Ena Murray Keur 16. Ena Murray
dis Hennie hier. Jammer om jou by die werk te pla, maar ek wil net hoor. Het jy toe al uitgevind of jy môreaand vry is vir die kommandodans?”
Sy hoor voetstappe die vertrek verlaat. Sy kan nou vrylik praat. “Ja, Hennie, ek is, maar …” Sy byt haar onderlip vas. Hennie is gaaf, en sy hou van hom, maar sy wil hom ook nie onnodig aanmoedig nie. Buitendien het sy in haar hele lewe nog nooit so min lus gehad vir dans as juis nou nie. Om die waarheid te sê, sy is deesdae byna vir niks lus nie.
“Maar wat?”
“Daar kan dalk ’n noodoperasie opduik,” probeer sy skerm.
“Ons sorg net dat die man wat sny ook op die dans is. Jy kan tog nie op jou eie gaan opereer nie!”
Sy glimlag. “Maar dans die man ooit? Hy lyk vir my so onbuigsaam soos ’n besemstok. Buitendien is onse dokter Ben te ver verhewe bo ons gewone mense om hom deur ’n paar danspassies te laat vermaak.”
“Ag, dis net houdings daardie. Jy moet sien hoe kap hy en Josephine dit uit! Toe, Marlene, sê ja!”
“Nou goed dan, Hennie. Maar as jy intussen ’n oulike nooientjie raakloop wat jy liewer …”
“My meisie, moenie laf wees nie. Jý is die een in my hart!” Marlene moet lag vir sy teatrale stemtoon, maar haar laggie breek meteens af toe sy papier agter haar hoor ritsel. Sy voel hoe haar ruggraat verstyf. Het hy dan nie uitgeloop nie? Versigtig draai sy haar kop en haar hart ruk in haar keel. Dokter Ben staan kamma diep geïnteresseerd deur ’n pak pasiëntkaarte en blaai. Marlene sluk.
Aan die ander kant gaan Hennie voort: “Sê vir Ben Josephine is vanaand hier. Sy sal beslis wil hê dat hy haar na die dans vergesel. Dié twee was nogal taamlik danig toe sy laas hier gekuier het. Josephine sal nie nee vir ’n antwoord aanvaar nie.”
“O?” Sy aarsel, kyk vlugtig oor haar skouer en ontmoet sy ontevrede blik. “Dokter Ben staan hier by my en hy … hy sê hy sal met graagte môreaand saam met Josephine gaan dans. Dis dan afgespreek. Nou sal ek regtig moet gaan, Hennie. My werk wag.”
“Gaaf. Dan ry ons vier sommer saam. Sien jou môreaand, meisie.”
’n Baie besliste hand op haar pols keer dat sy vinnig by die kantoordeur uitglip. “Net ’n oomblik, suster Roux. Waar kom jy daaraan om vir my afsprake te reël?”
Onskuldig kyk sy na hom op. “O, maar … maar toe Hennie sê u en dié Josephine was … wel … baie danig met mekaar toe sy laas hier was, het ek maar gedink …”
“Nou hou op met dink, veral oor my persoonlike sake, verstaan? Dit gaan jou nie aan nie!”
Haar oë flits. “Heeltemal reg, dokter Roux. En ek is baie dankbaar dáárvoor!” Sy ruk haar arm los en verlaat die kantoor neus in die lug.
So ’n parmant! Matig haar aan om vir hóm afsprake te maak en wip haar dan as hy haar daaroor aanspreek. Hy is glad en geensins lus om saam met Josephine dans toe te gaan nie. Hy het ’n allergie vir dié soort ontspanning ontwikkel. En hy weet nie waar kom Hennie aan die twak wat hy verkoop nie.
Hy was nog nooit weer “danig” met enige vroumens nie, en is ook gans en al nie van plan om dit ooit weer te raak nie! Josephine het hom nie so openlik soos die ander vroumense probeer vastrek nie. Hy kon dus haar geselskap geniet en het haar, toe sy in die verlede hier gekuier het, ’n paar keer uitgeneem. Hy is mos darem ook ’n mens wat soms verlang na geselskap!
Maar so gaan dit, stoom hy in sy binneste voort. Kyk hy net na ’n vroumens, het Rondekuil hom al klaar voor die kansel! En wat sy teatersuster betref … Seker gedink noudat die dokter haar een keer gesoen het, kan sy maar slap lê in haar werk. Natuurlik gedink hy eet nou al weer klaar uit haar hand. Klaar so seker van haarself dat sy nou al sy private lewe ook wil begin reël!
Hy vererg hom ook vir Hennie. Wat is hy nou so danig met sý teatersuster? Hoekom het hy nie by suster Eloff vlerkgesleep en met háár getrou nie?
