliny i tłuszcz z masła nie zostanie zmagazynowany.
Produkty tłuszczowe
Załóżmy teraz, że zjadasz kawałek sera.
Metabolizm lipidów nie pociąga za sobą podwyższenia poziomu cukru we krwi. W tej sytuacji trzustka nie wydziela insuliny. Nie musisz więc się obawiać, że nadmiar energii zostanie zmagazynowany w postaci tłuszczu.
Błędem byłoby jednak uważać, że spożywanie tłuszczów nie ma żadnych konsekwencji dla organizmu. W procesie trawienia z tłuszczów uwalniane są substancje odżywcze konieczne do prawidłowego przebiegu procesów metabolicznych, przede wszystkim witaminy, składniki mineralne (np. wapń) i niezbędne kwasy tłuszczowe.
Ten przykład podałem w sposób bardzo uproszczony. Choć korzystałem z pomocy fachowców, niejeden specjalista, przeczytawszy to, na pewno uśmiechnie się z politowaniem. W rzeczywistości proces ten jest znacznie bardziej skomplikowany. Ale nawet w tak uproszczonej formie daje pojęcie o interesujących nas zjawiskach. Pozwala wyjaśnić podstawowe zasady, którymi będziesz się kierować, poznając moją metodę odchudzania. Choć uważam ten rozdział za bardzo ważny (pokazuje, w jaki sposób można doprowadzić do tworzenia się zapasów tłuszczu w organizmie), będziesz potrzebował jeszcze więcej nowych informacji, które pozwolą zrozumieć, jak jeść „normalnie”, a jednak „inaczej”.
UWAGA!
Nadmierne i częste spożywanie produktów węglowodanowych o wysokim indeksie glikemicznym może wywołać hiperglikemię prowadzącą do uszkodzenia trzustki. W rezultacie następuje nadmierne wydzielanie insuliny, które powoduje uruchomienie mechanizmów odpowiedzialnych za magazynowanie tłuszczu w organizmie.
Jak łatwo się domyślić, dieta zawierająca dużą ilość produktów o wysokim IG połączona z konsumpcją tłuszczów prowadzi do otyłości.
Rozdział 5
GOSPAROWANIE ZAPASAMI
W poprzednim rozdziale mówiłem o mechanizmie magazynowania zapasów. Teraz zastanowimy się, dlaczego przybieramy na wadze.
Jeśli trzustka nie działa prawidłowo, jedzenie produktów węglowodanowych razem z lipidowymi może prowadzić do zwiększenia masy ciała. Zamiast mówić ogólnie o cukrach, powinienem szczególnie skupić się na „złych” węglowodanach. Jak zapewne pamiętasz z rozdziału pierwszego, nie obecność węglowodanów w ogóle, ale typ danego związku leży u podstaw całego problemu. Być może wiedziałeś o tym, jednak naukowe wyjaśnienie tego zjawiska pozostawało dla ciebie niezrozumiałe. Mogłeś także nie zdawać sobie sprawy, w jaki sposób należy stosować te zasady, aby osiągnąć idealną masę ciała.
Wyobraź sobie, że jesteś mężczyzną ważącym około 86 kg. Biorąc pod uwagę swój wzrost