Ostatni Pokój. Krystyna Wasilkowska Frelichowska

      Nawet nie otworzyłam biurka, tylko wyciągnęłam z torby list.

      „Kochana Zosiu, miałaś rację, że wysyłałaś mnie do lekarza. Ociągałam się, bo nie wyobrażałam sobie zostawić Benka bez opieki. Teraz mam już wszystkie badania i wiem, że jest już za późno…”.

      Dalej ze szczegółami opisywała swoje kiepskie samopoczucie, diagnozę i nie kryła rozpaczy na temat osamotnionego męża.

      „Znałyśmy się tyle lat, nigdy nie zapomnę wielkiej życzliwości i dobroci Twojej mamy i babci. Nigdy nie zapomnę obiadów u Twojej babci Florentyny i naszych dziecięcych zabaw. Tak bardzo chcę Cię przeprosić za to, co zrobiłam i się przyznać, że to ja, za namową mojej macochy, wyjęłam z szuflady komody Twojej babci bransoletę. Moja macocha kiedyś podpatrzyła, jak babcia Florentyna ją owija i chowa, powiedziała mi dokładnie, w którym miejscu ją znajdę. Wyciągnęłam ją, a ciebie naraziłam na awantury i kary. Ojciec i ona dawno umarli, a ja żyję i dźwigam ciężar winy. W czasie wojny dwa razy była zakopywana w naszym ogrodzie, pod gruszą, później, żebyśmy mieli co jeść, była dwa razy zastawiana, ale zawsze wracała do mnie. Nie mogę pozbyć się tych okropnych wspomnień, które przez lata zaświadczały o mojej i ich nikczemności. Po wojnie szukałam Ciebie, ale jak Cię wreszcie odnalazłam, to zabrakło mi odwagi, żeby się przyznać i ją oddać. Nie mogłam pojąć, że Ty nigdy nie wróciłaś do tamtego wydarzenia.

      Zosiu, jest ze mną coraz gorzej, wiem, że nie wyjdę ze szpitala, a nie chcę umierać z takim ciężarem na sercu. Oddaję Ci ją, wybacz i pomódl się za mnie. Michalina.

      PS. Mój Benek nie zna tej historii i nigdy u mnie nie widział tej bransolety. Niech to będzie tylko nasza sprawa. Wybacz mi!”.

      Myśli kotłują się po mojej głowie i wiem, że po lekturze tego listu będzie mi trudno prowadzić zajęcia. „Hura! Jesteśmy bogaci!” – myślę. Ale jak na złość dzieciaki przychodzą bardzo punktualnie i natychmiast muszę włożyć fartuszek i przeobrazić się w specjalistkę od pysznych przystawek. Członkowie klubu zajmują miejsca przy pojedynczych stołach, wyciągają deseczki i według instrukcji ścinają z dużej bułki wierzch i spód. Podłączam trzy elektryczne kuchenki, stawiam patelnie i wrzucamy po łyżeczce masła. Kuchciki na środku bułki wycinają małe kółko i każde dziecko po obsmażeniu jej na masełku z jednej strony wbija żółtko, odkładając białko do przygotowanej miseczki. Instruuję, że kiedy żółtko się zetnie od gorąca, trzeba delikatnie przełożyć bułkę na drugą stronę. Bardzo zgrabnie wywiązują się z zadania. Po całej salce rozchodzi się zapach smażonego masła, wysnuwa się aż do holu, a nasze jaskółcze gniazda są gotowe. Jedni pałaszują z apetytem, inni dopiero stają przy stołach. Marcinkowi chlupnęła zawartość jajka na podłogę, wyjmuję więc z torby i daję mu moje wiktuały. Swojej bułki nawet nie wyciągnęłam, bo nie byłabym w stanie nic przełknąć. A zresztą jak tu jeść czerstwiejącą bułkę, mając w domu taki szmal w złocie i kamieniach! Chce mi się krzyczeć z radości, ale panuję nad sobą, bo tylko wystraszyłabym dzieci. Doszłam do Kamy, która do nas dołączyła i teraz pomagała małemu Mareczkowi w oddzieleniu żółtka od białka, i znienacka spytałam, o czym marzy. Oczywiście myślałam o naszych zakupach z przyszłego szmalu, a ona odpowiada przyziemnie: – Żeby nie przeszły mi włosy i ciuchy tym zapaszkiem.

      Już schodzę na ziemię i dostrzegam, jak bliźniaczki, krojąc swoje buły, okruszki zrzucają na podłogę. Innego dnia robiłabym wielki wykład pedagogiczny, ale dziś daję sobie spokój i ograniczam się do wyznaczenia dyżurnej sprzątającej. Dorotka zabiera swoją porcję, chce ją zanieść do domu dla braciszka. Białka lądują w lodówce, bo planujemy na przyszłych zajęciach upiec bezy czekoladowe. Lustruję pracownię – kuchenki wyłączone, pokój się wietrzy, akcesoria kuchenne wypożyczone przez mamy dzieciaków zostały dokładnie umyte i są teraz z powrotem wkładane do torebek. Dużo śmiechu, wymiana wrażeń na temat kulinarnych dzieł i zamykają się drzwi za ostatnim kuchcikiem. Skubiąc moją niezużytą bułkę, przenoszę się na parter, a tam w holu czuję się tak, jakbym była w zapachowej maślanej krainie – gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą.

      – Znów mnie wrobiłaś w opiekunkę „kuchcików”! Oni są nieznośni, bo trzeba ich wyręczać nawet w rozbiciu jajka. Co ja jestem jakaś niańka? – mówi rozdrażniona Kama. Sama zapomniała, jak babcia ją uczyła tej cyrkowej operacji: „raz mocno stuk, odwróć jajko na dłoni, rozdziel skorupkę tak, żeby na jednej połówce skorupki było żółtko, zrzuć białko na talerzyk”. Niestety, rozstajemy się w kwasie. Muszę wypić coś gorącego, wchodzę do biura i jeszcze niedawny mój spokój burzy leżący na stoliku list. Staje mi przed oczami schowane w szufladzie nieznanej mi prababci Florentyny jubilerskie cudo, brawurowa kradzież nieletniego Arsene’a Lupina sprzed siedemdziesięciu laty. Ciężar jej nieczystego sumienia, wreszcie sama przesyłka od nadawcy – najpewniej z czyśćca. Jeszcze raz analizuję wszystkie okoliczności i chytrze myślę: czy to jest możliwe, że jestem – poprawiam się w myśli – jesteśmy bogaci? Ale kiedy przypominam sobie, co chciałam zrobić z tą paczką po drodze, czuję gwałtowne uderzenie w skroniach. Wiem, że gdybym miała ciśnieniomierz, pokazałby granicę krytyczną. Zastanawiam się jednak, dlaczego mama podchodzi do całej tej sprawy dziwnie bez entuzjazmu, z niedowierzaniem i zasłania się amnezją. Ciągle myśli, jakby w pamięci rozwiązywała zadanie z wieloma niewiadomymi. Nigdy nie była gadatliwa, ale teraz nie potrafię jej rozszyfrować. Żadnej w niej radości. Na bransoletę patrzy, jakby ją pierwszy raz widziała. Widać, że wykonuje jakieś operacje myślowe, ale chyba wciąż natrafia na jakiś supeł. Nie może liczyć na przeanalizowanie tej sprawy z bratem. Po pierwsze, między Józeczkiem a mamą jest sześć lat różnicy, a po drugie, on urodził się już po śmierci babci Florentyny, więc nie mógłby pomóc w rozszyfrowaniu tej zagadki.