Jou Romeo. Fanie Viljoen
is soos gewoonlik op haar eie planeet. Sy karring steeds met haar selfoon. Die ander leerders onderdruk ’n laggie.
Dan is juffrou Goosen by Marko. “Marais,” sê sy hard.
Die noem van sy naam stuur ’n koue rilling langs Marko se rug af. Hier kom dit.
Die vraestel land met ’n plof op sy lessenaar. Juffrou Goosen pers haar lippe ontevrede saam.
Marko loer bang na die rooi skrif. 33%, staan boaan in ’n sirkel.
Dit voel of ’n krieketbal sy paaltjies tref. Maar hierdie paaltjies is in sy borskas. Flippit, dink hy.
Die ander leerders lag weer. Brink sit by die lessenaar langs Marko. Hy loer onsimpatiek na die skade. Marko haal sy skouers op, skuif die vraestel weg en speel verder met die krieketbal asof die lae punt hom nie pla nie.
Maar juffrou Goosen se oë pen hom steeds vas. “Jy sal moeite moet doen as jy deur matriek wil kom.”
Die woorde sny deur Marko. Dit gaan hy ook nie wys nie.
Skelm leun Brink oor na hom toe. “Jis, bra, is jy oukei daar?” vra hy spottend. Dan kyk hy vir die onnie. “Hy’t nie nodig om deur matriek te kom nie, juffrou. Ons gaan tog vir die Proteas open.”
“Presies,” sê Marko vol nuwe moed. Hy en Brink vuisstamp triomfantelik. “ ’n Paar seisoene van die IPL en ons is set for life!” Daar voor in die klas vang hy Yvette se oog. Dit lyk of sy prentjies teken in haar wiskundeboek.
Juffrou Goosen sit haar hand op haar heup. “En wie gaan julle finansies behartig as daai miljoene eers inrol?”
“Bestuurders,” staan Brink reg met die antwoord. “Finansiële bestuurders!”
“Aa-aa-aa! En wie gaan julle bestuurders bestuur as jy nie eens twee en twee bymekaar kan tel nie, piesangbrein?” vra juffrou Goosen uit die hoogte. Marko laat sak die krieketbal op die lessenaar. Hy het nie daaraan gedink nie. Juffrou Goosen se kop is weer superskerp vandag. Nes haar tong. “Fokus net vir een dag daarop om ’n merkwaardige mens te wees, nie net ’n beter krieketspeler nie. Jy sal verstom wees, elke dag.”
Marko loer stil na sy pel. Brink lyk ook skielik onseker.
Gelukkig gaan soek juffrou Goosen nou ’n ander prooi. Sy hou aan met vraestelle uitdeel. By Yvette se lessenaar steek sy vas. Marko hou hulle dop, bly dat sy tongloesing verby is.
“Ek wil graag ons topkandidaat uitsonder,” sê juffrou Goosen. Sy laat val die vraestel op Yvette se boek. Marko hou sy asem op. Waarmee gaan juffrou Goosen hierdie keer fout vind?
“Verwey, jy het soveel talent,” sê die onnie en sug. “Ek hoop jy vind jouself, eerder vroeër as later.”
Yvette glimlag. Marko ook. Terwyl juffrou Goosen na die ander leerders toe stap, waag hy ’n laaste kyk in Yvette se rigting. Sy het haar boek weer oopgeslaan en is terug by haar skets.
6
#Konsertjie
’n Ongemak krap aan Yvette waar sy in meneer Potgieter se kantoor sit. Om Tyler langs haar te hê help al, maar steeds wens sy sy kon eerder op ’n verhoog wees, of in haar kamer lê en woorde leer.
Haar blik dwaal deur die kantoor. Dagboeke, lêers en ’n bos sleutels lê op die lessenaar. Daar is ook ’n klein metaalaardbol op ’n houtstaander. Weerskante van die lessenaar staan twee lewensgrootte kartonfigure van krieketspelers. Yvette herken nie een van hulle nie. Krieket is nie haar ding nie. Soos fotografie duidelik nie meneer Potgieter s’n is nie. Kyk net daardie twee foto’s van hom teen die muur. Hy het ’n breërand-kriekethoed op. Gebaadjie en gedas, met die weirdste uitdrukkings op sy gesig. Die een links wys dalk: Ek-het-maagpyn-want-ek-het-’n-stok-ingesluk, en die een regs: Maar-ek-is-oukei-moenie-’n-ambulans-bel-nie. Dis seker hoekom hy so twee duime in die lug gooi. In die middel van die foto-triptiek hang Madiba. Hy draai seker in sy graf om!
“Die skool kan dit eenvoudig nie bekostig nie.” Meneer Potgieter se stem ruk Yvette uit haar dagdroom.
