Ettie Bierman Keur 8. Ettie Bierman
bedoel jy sal voorlopig moet saamkom wanneer ek hom plaas toe neem.”
Rothea se oë rek en haar mond gaan oop, sonder dat sy kan praat of ’n woord uitkry.
“Saamgaan? Ek ... ek kan nie,” hakkel sy.
“Hoekom nie?”
“Omdat ... Ek ... ek werk! Ek het my woonstel en ... en alles. Ek kan nie sommer alles los en weggaan nie.”
“Beteken jou werk en jou woonstel dan meer vir jou as Albie?”
“Natuurlik nie!” antwoord sy verontwaardig. “Maar my baas by die werk was vir my goed en ek het pas ’n verhoging gekry. Wanneer Albie siek was en ... en destyds met die ongeluk, was meneer Hassler baie tegemoetkomend. Ek kan nie sommer bedank en hom in die steek laat nie.”
“Maar jy is bereid om Albie in die steek te laat?” hou Dieter vol.
“Moenie dit sê nie! Jy weet dis nie waar nie. Ek was nie op universiteit nie. Ek het nie kwalifikasies nie en werk op Upington is skaars. Ontvangsdame is vir jou seker nie ’n indrukwekkende werk nie, maar dis al wat ek kan doen. Waar kry ek eendag weer ander werk?”
“Werk is nie ’n probleem nie. Ek ken Heinz Hassler. Ek kan met hom reël om jou agterna terug te neem, of ek kan vir jou werk by die König kry, of enige ander hotel.”
Rothea het ’n oomblik lank vergeet hy is ’n Richter, met aansienlike invloed wat oral mense ken wat hom graag gunste sal wil bewys.
“En wat word intussen van my woonstel en my meubels?” wil Rothea weet.
“Ek ken ’n meisie met wie ek kan reël om jou woonstel met meubels en al oor te neem. Tydelik, solank dit nodig is.”
“Ek koop ... ek is verplig om soms op rekening te koop,” erken Rothea verleë, met haar oë op die punte van haar sandale. “Ek het maandelikse verpligtinge om na te kom. Dankie vir die aanbiedinge, maar ek kan hulle nie aanvaar nie. Ek kan nie maande lank met verlof gaan nie.”
“Jy het ’n lae dunk van my as jy reken ek beplan om jou werkloos, haweloos en met onbetaalde skuld te laat,” sê Dieter kortaf. “Jy gaan nie Schloss Hoffnung toe met vakansie nie. Jy gaan om te werk en ek sal jou ’n salaris betaal. Een-en-’n-half keer dié wat jy as ontvangdame gekry het.”
“Ek wil nie jou goedhartigheid hê nie.”
Dieter is ergerlik. “Ek bied dit ook nie aan nie. Ook nie gunste en gawes nie. Jy sal vir Albie verantwoordelik wees wanneer Hanna van diens af is en ek sal dit waardeer – as jy bereid is – indien jy my moeder soms geselskap hou. Sy is baie eensaam en kan nie lees of televisie kyk nie. Sien jy kans om saans ’n halfuur lank vir haar uit ’n tydskrif of ’n boek voor te lees, of wil jy liewer nie?”
“Hoekom sal ek nie wil nie? Ek kry jou ma jammer en ek het nie ’n grief teen haar nie.”
“Gaaf. Dan is dít darem gereël.”
Dinge vorder te vinnig na Rothea se smaak. “Ek het nie gesê ek gaan saam plaas toe nie. Jy het skynbaar alles vooraf bedink, maar sonder om my in ag te neem. Jy neem die besluite en tref die reëlings en ek moet sonder meer daarmee inval. Dis blykbaar die soort reaksie waaraan die Richters gewoond is. Het jy in ag geneem dat ek moontlik ’n goed georganiseerde lewe het en nie kans sien om alles te ontwrig nie, net omdat julle skielik, ná bykans drie jaar, jul plig teenoor Albie onthou het? Omdat julle skielik besluit het ’n lewe saam met sy tante is nie meer goed genoeg vir hom nie?”
“Dit was nie skielik nie. Ons moes wag om die saak eers te bespreek. Ernst se dood was vir ons almal ’n skok wat verreikende gevolge gehad het.”
“Alles reg,” antwoord Rothea en haal Dieter se eie woorde van gisteraand aan. “Jy hoef nie soveel moeite te doen om te verduidelik nie. Jy skuld my niks nie. Ek kan begryp dat ’n kind jul lewe op Schloss Hoffnung sal beïnvloed en dat julle ’n halwe jaar nodig gehad het om daaroor te beraadslaag.”
Dieter tel stadig tot by vyf. Dit help egter nie veel nie. Sy humeur begin kort raak.
