Glimlag van die sekelmaan. Elize Mitchell
nie, skiet dit deur haar kop. Miskien het hy geweet dat hy met sy rug teen die muur te staan gekom het en wou hy liewer ’n einde aan alles maak.
Sy laat haar kop op haar arms rus en ’n siddering gaan deur haar lyf. Sy moenie eens daaraan dínk nie, dis te verskriklik! Selfs vir hom om iets so drasties te doen, is ondenkbaar, al was hy ’n selfsugtige en hardvogtige mens. Waar gaan sy die geld vandaan kry om te betaal vir haar ma se verblyf, en om haarself ook nog te onderhou as sy nie eens meer ’n woonplek het nie?
Die harde werklikheid van haar omstandighede tref haar vir die eerste keer voluit. Sy moet so gou as moontlik ’n werk kry. Miskien sal Betsie kan reël dat sy ’n pos in die kombuis kry, want sy is ten minste op hoogte van hoe dinge daar gedoen word. Sy weet die salaris is maar skraps, maar daarmee kan sy ten minste vir haar ma se verblyf betaal.
“Wat is fout, Nina? Hoekom is jy so bleek? En hoe het dit by die bank gegaan?” vra Betsie bekommerd.
Nina vee eers die trane af, terwyl sy probeer om haar gevoelens onder beheer te kry. Sy is al soveel kere verneder en seergemaak, maar om nou aan Betsie te moet verduidelik dat sy bankrot en hulpbehoewend is en boonop vir ’n werk moet bedel, is soos om op die straathoek te staan en aalmoese van verbygangers af te smeek.
“Bets, volgens die eksekuteur het ek alles verloor – daar is niks, net ’n klomp skuld. Selfs my huis het hy op sy naam gesit, en die einde van die maand word dit op ’n vendusie verkoop om van die skuld te delg. Dan sit ek letterlik op straat.”
“My goeiste, Nina, hoe is dit moontlik? Wat gaan jy doen?”
Nina slaan met haar vuis op die lessenaar. “Ek weet nie, maar ek het vandag ’n eed geneem, Betsie: hy sal my nie breek nie. Hy is dood, maar hy sal nie die finale hou inkry nie. Ek sal opstaan uit hierdie gemors waarin hy my gedompel het, al is dit die laaste ding wat ek doen.”
Betsie knik instemmend, haar blik bewonderend op die vasberade mooi vrou hier voor haar.
“Ek sal vinnig ’n werk moet kry, maak nie saak wat nie. Al kwalifikasie waaroor ek beskik, is my diploma in binnehuisversiering – nie dat dit my enigsins baat nie, want voordat ek my prakties kon doen en ondervinding opdoen, is ons getroud. Leon wou my nooit toelaat om te werk nie, en die enigste rede waarom ek somtyds hier mag gehelp het, was om in die broodnodige goedjies vir Mamma te voorsien. Daarvoor het hy geweier om te betaal.”
Betsie draai die pen om en om in haar hand voordat sy na Nina kyk.
“Ek wou nog nooit uitvra nie, maar hoekom is jy met die skarminkel getroud? Julle verskil so hemelsbreed.”
“Omdat ons moes trou, Bets, ek was swanger,” sê Nina sag.
“Was daar geen ander uitweg nie?”
“Nee, ek was nog nie mondig nie, en toe sy ouers uitvind, was die gort gaar. Hulle was vooraanstaande mense in die gemeenskap, en hulle sou die skande nooit oorleef het as dit moes uitkom dat daar iewers ’n onegte kleinkind is nie. Kort daarna is Pappa dood, en Mamma het by die dag agteruitgegaan. Ai, Bets, ek was so naïef om te dink as ons eers getroud is en die baba is daar, sou hy verander en kon ons ’n gelukkige huwelik hê.”
“En die baba? Wat het gebeur?”
Nina se lippe bewe en sy byt hard daarop voordat sy sê: “Ek het op ses maande ’n miskraam gehad. Ek het my pragtige seuntjie met die bos pikswart haartjies verloor. En daardie nag het die lig in my ma se oë doodgegaan en sy het in ’n zombie verander. As ek nie na haar moes omsien nie, het ek sweerlik van my kop af geraak.”
“Jou arme ding, ek het nie woorde om jou te troos nie. Hoe kan ek help?”
Nina se oë soebat. “Betsie, ek het gewonder of jy nie dalk ’n pos in die kombuis vir ’n kok het nie. Ek het mos darem al ’n paar keer daar uitgehelp.”
