Satyn Omnibus 8. Ettie Bierman
raai sy. Kolwyntjies met helder versiersuiker, handtertjies en lekkergoed soos Smarties en Jelly Tots. Tjips en kaaskrulle. Roomys. En rooi koeldrank, het sy iewers gelees.
Maar daar moet ’n verjaarsdagkoek wees! Vir ’n seuntjie in die vorm van ’n lokomotief of ’n lorrie. En malvalekkers met gesigte en liquorice-sterte sodat hulle soos muise lyk. Sy gaan haar verbeelding vrye teuels gee en heerlik speel!
“Het u ’n e-posadres, mevrou Viljoen?” vra sy. “Sodat ek vir u ’n paar spyskaarte kan stuur om van te kies?”
“Noem my sommer Janet. Dit sal gaaf wees. Ek het nie eintlik ondervinding van kinderpartytjies nie, maar my man het julle webwerf op die internet gesien en gedink dis ’n oulike idee, veral vir stadskinders. ’n Plaasatmosfeer met ’n perdekarretjie en hoenders en ganse …”
“Daar’s nog ’n lang lys diere. Hordes honde, ’n kat en ’n skilpad, ’n mak meerkat en natuurlik Ouperd. ’n ‘Petting zoo’, noem hulle dit.”
“’n Troeteldieretuin? Dit klink ideaal. Hennie gaan hom gate uit geniet!”
Terwyl hulle oor pryse praat, werk Nikka se brein oortyd. Die lapservette sal nie vir sulke outjies werk nie. Daar moet helderkleurige papierservette wees, waarmee hulle kan mors. Plastiekglase en ballonne. ’n Snaakse hoed of mombakkies vir elke outjie, en vir die maatjies geskenkies om huis toe te neem … Die adrenalien pomp en idees flits soos missiele deur haar kop. Piekepiekniek se eerste kliënt! Sy kan dit nie glo nie.
Toe sy die selfoon neersit, hol Nikka kombuis toe en gryp haar resepteboeke, kinderboeke en sprokiesboeke en begin soek na idees. Gelukkig gooi sy nooit ou tydskrifte en mooi prentjies weg nie, al spot Ruan sy’s soos ’n kraai: dra als nes toe aan.
Ruan! Al is hy kwaad en afsydig, wil sy die goeie nuus van haar eerste piekniekpartytjie met hom deel. Nie om te wys hy’s verkeerd en dat haar projek werk nie. Sommer net om sy stem te hoor en haar te verbeel hy is nie aan die ander kant van die aarde nie. Miskien stem haar sukses hom in ’n meer positiewe luim; miskien sê hy hierdie keer iets moois om haar gerus te stel. Dat hy lief is vir haar, dat hy nie bedoel het wat hy gesê het voor hy weg is nie.
Nikka bel halsoorkop, voor haar moed haar begewe. Sy selfoon lui lank. Sy tel die luie en is op die punt om dood te druk toe ’n vrouestem antwoord. Half kortasem, asof dit ontydig is, of sy ver moes hardloop.
“Hallo, Ruan van der Hoven se selfoon. Hy is ongelukkig nie beskikbaar nie. Kan ek ’n boodskap neem?”
Nikka voel soos iemand wie se roomys op die grond geval het. Sy wou so graag met hom praat, haarself verbeel het alles gaan regkom en dat niks tussen hulle skort nie. “Nee,” antwoord sy bot en plak die foon neer.
Wie is die vroumens? En wat maak sy met Ruan se foon? Bedaar, maan sy haarself. Moenie oorhaastige afleidings maak nie. Dis nou vieruur die middag in Brisbane. Nie middernag in sy hotelkamer nie. Hy is waarskynlik in ’n perskamer of, as dit rustyd is, besig met onderhoude in die spelers se kleedkamer. Ruan is besig en hy werk hard. Daarvan getuig die ellelange rugbyberigte in Weeknuus se sportbylaag, wat sy getrou woord vir woord lees en bêre.
Nikka bel vir Thys, maar daar is nie antwoord nie.
Sy wil haar goeie nuus met iemand deel. Oplaas bel Nikka haar ma, wetend sy is bekommerd oor haar en Ruan se finansies. Sy voel skuldig omdat sy haar ma afskeep. Sy was die afgelope tyd gereeld in Pretoria by die winkels en kon gaan kuier het. Moes seker. Haar ma is eensaam en dis nie ’n verskoning om te sê sy was elke keer haastig nie.
Die waarheid is dat sy haar ma vermy omdat sy bang is vir vrae. Haar ma ken haar en sal dadelik weet daar is fout – groter fout as net die gewone botsings en meningsverskille tussen haar en Ruan. Na die langnaweek in die Drakensberg kon sy sien haar ma is onrustig, haar oë bly vol vrae en sy glo nie die storie dat alles nou weer reg is tussen haar dogter en skoonseun nie.
