Ena Murray Keur 6. Ena Murray
haar ’n raaisel. Was hy nog die ou vriend wat sy geken het, sou dit nie vir haar snaaks gewees het nie, want sy ken Neil en weet hoe goedhartig hy werklik is. Maar hulle is as kwaaivriende, amper vyande, uiteen. Hy was bitter gekant teen haar nuwe loopbaan en haar nuwe bestuurder. Hy het haar skaars gegroet! En tog was hy die man wat haar daardie klomp geld voorgeskiet het toe sy sonder ’n sent gesit het … ’n groot bedrag geld wat nou nog nie terugbetaal is nie!
Sy kyk vinnig op.
“Oom Alwyn, daardie geld moet onmiddellik, plus rente, aan Neil terugbetaal word,” laat sy beslis hoor. “Hoe gou kom my erfgeld los?”
“Deidre, ek dink nie Neil verwag terugbetaling nie. Hy het altans nog nooit die afgelope twee jaar daarna verwys nie en elke keer dat ek met hom daaroor wou praat, het hy my stilgemaak.”
“Oom, maar … bedoel oom dat hy dit sommer net vir my gegéé het?”
“Ja. Dit is soos ek hom verstaan het.”
Deidre staan op.
“Elke sent moet so gou moontlik terugbetaal word, plus rente,” herhaal sy vasberade.
“Dit sal omtrent al jou erfgeld insluk, my kind.”
“Wat maak dit saak? Ek wil nie ’n dag langer in die skuld wees by ’n man wat my verag en haat nie. O, as ek net van die begin af geweet het!”
“Deidre, ek twyfel of hy die geld sal terugneem,” begin oom Alwyn aarselend, maar swyg toe die blou oë vuurvonke op hom skiet.
“Ek sal hom nie vra nie. Hy sal dit net eenvoudig terugvat. Ek sal hom dit láát terugvat!”
“Wag nou, my kind. Niemand kan Neil iets laat doen as hy nie wil nie. Dit weet jy so goed soos ek. Laat ek hom eers kontak en die saak taktvol aanvoor –”
“O, nee! Nee, oom Alwyn, dit spyt my, maar hierdie keer maak ek my sake … en my skulde … self reg,” val Deidre hom ongeduldig in die rede. “Wat is Neil se adres? Ek sal persoonlik na hom gaan en sy geld gaan teruggee en hom … bedank.”
Sy moet hard sluk aan die knop van hartseer en vernedering in haar keel. Op hierdie oomblik kom haar harde woorde van die verlede baie helder in haar op. Sy het hom reguit gesê dat hy sy neus in die toekoms uit haar sake moes hou. Sy het hom ewe manhaftig vertel dat sy op eie bene gaan staan, dat sy sonder sy hulp en vriendskap sal kan klaarkom. En vandag moet sy hoor dat sy juis die teenoorgestelde gedoen het. Sy het op die man wat sy uit haar lewe gestamp het, se geld geteer, geld wat vandag nog nie terugbetaal is nie, wat sy nog aan hom skuld. Hoe lekker moes hy nie in sy mou gelag het nie – vir haar onafhanklikheid, haar uitdagende houding, haar wonderlike bestuurder! Sy kan in haar verbeelding sien hoe sy mond smalend getrek het toe haar versoek om ’n tweede lening by oom Alwyn opdaag. Met watter heerlike leedvermaak en gevoel van oorwinning moes hy nie ook die tweede tjek uitgeskryf het nie! Deidre kan nie sonder hom klaarkom nie! Ten spyte van haar wonderlike nuwe loopbaan moet hy haar darem nog aan die lewe hou! Arme klein gek!
“Ek sal jou nie Neil se adres gee nie,” val oom Alwyn se stem haar verbitterde gedagtegang in die rede.
“Hoekom nie?”
“Omdat hy my verbied het. Dit geld nie net vir jou nie, Deidre,” vervolg hy vinnig. “Dit geld vir almal. Ek mag nie sy adres aan enigiemand verstrek nie. Alle korrespondensie van hom gaan deur my kantoor.”
“Maar hoekom?” wil Deidre koppig weet en oom Alwyn sug. Daar het geen ander genade oorgebly nie. Hy sal haar moet vertel.
“Dis mos al amper anderhalf jaar dat Neil hom teruggetrek het en ’n soort kluisenaarsbestaan voer. Hy woon op ’n afgesonderde plasie, eintlik ’n kleinhoewe, êrens langs die kus. Hy ontvang geen mens nie. Selfs vir my laat hy net toe om daar te kom as dit in verband met sake is. Hy wil met niemand iets te doen hê nie. Hy sal jou ook nie ontvang nie.”
