Dziady, część III. Адам Мицкевич

      Słuchaj, ty! – tych mnie imion przy kielichach wara.

      Dawno nie wiem, gdzie moja podziała się wiara,

      Nie mieszam się do wszystkich świętych z litaniji,

      Lecz nie dozwolę bluźnić imienia Maryi.

      Dobrze, że Panu jedno to zostało imię —

      Choć szuler zgrany wszystko wyrzuci z kalety,

      Nie zgrał się, póki jedną ma sztukę monety.

      Znajdzie ją w dzień szczęśliwy, więc z kalety wyjmie,

      Więc da w handel na procent, Bóg pobłogosławi,

      I większy skarb przed śmiercią, niźli miał, zostawi.

      To imię, Panie, nie żart – więc mnie się zdarzyło

      W Hiszpaniji, lat temu – o, to dawno było,

      Nim car mię tym oszpecił mundurem szelmowskim —

      Więc byłem w legijonach, naprzód pod Dąbrowskim,

      A potem wszedłem w sławny pułk Sobolewskiego.

      To mój brat!

                        O mój Boże! pokój duszy jego!

      Walny żołnierz – tak – zginął od pięciu kul razem;

      Nawet podobny Panu. – Otóż – więc z rozkazem

      Brata Pana jechałem w miasteczko Lamego —

      Jak dziś pamiętam – więc tam byli Francuziska:

      Ten gra w kości, ten w karty, ten dziewczęta ściska —

      Nuż beczeć; – Każdy Francuz, jak podpije, beczy.

      Jak zaczną tedy śpiewać wszyscy nic do rzeczy,

      Siwobrode wąsale takie pieśni tłuste!

      Aż był wstyd mnie młodemu. – Z rozpusty w rozpustę,

      Dalej bredzić na świętych; – otóż z większych w większe

      Grzechy laząc, nuż bluźnić na Pannę Najświętszę —

      A trzeba wiedzieć, że mam patent sodalisa29

      I z powinności bronię Maryi imienia —

      Więc ja im perswadować: – Stulcie pysk, do bisa!

      Więc umilkli, nie chcąc mieć ze mną do czynienia. —

      Ale no Pan posłuchaj, co się stąd wyświęci.

      Po zwadzie poszliśmy spać, wszyscy dobrze cięci —

      Aż w nocy trąbią na koń – zaczną obóz trwożyć —

      Francuzi nuż do czapek, i nie mogą włożyć: —

      Bo nie było na co wdziać, – bo każdego główka

      Była ślicznie odcięta nożem jak makówka.

      Szelma gospodarz porznął jak kury w folwarku; —

      Patrzę, więc moja głowa została na karku;

      W czapce kartka łacińska, pismo nie wiem czyje:

      «Vivat Polonus, unus defonsor Mariae»30.

      Otóż widzisz Pan, że ja tym imieniem żyję.

      Feliksie, musisz śpiewać; nalać mu herbaty

      Czy wina. —

                        Jednogłośnie decydują braty,

      Że muszę być wesoły. Chociaż serce pęka,

      Feliks będzie wesoły i będzie piosenka.

      Nie dbam, jaka spadnie kara,

      Mina31, Sybir czy kajdany.

      Zawsze ja wierny poddany

      Pracować będę dla cara;

      W minach kruszec kując młotem,

      Pomyślę: ta mina szara

      To żelazo, – z niego potem

      Zrobi ktoś topór na cara.

      Gdy będę na zaludnieniu,

      Pojmę córeczkę Tatara;

      Może w moim pokoleniu

      Zrodzi się Paleń32 dla cara.

      Gdy w kolonijach osiędę,

      Ogród zorzę, grzędy skopię,

      A na nich co rok siać będę

      Same lny, same konopie.

      Z konopi ktoś zrobi nici —

      Srebrem obwita nić szara

      Może się kiedyś poszczyci,

      Że będzie szarfą dla cara33.

      Zrodzi się Paleń dla cara

      ra – ra – ra – ra – ra – ra —

      Lecz cóż to Konrad cicho zasępiony siedzi,

      Jakby obliczał swoje grzechy do spowiedzi?

      Feliksie, on nie słyszał zgoła twoich pieni;

      Konradzie! – patrzcie – zbladnął, znowu się czerwieni.

      Czy on słaby?

      Stój, cicho – zgadłem, że tak będzie —

      O, my znamy Konrada, co to znaczy, wiemy.

      Północ jego godzina. – Teraz Feliks niemy,

      Teraz, bracia, piosenkę lepszą posłyszemy.

      Ale muzyki trzeba; – ty masz flet, Frejendzie,

      Graj dawną jego nutę, a my cicho stójmy

      I kiedy trzeba, głosy do chóru nastrójmy.

      Bracia!