Die feit is: haar ma het selde ’n goeie woord vir Ruan gehad. Hy was té alles, het sy voorgehou. Té aantreklik, té sjarmant, té gewild. Veral onder die Evasgeslag. Jy kan daardie soort man nie vertrou nie, het sy gewaarsku. Hy is openbare besit. Natuurlik gaan die Delilas en Jesebels vir hom ogies maak, dis in hulle aard. En natuurlik sal hy gevlei voel en die aandag geniet, dis ook in sý aard. Mans is mans … Nege en negentig keer sal hy miskien sterk staan en sy beloftes voor die kansel respekteer. Maar die honderdste keer gaan hy kop verloor en met sy lyf dink. Gaan hy vat wat vir hom op ’n skinkbord aangebied word. Gaan hy oor die hek loer en oor die draad klim.
“Soos jou pa,” het sy elke argument met ’n klinkklare bewys afgesluit. “Die versoekings het net te veel geword – die sappe en die luste. Die hek was te wyd oop en die draad te laag.”
Nikka wou liewer nie vra wat “die sappe en die luste” was nie, bang haar ma vertel haar. Die woorde het verskil, maar die storie was elke keer dieselfde, en haar ma het dit geniet om aan die einde triomfantlik by te las: “… oorklim en ’n kooispringer word! Soos jou pa met daardie flerrie-slet van hom.”
Hoe kan sy by haar ma bieg dat die naweek in die Drakensberg ’n klug was? Hulle het oor die uitsig gepraat, die staproetes en die plantegroei, die weer en wat hulle die aand gaan braai. Oor alles ewe versigtig saamgestem, beskaafd en beleefd; sonder om by die kern van hul verbrokkelende verhouding uit te kom. Gehoop vanaand in die bed gaan hulle probleme vanself opgelos word …
Hoe kan sy haar ma vertel Ruan praat van skei? Dat ’n vreemde vrou aan die ander kant van die aarde sy selfoon geantwoord het? Haar ma het nog nie eens met haar eie egskeiding van meer as twintig jaar gelede vrede gemaak nie, sy sal nie haar dogter s’n ook nog kan verwerk nie.
Nikka het nie haar pa geken nie, sy was te klein toe haar ouers uitmekaar is en kort daarna is hy in ’n motorongeluk dood. Sy het ’n vae beeld van hom: groot en bonkig. Dikwels lang tye van die huis af weg, terwyl haar ma met rooigehuilde oë deur die huis gedwaal het. Sy weet dat hy op ’n dag net sy tasse gepak het en vort is …
Op die troufoto agterin haar ma se spieëlkaslaai lyk hy aantreklik. Ligte hare, nogal ’n bietjie soos Ruan. Maar Ruan is nie soos haar pa nie. Haar ma is bevooroordeeld en onvergenoeg omdat sy as enkelma agtergebly het, finansieel gesukkel het en alleen hulle kind moes grootmaak. Omdat sy self seergekry het, wantrou sy alle mans.
Dís waarom Nikka nie die afgelope paar weke by haar ma gaan kuier het nie – omdat sy nie negatief beïnvloed wil word ten opsigte van haar man wat wil oppak en haar los nie. Sy wil vir hom lief bly, wil hom vertrou en haar wankelende huwelik probeer red.
Nikka se gedagtes was ver weg en sy kom met ’n skok terug toe haar ma die telefoon antwoord. Natuurlik, sy was besig om haar ma te bel, om haar van Janet Viljoen se oproep te vertel …
“’n Kinderpartytjie?” sê haar ma. “Dis wonderlike nuus, kind! Ek is saam dankbaar! Jy weet nie hoe ek snags wakker gelê het nie.”
“Ek ook,” erken Nikka. “Naels gekou en gebedjies gebid.”
“Die engeltjies is goed vir jou. Maar die engeltjies gaan nie die werk doen nie. ’n Kinderpiekniek vir tien woelige kleintjies plus ’n groepie ma’s is ’n groot hap wat jy afbyt. Volgende Saterdag gee jou skaars ’n week tyd en dis min vir al die werk wat voorlê. Wil jy hê ek moet kom help?”
Hulle sal so besig wees, dit sal min tyd laat vir netelige vrae, dink Nikka. Wat sy van kosmaak weet, het sy van jongs af aan moedersknie geleer. Maar sy is beter met kookkos en konkoksies, terwyl haar ma bakwerk verkies. Sy is ’n baasbakster, wat al pryse gewen het vir haar skilferkorsdeeg, troukoeke en soetgebak.
“As jy wil, sal ek die verjaarsdagkoek bak,” bied haar ma aan, soos Nikka gehoop het.
“Ek wil, asseblief. Groot asseblief! Kom vir ’n paar dae en help my met die ander goed ook. Ek sal vir Ma ’n groot present koop.”
“My grootste present sal wees as jou pieknieks ’n sukses is, as jy ’n inkomste genereer en finansieel op jou eie voete staan.”
“Ja, Ma.”
“En as vrou minder afhanklik is van jou man se giere en nukke.”