Vuurvliegie. Helene de Kock
skud haar kop ontstemd. “Nee … ek bedoel … ek weet nog nie. Veral nie nou nie. Miskien glad nie dié vakansie nie, Paul. Daar is te veel nuwe dinge wat op my wag en waarvan ek bitter onseker is.”
’n Klein fronsie vorm tussen sy wenkbroue, maar daar is skamper huiwering in sy oë toe hy vra: “Is dit nie dalk Alfons nie? Sy skielike verskyning hier het almal aan die fladder, weet jy.”
Dis of haar keel wil toesnoer.
“Haai,” begin sy onbeholpe, maar slaan gou oor na ’n nonchalante, “… en ek dag nogal julle twee is sulke goeie vriende, Paul. Is jy nie bly hy’s terug in Die Vallei nie?”
Sy mond klamp toe en hy kyk ver oor haar kop berg se kant toe sodat sy onwillekeurig diep asem intrek. Hou op, maan sy haarself. Hou tog op om aanhoudend onkant gevang te word as iemand net Alfons se naam noem.
“Ek is bly hy is terug,” sê hy skielik asof hy dit so gou moontlik van sy hart af moet kry. “Alfons is die één vriend wat oor die jare heen altyd dieselfde gebly het. Van hom kan ’n mens seker wees, het ek gedink. Want, Danien, ek plaas ’n hoë premie op egtheid. My vriende kan eksentriek wees, hulle kan soms verkeerd wees soos wat ek ook maar is, maar hemel tog,” sy stem het geklim, “hulle moet eg wees!”
Sy voel hoe droog haar mond is toe sy vra: “Wat laat jou twyfel aan Alfons se egtheid?”
“Ek weet nie mooi nie. Hy is nog Alfons. Ek voel dit in my murg. En tog is hy anders.”
“Hoe anders?” por sy angstig.
Hy sug en haak by haar in om weer aan te stap.
“Kyk, Danien, ek kan nie my vinger daarop lê nie. Ek hou van die man, maar dit lyk nie vir my asof hy juis ons vriendskap meer wil hê nie. Hy was nog nooit by ons vandat hy hier aangeland het nie. Hy praat skaars met my.”
“Hy’t dan altyd daar by julle geboer!” sê sy verstom en verswyg net betyds dat hy wel nog soms by hulle aan huis kom. Al is dit nou om met Frans indringend te gesels en haar skaars ’n blik te verwerdig.
“Ja …” sê hy ingedagte, “ek en hy het baie nagte omgesels. Veral hier in ons tienerjare. Hy’t tóé al ’n oog op jou gehad, hoor. Maar ons het albei tóé besluit dat jy nie die tipe is met wie ’n man ’n vakansieromanse aanknoop nie.”
Opwinding gly veerlig langs haar rug af. “Het julle my dan bespreek?” vra sy geskok, half oorstelp.
“Maar natuurlik!” Hy lag en gee haar arm ’n drukkie. “Jy’s tog ’n grootmens, Danien. En jy gaan onderwys gee. Weet jy dan nie hoe sulke opgeskote seuns praat nie? Natuurlik het ons oor jou gepraat. Vuriglik voor mekaar ontken dat ons op jou verlief is en jou met kamma objektiewe oorgawe bespreek. Van jou pragtige rooi hare tot jou fyn enkels, en so aan.”
“Wel!” is al wat sy kan uitkry, en sy weet sy gaap hom onverbloemd nuuskierig aan. Sy sou haar nuwe onderwyspos wou gee net om presies, elke woord, te weet wat hulle destyds oor haar gesê het. Maar vra, sal sy nie.
“Miskien,” sê hy sag, “is dit juis waarom daar nooit iets gebeur het nie. Dit was ’n soort uithouwedren tussen my en Alfons. Sou een van ons jou in alle erns nader, sou die ander mos weet van die groot liefde.”
“Dit klink asof julle buitendien weet.”
Dis uit voordat sy ’n wag voor haar mond kon plaas, en sy kyk verleë weg, baie bewus van sy tergende blik op haar. Hulle is al byna oor die duinepaadjie en op die strand voordat hy glimlaggend sê: “Ja, ons weet en het geweet – tóé intuïtief en nou in retrospeksie.”
Maar verder sê sy niks, sodat sy benoud sy arm vasklem toe hulle skielik op ’n klompie piekniekgangers op die eerste duine afkom en Alfons tussen hulle opmerk. Hy staan langs Fenella Bezuidenhout, sy arm argeloos om haar skouers en sy kop agteroor soos wat hy vir die een of ander grappie lag.
