Die koning se wingerd. F. A. Venter
Josabat beslis.
“Ek het net kom groet, Vader. Ek weet ek kan nie hier bly nie. Net kom hoor wat Vader wil hê dat ek moet doen.”
Josabat hou op met werk en kom na Johanan toe. “Ai, my kind, nou moet jy soos ’n misdadiger vlug. Moes jy nie maar die werk gedoen het nie? Dit wil tog nie sê jy dien Baäl nie.”
“Nee!” kap Nabot teë. “Nee! Die Here hoor my, ek en my huis sal geen vinger verroer ter wille van Baäl nie! Nie ’n vinger nie!”
En toe sag en innig: “Knap gedaan, ou seun. Jy’t vir die Here getuig.”
“Jy praat groot woorde, Nabot van Jisreël,” vermaan Josabat. “Jy’t gehoor wat Agab met die man Obed en die ander gemaak het. Wil jy hê Agab moet teen ons kom uitvaar? Hy’s nou koning.”
“Koning?” vra Johanan.
Nabot kyk voor hom op die tafelblad. “Hulle het boodskappers gestuur om te sê koning Omri het hom koning gemaak voordat hy gesterwe het,” sê hy aangedaan. “Ai, my! Omri was ’n groot man, ’n groot koning. Nou ja, hy het wel gesondig met sy Baäldiens, maar hy was ’n vader vir Israel. Hy het groot dinge vir die volk gedoen. En nou is Agab koning.”
Almal kom ’n oomblik tot stilstand in stille hulde aan koning Omri.
“Dan het jy seker ook nie gehoor van die profete nie?” vra Nabot later.
“Wat van die profete, Vader?”
Nabot wil antwoord, maar sy gemoed skiet vol sodat hy vir Migaja beduie om te praat.
“Hulle het al die profete uit die gevangenis gesleep en hulle ’n ent buite Samaria met die swaard doodgeslaan,” vertel sy.
“Dit is nie al nie,” voeg Abia by. “Hulle het ruiters uitgestuur om die profete by hul stanings aan te val en uit te moor. Hulle het die tente en die altaartjies verwoes – alles …”
Nog voordat Abia behoorlik klaar gepraat het, val Jerusa in. “’n Handelaar het vanoggend kom vertel dat die mense geskreeu en gekerm en gesoebat het. Daar teen die helling buite Samaria was daar glo net bloed en verminkte lyke.”
“Maar wie? Wie’t dit gedoen?” vra Johanan.
“Dis daardie Bidkar,” antwoord Josabat met afsku.
“Bidkar? Jehu se adjudant?”
“Mense het hom en ’n klompie soldate by die gevangenis gesien,” vertel Migaja.
Johanan skud sy kop. “Jehu is ’n handlanger van koning Agab en Isebel. Dit het ek gesien.”
Nabot hou sy hande op.
“Stadig, julle praat te hard …” En toe skalks aan Josabat: “Nou toe! Julle staan net daar. Maak kos vir Johanan om te eet en saam te vat. Jehu se ruiters kan elke oomblik weer hier kom afklim.”
Die vroue spring weer aan die werk.
“Maar waarom? Wáárom? Hulle was tog profete van die Here!” sê Johanan.
“Omdat hulle op daardie uitspattige, heidense fees teen Agab se sondigheid gepraat het,” antwoord Nabot met weersin. “Ek skaam my vir Israel. Mense van Jisreël wat daar was, sê die feesgangers het hulle soos vrate en wynsuipers gedra.”
“Ja, en jou pa was na die bruilofsfees genooi en hy’t nie gegaan nie,” kla Josabat daar voor die herd. “Dit sal ons voor die kop gegooi word, dit sê ek julle!”
“Ek eet en drink nie saam met ’n heiden nie!” antwoord Nabot.
Johanan sak terug met sy rug teen die muur. “Wat is in Israel aan die gang?” vra hy verwese.
Nabot staan op, haal die wynsak van die muur af en drink ’n paar groot slukke. “Ek sal jou sê wat aan die gang is. Israel is besig om God te uit te daag soos van ouds in die woestyn.”
Hy gaan luister by die luik, maar al wat hy hoor, is die wind buite. Dit maak hom nog meer ongerus. “Julle moet klaarmaak,” vermaan hy Josabat en die dogters. “Johanan moet vort; ons kan nie versuim nie.”
