Sprawiedliwie. Reymont Władysław Stanisław

Sprawiedliwie - Reymont Władysław Stanisław


Скачать книгу
kwarty, tj. ok. ćwierć litra. [przypis edytorski]

7

śprit (gw.) – spirytus. [przypis edytorski]

8

rzec (gw.) – rzecz. [przypis edytorski]

9

zapowietrzony (daw.) – zadżumiony, chory na dżumę; gw. używane jako wyzwisko. [przypis edytorski]

10

coć (gw.) – co ci. [przypis edytorski]

11

cyganić – zmyślać, oszukiwać. [przypis edytorski]

12

pedziałem (gw.) – powiedziałem. [przypis edytorski]

13

ździebko (pot.) – trochę. [przypis edytorski]

14

onuce – tkanina lniana (późn. bawełniana) w kształcie kwadratu a. prostokąta, którą owijano stopy, by chronić je przed zimnem i otarciami od obuwia; dziś onuce zastąpione zostały przez skarpety. [przypis edytorski]

15

denarek (zdr., daw.) – żelazny trójnóg używany jako podstawka pod kocioł a. garnek. [przypis edytorski]

16

niezgorzyśta zmiękli (gw.) – niezgorzej (nie najgorzej) zmiękliście. [przypis edytorski]

17

kupić się (daw.) – skupiać się, gromadzić się. [przypis edytorski]

18

alkierz (daw.) – mały, boczny pokój. [przypis edytorski]

19

skądciś (gw.) – skądś, nie wiadomo skąd. [przypis edytorski]

20

srożej (daw., gw.) – silniej, mocniej, bardziej. [przypis edytorski]

21

kruczeć – burczeć w brzuchu (z głodu). [przypis edytorski]

22

złotówka… grosik – w kongresowym Królestwie Polskim początkowo funkcjonował nadal polski system monetarny, od 1832 emitowano monety pol.-ros., następnie ros.-pol., z wybitą wartością równocześnie w rublach oraz w złotych (ówczesna złotówka = 15 kopiejek = 15/100 rubla, grosz = ½ kopiejki); od 1850 wybijano tylko monety czysto rosyjskie, jednak w języku potocznym utrzymały się nazwy „złotówka” i „grosz”. [przypis edytorski]

23

ino (gw.) – tylko. [przypis edytorski]

24

wątpia (daw., gw.) – wnętrzności; mieć coś na wątpiach – pot.: mieć coś na wątrobie; martwić się czymś, nie ujawniając. [przypis edytorski]

25

bogać tam (daw., gw.) – gdzie tam. [przypis edytorski]

26

zawżdy (daw., gw.) – zawsze. [przypis edytorski]

27

cierzpiący (gw.) – cierpiący. [przypis edytorski]

28

pundzie (gw.) – pójdzie. [przypis edytorski]

29

przestanek (przestarz.) – przerwa. [przypis edytorski]

30

potrza (gw.) – potrzeba. [przypis edytorski]

31

tok (daw.) – klepisko, podłoga z ubitej gliny. [przypis edytorski]

32

naści (daw., gw.) – masz. [przypis edytorski]

33

bez (gw.) – przez. [przypis edytorski]

34

roki, roków (gw.) – lata, lat. [przypis edytorski]

35

niceście ręcami nie robili (gw.) – konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: nic rękami nie robiliście. [przypis edytorski]

36

baczyć (daw., gw.) – uważać, pamiętać. [przypis edytorski]

37

frasować się (daw.) – martwić się. [przypis edytorski]

38

po próżnicy – na próżno. [przypis edytorski]

39

uszów – dziś popr. forma D. lm: uszu. [przypis edytorski]

40

łubiany – wykonany z łuby, czyli tzw. dartki drzewnej: długich, cienkich pasów struganych z miękkiego drewna. [przypis edytorski]

41

po faryzejsku – obłudnie; faryzeusze: członkowie staroż. żydowskiego stronnictwa polit.-rel. w Palestynie, którym zarzucano fałszywą, uprawianą na pokaz pobożność. [przypis edytorski]

42

przody (gw.) – wprzódy, najpierw, wcześniej. [przypis edytorski]

43

przeprzeć – pokonać, przezwyciężyć. [przypis edytorski]

44

zakłyźni (gw.) – zapewne przen.: zagryzie. [przypis edytorski]

45

jaże (gw.) – aż. [przypis edytorski]

46

pacierze do Przemienienia Pańskiego – zapewne modlitwa katolicka zwana Koronką do Przemienienia Pańskiego, w ramach której powtarza się „pacierze”, czyli modlitwy Ojcze Nasz i Zdrowaś Mario. [przypis edytorski]

47

torbów (gw.) – toreb. [przypis edytorski]

48

abyśta (gw.) – obyście. [przypis edytorski]

49

jucha (daw., gw.) – krew, tu jako obelga. [przypis edytorski]

50

me (gw.) – mnie. [przypis edytorski]

51

juści (gw.) – oczywiście, rzeczywiście, w istocie. [przypis edytorski]

52

kiej (gw.) – jak. [przypis edytorski]

53

kwarta – daw. miara objętości, ok. 1 litra. [przypis edytorski]

54

gody (daw.) – wesele, święto. [przypis edytorski]

55

siedzieć nie mówiący – siedzieć, nie mówiąc. [przypis edytorski]

56

duszny (daw.) – duchowy. [przypis edytorski]

57

kusztyczek – mały kieliszek. [przypis edytorski]

58

bielmo – zmętniona rogówka w oku. [przypis edytorski]

59

kij z jeżem – tj. kij ze skórką jeża na końcu, którym wędrowni żebracy oganiali się od natarczywych psów. [przypis edytorski]

60

ciepać (gw., pot.) – rzucać; uderzać. [przypis edytorski]

61

kulas (gw.) – noga. [przypis edytorski]

62

dadząć – dadzą ci. [przypis edytorski]

63

ochfiarować


Скачать книгу