Na die duiwel! dink sy en sluk ’n verskriklike teleurstelling weg. Wat het jy verwag? wil haar verstand weet. Fenella is ’n mooi meisie en Alfons is ’n man. ’n Man wat sappige gesprekke oor meisies se enkels voer. En as jy nie byderhand is nie, sal daar wel iewers ’n Fenella opduik.
“Dit wys op jou gesig,” sê Paul lakoniek.
“Wat?”
“Jou misnoeë met Fenella.”
“Jy jok,” sê sy impulsief, maar hy skud van die lag. Tog, toe sy opkyk na hom, is sy oë grimmig en kyk hy anderpad sodat sy aan hom moet pluk toe sy fluisterend sê: “Luister, man, wat Alfons doen, gaan my nie aan nie. Buitendien, ek het nog nie kans gehad om vir jou te sê dat hy hom ook nie aan my steur nie. Niks nie. En dit traak my ook niks nie.”
Hy skud sy kop ongelowig, maar slaan ’n arm om haar toe hulle by die kring geselsendes inskuif. En hy buig sy kop om by haar wang te sê: “Jou woorde verlei my amper, Danien. Maar onthou jou voorneme om niemand aan ’n lyntjie te hou nie.”
En sy lag op in sy gesig toe sy antwoord: “Dit maak my kwaad as jy so daarop hamer. Ek speel nie met jou nie. Maar ek het jou wel nodig.”
Sy sien die skielike verligting en hoop in sy oë, en bid sonder woorde. Here, sê sy stilweg, en weet dat Hy hoor en begryp, help my om niemand willens en wetens seer te maak nie, en help my om die regte besluite te neem.
Sy weet ook, terwyl sy om haar rondkyk en kopknikkend van die ander bekendes groet, dat vanaand ’n besondere aand is. Beslissend in haar lewe. Sy wonder nie waarom sy so dink nie. Hulle is lank nie meer kinders nie en hierdie man weet so presies wat hy van haar verlang: algehele betrokkenheid. Oorgawe. Sy het dit netnou in sy omhelsing ook gevoel.
“Ek het dit al gesê,” sê Paul met ’n sug langs haar, toe hulle op ’n reiskombers by haar ma-hulle gaan sit, “maar dis ’n wondermooie aand.”
Karel Fouché beaam dit laggend, trek genoeglik aan sy pyp en Danien volg sy blik toe hy strandop en strandaf kyk. Die see roer lui soos ’n dam in die laatlig. Dis laagwater en die rosige golfies skuim spelerig op die sand. Dis ’n uitnodiging soos min, en die paar laatswemmers het klaar baie ander lus gemaak. Hier en daar begin die jonges al die piekniekgoed toemaak en rompe en hemde wat bo-oor swemdrag aangetrek is, losknoop. Vanaand gaan daar geswem word tot die maan opkom.
Danien hap aan haar toebroodjie en kyk luiters om, maar haar oë fynkam die strand agter haar waar sy laas vir Alfons gewaar het. Sy skrik haar boeglam toe hy en Fenella vlak by hulle verbystap. Alfons se hand rus liggies op Fenella se skouer, maar sy oë is op haar wat Danien is. ’n Oomblik lank, net voordat hulle wegstap, kyk hy na haar, en dra sy gesig dieselfde gekwelde, intense uitdrukking soos tydens hul vreemde gesprek op die stoepdek. Dis kompleet of hy iets wil oordra waarvoor daar nog nie woorde is nie. En dis net ’n stonde, sodat Danien nie mooi weet of dit só was nie. Maar toe hulle naby die water kom en hul oorklere afstroop, tik Alfons spelenderwys op Fenella se netjiese agterstewetjie en spring die golwe in om onder die agterstes in te duik.
“Het jy ook lus?” vra Paul stilweg.
“Om te swem?” hou sy haar dom. “Nee, niks nie. Kom ons drink net koffie en dan loop ons weer.”
’n Ruk lank sit hulle nog en gesels en drink saam met die ouer mense koffie, maar Danien se gedagtes is in die water en sy het moeite om haar oë op haar ma se vriendelik besorgde gesig te hou en haar pa se kwinkslae gevat te beantwoord.
Toe sy en Paul eindelik help oppak, sak daar ’n loodsware gevoel in haar af. Sy is niks lus om ’n oomblik langer hier op die vrolike strand te wees nie. En sy wens sy kon haar soos ’n skulpdier iewers terugtrek. Waarom het ’n mens nie so iets nie? wonder sy opstandig. ’n Skulp wat saamgedra word en as pantser dien, ’n dop waarin gekruip kan word as die son steek. ’n Mens leef so oop en bloot onder die oog van almal wat wil kyk.
“Wat dink jy?” vra Paul skerpsinnig.
“Gaan julle dan al terug?” vra haar ma voordat sy aan iets kan dink om te antwoord.
“Ons stap sommer