Marlene is verplig om daardie middag vir matrone ’n uur af te vra om gou winkels toe te glip. Nie dat daar seker veel van ’n keuse sal wees nie, maar wat Rondekuil ook al aan te bied het in die lyn van aanddrag, sy sal haar maar daarna moet skik. Sy weet nie waar haar gedagtes was toe sy ingepak het nie. Sy glimlag meewarig. Sy het darem ’n hopelose wanindruk van die plattelandse lewe gehad! Sy het in hierdie paar weke op Rondekuil reeds geleer dat die platteland se standaard geensins vir dié van die stad agteruit staan nie. Sy kry die vermoede dat dit selfs in ’n paar opsigte ’n trappie hoër kan wees.
Sy was verras en verbaas om te sien hoe byderwets Rondekuil se dames aantrek en hoe smaakvol die dorps- en plaashuise is. Nee, sy het haar lelik met Rondekuil misgis!
Die vrou in die winkel klik spytig met haar tong toe sy haar versoek hoor. “As u net ’n bietjie vroeër gekom het. Ons mooiste en beste rokke is reeds uit. Maar ek het darem enetjie wat ek dink vir u sal pas.”
Marlene neem dit maar en daar is ’n klein glimlaggie om haar lippe toe sy met haar goedkoop rok in die een hand en Tinkie aan die ander die winkel verlaat. Jare gelede sou sy eerder by die huis gebly het as om só ’n rok aan te trek. Vandag is dit nie meer van belang nie. Vir wie sal sy haar tog optooi?
Boonop het sy ’n speletjie met haarself begin speel. Dit was een van Ben se klagtes dat sy nie die waarde van geld ken nie. Haar pa hét byna flou geval toe hy ’n bedrag op haar naam na Rondekuil se bank wou oorplaas en sy dit dankbaar maar beslis van die hand gewys het. Sy wil van nou af self vir haar en haar kind sorg. Hy het darem die belofte uit haar gekry dat sy hom onmiddellik sou skakel as sy vasdraai. Maar sy het haar vas voorgeneem dit sal nie gebeur nie. Sy is nou uiteindelik volwasse. Ook finansieel wil sy op eie bene staan.
Daarom dat sy glad nie omgee om môreaand in ’n goedkoop aandrok te gaan dans nie. Sy kan buitendien nie op die oomblik meer bekostig nie. Sy dink aan die talle peperduur aandrokke, net een maal gedra, wat in haar kamer by die huis hang en sy voel vir die eerste keer skuldig. Dit ís regtig vermorsing van geld, besef sy. Ben was destyds reg. Hy was nie suinig soos sy hom toe beskuldig het nie. Dit ís ’n sonde om so ’n klomp geld vir ’n rok te betaal en dit dan net een keer aan te trek. Noudat sy vir haar eie geld werk, sal sy nooit so ’n belaglike bedrag vir ’n enkele rok betaal nie. Daarvoor werk sy te hard vir haar geld!
“Mamma, kyk daardie poppie! Ag, sy is só mooi! Ag, Mamma, koop haar vir my, toe?”
Tinkie rem met alle mag na die winkelvenster en Marlene kom tot stilstand. “Nee, Tinkie. Jy het hope poppe waarmee jy nooit speel nie. Jy kry nie nog ’n pop nie. Kom.”
“Ag, Mamma, ’seblief tog! Kyk hoe mooi is sy. Ek sal met háár speel.”
“Nee, Tinkie. Mamma het nie nou geld vir ’n pop nie. Ons geld is op.”
Die ogies kyk haar ontgogel aan. Sy het nog nooit gehoor dat geld kan opraak nie! Was Ouma nou hier, het sy die pop dadelik gekry. “Ons kan maar vir Oupa vra. Oupa het báie geld! Sy geld kan nie opraak nie.”
Marlene glimlag moedeloos. Ja. Haar kind is onder dieselfde wanindruk as wat sy al die jare was. Weer is sy bly dat sy onversetlik by haar besluit gebly het dat Tinkie nie by haar ouma en oupa agterbly nie. Sy wil haar van kleins af reg leer. Sy moenie eendag ook so bitter swaar aan die elementêre dinge van die lewe leer as haar ma nie.
“Luister, my skat, ék sorg nou vir ons twee. Jy is mý dogtertjie, nie Ouma en Oupa s’n nie. Toe ek so groot was soos jy, moes Ouma en Oupa vir mý sorg, want toe was ek húlle kindjie. Maar dis mos nie reg dat hulle nou ook vir mý dogtertjie moet sorg nie, dan nie?”
Tinkie kyk haar met groot oë aan. Sy verstaan nie so heeltemal nie, maar dit klink vir haar of haar ma kan reg wees. “Ja, ek ís Mamma se dogtertjie,” gee sy met oumenswysheid toe en die man wat in die winkel se deur staan en luister het, glimlag onwillekeurig.
“Nou sien. Elkeen moet vir sy eie dogtertjie sorg en daarom moet ek vir jóú sorg. Ons moet eers kyk dat ons klere en kos het, en as daar dan iets oor is, is daar geld vir poppe en sulke dinge.”
“Ja,