“En die krieket?” vra sy voordat sy behoorlik kan dink.
Meneer Potgieter trek sy oë nouer. Hy sit kiertsregop in sy stoel. Die blom in sy baadjie se lapel lyk nou nog belagliker. “In die Afrika van ons Madiba,” sê hy selftevrede en wys vinnig met twee koddige vingers na die foto agter sy kop, “word die sukses van die een gedeel met die baie. Ubuntu, hunu, noem dit wat jy wil. Maar in die Westerse kultuur, oorwegend vryemarkstelsel, word daar uit die pad gegaan om individuele prestasie te beloon.”
Hy leun effens oor die lessenaar om sy punt te maak. Sy wenkbroue lig gelyk met die punte van sy snor. Hy kon netsowel “bla-bla-bla” gesê het, want dis nie wat Yvette wou hoor nie.
“Dit is ons laaste kans, meneer,” probeer sy weer. Driftiger. Sy weet nie waar die moed vandaan kom om so met die hoof te praat nie. Dalk is dit in haar vurige bloed, soos haar prokureur-ma s’n. “Ons wil hê hierdie show moet ongelooflik wees. Julle kan eenvoudig nie net die kunsbegroting vir sport gee nie.”
“Vryemarkstelsel,” hamer meneer Potgieter op sy ou deuntjie. Sy gesig lyk skielik vir Yvette soos ’n verkleurmannetjie wat ’n vlieg gesien het. Hy knipoog. “Dit wat gewild is, sal beloon word. Dit wat nie ekonomies lewensvatbaar is nie, nié.”
Yvette en Tyler staar na die hoof terwyl hy praat. Dis weer net ’n gebla-bla-bla, maar hy lyk heel selftevrede.
“Dit is belaglik,” sê Tyler skielik hard. Hy slaan met sy vuis op die lessenaar en wil opstaan, maar Yvette keer hom.
Die hoof deins effens terug in sy stoel. Sy mond trek op ’n ontevrede plooi.
Yvette weet sy moenie moed verloor nie. Dis nou of nooit. Haar ma sou nie laat los as sy nou hier was nie. “Romeo and Juliet kan die skool se toewyding aan kultuur definieer vir jare wat kom,” probeer sy desperaat.
Meneer Potgieter se blik skuif na die venster. Ten minste dink hy nou oor die saak, juig dit binne Yvette. Uiteindelik knik die hoof. Sy vingerpunte druk op die lessenaar. “Ek kan sien julle is baie geheg aan hierdie konsertjie, nè?”
Yvette vang Tyler se oog. Dis asof vuur daaruit spring. Dis nie ’n “konsertjie” nie, dis ’n opvoering. Dis flippen Shakespeare!
“Ek sê julle wat. Hoekom verkoop julle nie kaartjies nie? Dan kan julle mos die konsert op julle terme opvoer?” sêvra meneer Potgieter.
“In die Atterbury?” vra Tyler. Sy stem is vol hoop.
“Enige plek waar julle wil,” antwoord die hoof. “Vryemarkstelsel!” beklemtoon hy weer. Die uitdaging wys op die hoof se gesig. Of dalk wil hy hulle net uit sy kantoor hê, want hy groet. “Tyler, Yvonne … uh, skies, Yvette.” Sy kop gee ’n vreemde plukkie. Hy glimlag.
Yvette draai haar kop na Tyler. Sy kan sommer aan sy sarkastiese glimlag sien waaraan hy dink. Dan staan hulle op. Yvette wil nog ’n flou dankie vir die hoof mompel, maar hy is alreeds vasgevang in ’n krieket-dagdroom waarin hy ’n koddige boul-aksie met ’n blinkrooi bal uithaal. Sy kop is steeds net by sport. Hy glo nie in hulle nie. Hy glo nie die Dramabrigade kan hierdie knoop deurhak nie. Dit maak Yvette ook effens bekommerd toe sy en Tyler by die kantoor uitstap. Wat as die hoof dalk reg is?
Later die middag skuif Marko gemaklik reg op die rusbank in hulle sitkamer, kaalvoet met jeans en ’n T-hemp aan. Die PlayStation-kontrole is in sy hand. Hy is gewikkel in ’n spannende T20-Wêreldbekerkrieketwedstryd toe sy ma in die deur kom staan. Sy kyk fronsend na die selfoon in haar hand.
Uiteindelik kom sit sy langs hom op die bank. Hy loer vinnig na haar kant toe. Dan skrik hy. Wat doen sy ma op Tinder? Sy moet dit los. Dis vol creeps en stalkers.
Marko pot nog ’n hou op die TV-skerm.
“Kyk net hoe nice lyk hierdie ou.” Sy hou die selfoon na hom toe uit.
Hy