Satyn Omnibus 2. Helena Hugo
en jy stel nog belang in kombuismeisies?”
“Sharise is nie juis ’n kombuismeisie nie. Ek hoor sy besit haar eie restaurant.”
“Teekamer, in ’n ou huis, nie juis wat jy ’n restaurant kan noem nie.”
Jacques dink aan die mooi, netjies gerestoureerde huis en die terrastuine, die smaakvolle dekor en deftige gaste.
“Was Ma al daar?”
“Nee, maar ek hoor wat die mense sê.”
“En wat sê hulle?”
“Dis oulik, maar dis nie die Lord Charles Somerset nie.”
“Miskien moet Ma ’n slag soontoe gaan en self uitvind, dán oordeel Ma.”
Sy snork. “Jy moet dink ek is mal. En jy bly daar weg!”
Hy skud sy kop. “Ek gaan, en Ma sal my nie keer nie.”
“Waarheen wil jy nou gaan?” Sy pa staan in die gangdeur, ’n glasie in die hand.
“Hy wil by Sharise van Harte gaan aanlê. Wat was haar getroude van? Strong! Ek dag ons is ontslae van haar!”
“Louise, hulle het saam grootgeword,” paai sy pa.
“En noudat hy groot is?” vra sy ma. “Wat soek hy by haar?”
“Ek wil haar gaan groet, ek wil weet hoe dit met haar gaan.” Jacques voel skielik weer soos ’n klein seuntjie – onder bespreking en in die moeilikheid.
“Laat die kind gaan, anders wonder hy vir die res van sy lewe,” sê Zack.
“Ja, soos jy nog steeds wonder oor daai Zelma Wessels-vroumens!” kap Louise terug.
Dís nuut, dink Jacques.
“Ag, vrou,” sug sy pa. “Jy ryg nou al hierdie derm uit vandat ons op daai simpel skoolreünie was. Jacques, ek het hardop gewonder oor haar, en toe bring een van my ou maats my in die skande en vertel ’n storie vir jou ma wat net halfpad waar is. Louise, gaan ons vanaand eet of gaan ons heelaand staan en stry? Ek is honger, ek het vandag gewerk.”
“Wil jy sê ek het nie gewerk nie?” Louise is reg vir verder stry.
“Jy verdraai my woorde, vrou.”
Jacques kyk op sy horlosie. Hier wil hy nou wegkom.
“Ek gaan uitry Boschendal toe om te gaan kyk hoe vorder Suzette-hulle. Kan ek die BMW kry?”
“Met plesier, maar ek sê nog ons moet vir jou jou eie karretjie koop.”
Sy pa sit sy arm om Jacques se skouers. Dis of daar ’n nuwe kameraadskap tussen hulle is. Het Zelma daarvoor gesorg?
Sy ma tel die klokkie van die tafel af op en lui dit hard.
“Kom ons eet, aangesien jy haastig is,” sê sy hard. “Gaaf om te sien jy stel ten minste belang in jou verloofde se werk.”
Die ete is gedemp, maar almal is hoflik. Omdat Jacques op pad is, drink hy net een glasie wyn, ’n goeie chenin blanc. Ná ete maak sy ma verskoning om die kombuispersoneel in te lig oor die volgende dag se spyskaart. Hy en sy pa gaan studeerkamer toe, waar Lucy met neergeslane oë die koffie bedien.
“Wat ontstel jy tog jou ma so?” vra Zack toe Lucy die deur saggies agter haar toetrek.
Dis koud en daar brand ’n vuur in die kaggel. Dié tydjie wat pa en seun deel, kan geselllig wees, of dit kan die spanning verder opjaag.
“Ek het die indruk gekry dit ontstel Pa ook.”
“Jong ...” Zack staar in die vuur. Hy het vir hom ’n brandewyntjie geskink en verwarm die bolglas in sy bakhande.
Jacques let op dat dit werkershande is. Sy naels is verweerd, al is hulle kort geknip. Sy vel is grof. ’n Litteken loop langs sy linkerduim op en raak weg onder die mou van sy trui. Jacques kan nie onthou waar en hoe sy pa hom so seergemaak het nie. Hy het groot hande wat klippe bymekaar kan maak en boeselmandjies oplig, wat kragopwekkers, lyndrade en besproeiingsnetwerke versien, ’n perd kan beslaan. Zack du Plessis is bekend as ’n hardwerkende man.