“Ai, kind, ek wens ek was by magte om ’n werk te kon skep, maar die beheerraad van die tehuis is ook maar besig om hulle rieme te sny. Op die oomblik is hier niks nie, miskien vorentoe, maar almal klou maar vas aan wat hulle het. Jy weet mos hoe dit deesdae gaan. Ek sal jou aanraai om ’n betrekking te vind waar jy jou kwalifikasies kan verbeter. As jy hier werk, gaan jy in ’n doodloopstraat beland en nooit verder as hierdie kombuis en sy outydse kospotte kom nie. Hier is geen vooruitsigte nie.”
Nina sug hardop. “Ek het nie die moed om dit aan te durf nie, Bets. Ek is hopeloos uit voeling met die wêreld daar buite.”
“Wel, jy sal maar net moet deurdruk, anders gaan jy omkom van ellende. Dink aan jou ma, Nina, jy is al wat sy het. As jy nie kans sien vir die uitdaging nie, wat gaan van háár word? Komaan, jy het gesê Leon gaan jou nie onderkry nie, so ruk jou reg. Ek weet van ’n uitstekende werkverskaffingsburo. Gaan sien hulle en hoor wat hulle sê.”
“Goed, laat ek net eers die verassing agter die rug kry.”
“Dis reg, begin daarmee. Ek sal help waar ek kan, jy moet net praat.” Maar Bets se oë is vol twyfel terwyl sy Nina agternakyk.
~ 2 ~
Nina maak huiwerig ’n afspraak by die werkverskaffingsburo. Die oggend van die onderhoud probeer sy om met die karige klere in haar kas so goed as moontlik te lyk. Sy het geen selfvertroue nie, maar wend ’n daadwerklike poging aan om doelgerig en entoesiasties te lyk.
Uiteindelik sit sy in die ontvangskamer van die agentskap. Sy maak asof sy verdiep is in ’n tydskrif, maar loer onderlangs na die stylvolle meublement wat so ’n rustige en ontspanne atmosfeer skep. Die ontvangsdame is ’n prentjie uit ’n boek.
Skielik besef Nina dat hierdie nie ’n instansie vir mense soos sy is nie. Wat soek sy hier? Sy moes liewer by een van die plaaslike restaurante gaan aanklop het. Sy is so uit haar plek soos ’n vis uit die water. Sy sit die tydskrif neer en staan saggies op om ongemerk weg te glip, maar dan gaan die groot kantoordeur oop en ’n elegant geklede dame maak haar verskyning.
Die ontvangsdame vlieg gedienstig op met ’n lêer in haar hand. “Mevrou Immelman is volgende, Tessa.”
Sy oorhandig die lêer aan die gesofistikeerde dame, wat beurtelings na haar en dan na die lêer in haar hand kyk. Dan kyk sy op haar goue polshorlosie.
“Goed, Emma, ek kan haar nog gou te woord staan, maar my ander afspraak is oor ’n halfuur. Hou asseblief my oproepe terug, anders gaan ek dit nie ingepas kry nie.” Haar stem is beheers, maar dwing respek af.
Sy draai na Nina, wat soos ’n steeks donkie vasgesteek het. ’n Beleefde glimlaggie raak skaars aan haar mondhoeke.
“Kom gerus binne.” Tessa beduie na ’n stoel voor die lessenaar.
Nina sou veel eerder vinnig by die deur wou uitglip, maar daarvoor is dit nou te laat. Sy gaan sit so stil soos ’n muis op die punt van die gemaklike stoel, haar hande inmekaargevleg.
Tessa blaai vinnig deur die papiere in die lêer. Uiteindelik kyk sy met ’n effense suggie op.
“Kan ek asseblief jou CV kry sodat Emma fotostate daarvan kan maak?” Sy hou haar hand afwagtend uit.
Nina oorhandig ’n paar dokumente. “Ek is jammer, dis al wat ek het. Ek het geen ander dokumentasie nie,” stamel sy verbouereerd.
Tessa maak die lêer sorgvuldig toe en vou haar hande. Haar lyftaal spreek boekdele en Nina se moed sink in haar skoene.
“Wat is jou kwalifikasies, Nina? En wat bedoel jy jy het nie ’n CV nie?”
Nina se oë sak voor die deurdringende blik. “Ek het slegs ’n diploma in binnehuisversiering, maar ek is getroud voordat ek enige praktiese ondervinding kon opdoen.”
Sy probeer nie verder verduidelik nie en staan op. “Ek besef nou hierdie is nie ’n plek vir iemand soos ek nie. Dankie vir u tyd, mevrou.”
Tessa antwoord nie. Sy tel die telefoon met haar goed versorgde hand op en sê met dieselfde beheerste stem: “Emma, herskeduleer my volgende afspraak, asseblief. Hierdie onderhoud gaan ’n bietjie langer duur. Dankie.”
Sy