“O, nè? Wel, ons sal sien! Hy kan my daarna uitsmyt as hy wil, maar ek gaan persoonlik sy geld aan hom oorhandig. Ek het ’n paar dingetjies om aan hom te sê.”
“Hy sal jou nie toelaat om dit te sê nie, my kind. Deidre, luister nou na my. Laat asseblief die saak daar, of laat dit aan my oor. Bly asseblief weg van Neil af!”
“Ek weier! Al klap hy die voordeur in my gesig toe, dan klim ek deur die laboratoriumvenster …”
“Daar is nie so iets nie.”
Sy frons.
“Wat bedoel oom? Hy doen mos navorsing, nie waar nie?”
“Nee. Nie meer nie.”
“Nie meer nie!” Sy lyk openlik geskok en oom Alwyn se stem klink baie stil toe hy knik en vervolg: “Hy kan nie.”
Sy verbleek. “Bedoel oom dat hy as gevolg van sy vrygewigheid aan my nie genoeg geld het nie …?”
“Nee! Nee! Geld het niks met die saak te doen nie,” laat oom Alwyn vinnig hoor. “Daar is ’n ander rede, maar … maar dit het niks met jou te doen nie,” en sy stem klink regtig onvriendelik.
Deidre se verwarring neem toe. Dan raak sy kwaad. Sy is nou moeg vir hierdie kat-en-muis-speletjie.
“Oom Alwyn kan my maar net sowel vertel wat aangaan. Ek sal dit tog die een of ander tyd uitvind. Wat is dit?”
“Deidre, dit is nie my of jou saak nie, dis Neil s’n. As Neil moet agterkom ek het jou vertel … Hy het my en die tante baie beslis verbied om dit ooit teenoor jou te noem.”
“Ek verstaan. Maar, oom, ek is net so beslis om vas te stel wat aangaan. Ek is net so beslis om sy geld persoonlik aan hom te gaan oorhandig. Dus …” Sy kom nader. “Vertel my maar asseblief, toe wat! Hoekom doen Neil nie meer navorsing nie? Of liewer, hoekom kan hy nie, soos oom dit gestel het?”
Oom Alwyn sug. Dan kyk hy in Deidre se vraende blik op. “Hy kan nie, my kind, omdat hy al vyftien maande lank blind is.”
7
Deidre sak terug in die stoel, heeltemal verbyster. Van die skok is haar stem byna onherkenbaar en onverstaanbaar van heesheid.
“Blind! Maar … maar wat het gebeur? Hoe …?”
“’n Proefbuis het in sy gesig ontplof.”
Daar volg ’n lang stilte waarin hulle mekaar net sit en aankyk. Dan vra Deidre stil: “Hoe het dit gebeur? Neil was nooit nalatig of onverskillig nie.”
“Dit het maar net … gebeur, my kind, soos sulke dinge maar altyd gebeur. Neil was oorwerk, totaal oorwerk en … miskien was hy as gevolg daarvan nie so versigtig en oplettend soos altyd nie.”
“Wanneer presies het dit gebeur?”
“Sowat vier maande nadat jy weg is.”
“Hoekom het oom my nie hiervan laat weet nie?” vra sy met verwyt in haar stem.
“Neil het my dit verbied. Hy het selfs daarin geslaag om dit vir die koerante stil te hou. Hy het verdwyn net nadat hy uit die hospitaal ontslaan is.”
Deidre spring op en gaan voor die venster staan. Die volle besef van wat oom Alwyn haar so pas vertel het, begin nou eers tot haar deurdring. Neil blind! Daardie briljante man, wat soveel vir die mensdom kon beteken het, blind? Daardie geniale man nou ’n hulpelose blinde! Dis ondenkbaar!
“Kan daar niks vir hom gedoen word nie, oom? Hulle verrig vandag soveel wonders in die mediese wêreld. As hulle ’n mens se hart uit jou liggaam kan haal en vir jou ’n ander een insit, kan hulle seker Neil se oë aan hom teruggee!” roep sy uit.
Maar oom Alwyn skud sy kop.
“Nee, my kind, ongelukkig nie. Daar is geen hoop nie. Neil se oë is permanent beskadig.”
Sy dwaal rusteloos deur die vertrek en skud haar kop heen en weer asof haar verstand net weier om die wrede waarheid te aanvaar. “Ek kan dit nie begryp nie! Het dit gebeur met ’n motorongeluk of so iets, sou ek dit kon aanvaar.