“Ek is jammer, Pa,” sê Jacques spontaan. “Ek moes hier gewees het om Pa te help.”
Zack haal sy skouers op. “Ek mis jou soms, maar hier is ’n paar goeie handlangers, en ek het ’n jong mannetjie in die kelder wat goed vaar. Dis net ... hy werk vir ’n salaris.”
“Ja, Pa, ek het ook – in Frankryk.”
“Jou plek is hier.”
“Ek weet, ek besef dit.”
“Dink jy Suzette stel belang?”
“Dit gaan nie hier om Suzette nie, besef Pa dit?”
Sy pa buk oor, tel ’n stomp op en druk dit in die vuur. Daar is ’n rooi gloed teen sy voorkop, ’n diep frons tussen sy oë.
“Jou ma wou my nooit vertel wat destyds met julle gebeur het nie. Dit was tussen jou en die Sharise-meisiekind en jou ma. Dit het haar só ontstel as ek haar daaroor uitvra dat ek later opgegee het. Ek kan jou dít sê: ek het Sharise geblameer omdat sy betrokke was en jy daarom weg is. Sy het ook nooit weer haar gesig by ons gewys nie.”
“Wat baie onregverdig was, want dit was nie haar skuld nie.”
“Ek het Maria ook gaan vra, maar sy weet nog minder. Niemand weet iets nie, net julle drie. Wie se kant moet ek kies? Jou ma is baie erg oor jou; die enigste seun beteken baie vir ’n moeder. Sy verlang na jou, Jacques. Sy wil jou terughê. En sy hou van Suzette, hulle het vriende gemaak.”
“En Pa?”
“Jy moet liewer nie my mening vra nie.”
“Nee, Pa, wees ’n slag eerlik. Ek kan Pa vertel wat daai dag gebeur het, man tot man. Dit sal my help as Pa my raad kan gee, ek het raad nodig.”
Zack kyk op. Die uitdrukking in sy oë is die ene verbasing. Dat sy seun hom in sy vertroue wil neem!
Jacques besef dit. Ook dat hy sy pa nog nooit toegelaat het om in sy hart te kyk nie. Hy het maar net grootgeword ná daardie dag, en van toe af sy eie lewe hanteer. Hy het in sy dop gekruip vir jare, tot Suzette hom met haar skoonheid en sensualiteit verlei het. Hy kon in die eerste plek sy liggaam met haar deel, en hier en daar van sy gedagtes, maar nog nie sy siel en sy lewe nie, nog nie homself nie.
“Ek is ’n eenvoudige man, ek boer,” sê Zack sag.
“Maar Pa is ’n man.”
“Jy en daai klein Sharise was altyd soos twee karperdjies, alles saam gedoen. Sy is jonger as jy, maar jy kon sweer julle was in dieselfde klas. Sy is ’n mooi meisiekind, en haar teekamer doen goed – ek’t gesien in die koerant, durf dit nie vir jou ma wys nie. Maar miskien het sy ook gesien. Ons vermy getrou die onderwerp.”
“En Sharise, het Pa weer met haar gepraat?”
“Nie gepraat nie, op ’n afstand gesien by Maria se huis, in haar kar ook as sy verbyry. Ons groet altyd. Ek moet jou ma ondersteun, al weet ek nie presies waaroor nie. Lamlendig, nè? Maar ek wil in vrede leef en ... ek is lief vir jou ma.”
“Ek ook, Pa.”
“Wil jy gelukkig wees?”
“Ons wil almal gelukkig wees.”
“Ja, maar jy.”
“Pa, ek en Suzette ... sy het probleme.”
“Die kos?”
“Ek kry swaar, ek kan nie vir Pa sê hoe swaar nie.”
“Ek dink jou ma het ’n voorsmakie gehad. Sy hoop dat dit ná die troue beter sal gaan.”
Jacques sit sy koffiekoppie neer. “Suzette is onvoorspelbaar, maar ek gee om vir haar. As Sharise van Harte nog getroud was, sou ek Suzette miskien gevra het. Maar