Abia bring vir Johanan kos en hy begin haastig eet. Nabot gaan sit weer by sy seun. Hy kan nie uitgepraat raak oor alles wat uit Samaria rugbaar geword het nie. Al dié dinge lê soos ’n wolk om hom.
“Iets het in Jehu gevaar,” sê Nabot. “Ek weet self nie wat nie.”
“Dis daardie vrou,” meen Josabat so deur die werk. “Daardie … Hoe’s haar naam?”
“Isebel, Moeder?” help Jerusa.
“Isebel, ja. Hulle sê sy’s van kleins af so ’n gifding. In die hof van Sidon het sý glo die wet neergelê.”
“Nooit anders nie; ja, dit is sy,” beaam Nabot. “Sy’t vir Jehu omgekonkel, daarvan is ek seker. Omgekóóp, as julle my vra. Ek kan nie glo dat hy die profete van Israel sou laat vermoor nie.”
Nabot hou Johanan dop wat so smaaklik eet. “Jehu het baie om van rekenskap te gee,” sê hy ná ’n rukkie. “Die dag sal kom dat die Here hom hard sal aanspreek.”
Hy skuif nader aan Johanan en praat vertroulik, asof selfs Josabat-hulle nie mag hoor nie.
“Ek het klaar besluit waarheen jy moet gaan. Hier is die weiveld baie swak en die reën bly weg. Daarom het ek die aanteelvee weggestuur na die waters van Merom. Ek het Sabad gestuur om te gaan veld soek en hy het kom sê dáár het hy die beste veld aangetref.”
“Die waters van Merom?” vra Johanan sonder geesdrif.
Josabat kom fronsend nader. “Die waters van Merom? Maar dis die wêreld uit, anderkant die See van Kinneret, in die ver wêreld van Dan. Wanneer sien ek dan weer my kind?”
Nabot stamp sy dik vuiste teen mekaar. “Moet dit nie vir my nog moeiliker maak nie,” sê hy. “Soos ek Jehu ken, sal hy laat soek van Dan tot Berseba. Hoe verder Johanan padgee, hoe beter.”
Johanan sê niks, eet net verder.
“Ek sal bly wees as jy by die kleinvee kan wees, seun. Op die oomblik is net Sabad se kinders by die vee, en dit sal nie goeie werk afgee nie. Ek kan nie vir Joag, Sagaria of Amasa daar hou nie, want die oes lê voor. En hulle kan dalk net nog een van die seuns kom haal om in jou plek klippe te kap – of dalk al drie, net om my te straf.”
Johanan sit daar met die leë bord in sy hand. Hy voel lus om teë te praat. Daar in die ver wêreld saam met ’n paar kinders … Hy het nie sin daarvoor nie. Maar hy sê niks. Hy kon sy vader nog nooit weerspreek nie. En sy vader het reg – hoe verder hy kan padgee, hoe veiliger. Vader Nabot maak selde ’n fout. Daarom is hy ’n leier in Jisreël en daarom is daar soveel mense wat na hom opsien vir leiding. Selfs vreemdes kom partykeer by hom raad vra.
“As Vader so sê,” antwoord Johanan naderhand.
Die teësin waarmee hy dit sê, ontgaan Nabot nie. Hy kyk skerp na Johanan. “Ek wil nie hê jy moet in Jehu se hande val nie, kêrel. Jy het jou boog gespan vir die Here; ek wil nie hê hulle moet op jou trap nie.”
“Ek verstaan, Vader.”
“Buitendien, die ooie moet binnekort lam, en daardie Kanaänitiese snuiters kan nie daarmee vertrou word nie.” Hy vat Johanan aan die arm. “So gou ek kan, gaan ek na Samaria om met Obadja te praat. Ek wil nie hê jy moet soos ’n dief wegkruip nie.”
Nabot staan op, trap rusteloos rond, slaan met sy vuis teen die luik. “Elke jaar betaal ek belasting,” sê hy wrewelig. “Elke jaar lewer ek van my beste wyn aan die paleis. Ek het vir koning Omri die wapen gedra. Al my seuns het nog elke jaar getrou hul diensplig en hul gedwonge arbeid verrig, en nou word my kind agtervolg asof hy ’n misdadiger is omdat hy nie vir ’n afgod wil werk nie. Ek sal dinge gaan regmaak in Samaria.”
Josabat sit die sloop neer waarin sy besig is om vir Johanan padkos te pak en kom staan vlak voor Nabot.
“Ek bid jou, bly