“Ons het nie beraadslaag nie. Van die begin af was dit ’n uitgemaakte saak dat Albie se plek op Schloss Hoffnung is.”
“Hoekom het julle dan so lank gewag? Nie eers begrafnis toe gekom of julle bekommer wie vir Albie sorg nie?”
“Helmut Krüger het die Richter-gesin by die begrafnis verteenwoordig en vasgestel dat die baba deur ’n familielid versorg word.”
“Ek kan verstaan dat dit vir jou gerieflik was om jou verpligtinge op jou prokureur af te laai. Maar wat van jou ma? Ek het ’n telegram gestuur en ’n brief geskryf, waarop sy nie gereageer het nie.”
“My moeder het die brief vier maande later eers gelees.”
“Omdat sy steeds teenoor Ernst en Barbara verbitterd was?”
“Omdat sy in die hospitaal was ná die beroerte-aanval en in ’n koma was.”
In Rothea se mond is opeens ’n bitter smaak van selfverwyt. Sy was so gou om te oordeel, maar sy het nie die omstandighede geken nie, nie geweet hul prokureur was wel by die begrafnis nie. Vir al wat sy weet, was daar waarskynlik ’n krans ook. Alles was so deurmekaar en sy was nie haarself daardie dag nie.
“Verwyte, teëstand, vrae en argumente ...” Dieter pluk die koelkas se deur oop en haal ’n bier uit. “Medisinaal, as versterking vir die senuwees,” verduidelik hy oor sy skouer. “Toe jy gedink het ek beplan om Albie summier van jou weg te neem, het jy gedreig met hofsake, koerantstories, emosionele onstabiliteit, eendedammetjies waarin ’n kleuter sal verdrink en perde wat hom sal afgooi. Noudat ek instem jy kan saam plaas toe kom, is dit steeds nie vir jou goed genoeg nie. Sien jy waarom ek kla dat jy uitputtend is, Dorothea Beukes? Wat moet die Richters doen om jou tevrede te stel?”
“Uit my lewe verdwyn!” antwoord Rothea uitdagend.
“En Albie aan sy lot oorlaat om skaars bokant die broodlyn te oorleef? Ons is terug by die wegspringplek ... Die toutrekkery. ’n Goed georganiseerde lewe, sê jy? Is jy gelukkig en tevrede daarmee, Rothea? Het jy alles wat jou hart begeer?”
Rothea het gedink die naaste wat iemand daaraan kan kom, is skatryk Olga Richter. Maar aardse skatte is nie vergoeding vir swak gesondheid nie.
“Het enigiemand ooit alles wat hy of sy begeer?” kom sy met ’n teenvraag.
“Sinisme?” Dieter se mondhoeke krul spottend. “Jy is te jonk daarvoor, kleine Fräulein. Is daar dalk ’n ander rede hoekom jy nie uit Upington wil weggaan nie? ’n Vriend, miskien, wat belangriker as Albie is?”
“Ek het voorheen gesê daar is niemand nie.”
Dieter neem ’n sluk bier en gaan sit rustig agteroor op ’n stoel, asof die argument afgehandel is. “Dan sien ek hoegenaamd nie wat die probleem is nie. Jou werk en aardse besittings is veilig en daar is nie ’n kêrel wat intussen met ’n ander meisie sal wegloop nie. Al wat dus oorbly, is jou ingebore koppigheid en jou voorliefde vir stry. Jy het gesien in watter toestand Albie gisteraand was toe jy nie hier was nie. Wil jy ’n herhaling daarvan hê en hom permanent emosioneel ontwrig?”
“Ek is nie seker of dit goed sal wees as ek saam met hom plaas toe gaan nie.” Rothea kyk af na haar hande en na haar kortgeknipte vingernaels. Heel duidelik ’n meisie s’n wat bedags werk en tuis haar eie huiswerk behartig, dink sy wrang. Die meisies met wie ’n man soos Dieter Richter sosiaal meng, het seker almal lang, rooigeverfde naels. Hulle dra nie drie jaar oue sandale en goedkoop katoenrokke wat elke afdelingswinkel om die hoek in ritse aanhou nie.
“Nie seker nie?” vra Dieter fronsend. “Hoe bedoel jy?”
“Omdat die reëlings tydelik van aard is. Waarskynliker net ’n week of drie, tot Albie aan sy nuwe omgewing gewoond is. Daarna sal my teenwoordigheid op die plaas oorbodig wees en jy sal die eerste persoon wees om dit aan my te sê. Die een of ander tyd sal hy van my moet afskeid neem en julle as sy mense aanvaar. Hoekom die afskeid uitrek?”