МУЛОҲАЗА: иқтисодий урбанизация. Ўқув қўлланма. Ибадулла Самандарович Байджанов
target="_blank" rel="nofollow" href="#image62_60c1ea60cfe8c00007e01a39_jpg.jpeg"/>
Иқтисодиётни модернизация ва диверсификация қилишда инвестицияларнинг тутган ўрни
Бу уй-жой коммунал хўжалиги, йўл транспорти ва ижтимоий инфратузилма, шаҳар ҳудудини ободонлаштириш ва бошқа кўп нарсалар. Шаҳар ўзи бюджет маблағларини киритмаса ҳам, ушбу соҳалардаги инвестиция жараёнларига ҳал қилувчи таъсир кўрсатиши мумкин.
Ушбу ишда шаҳар иқтисодиёти асосан кенг маънода тушунилади, гарчи баъзи ҳолларда, масалан, шаҳарсозликни тартибга солиш ва уй-жой сиёсати ўртасидаги боғлиқликни кўриб чиқишда, шаҳар иқтисодиётини бошқариш доирасида бозор субъектларининг иқтисодий фаолиятига жамоатчилик таъсирининг имкониятларига кўпроқ эътибор қаратилади.
Ўзбекистонда урбанизация жараёни
Ўзбекистон Бош вазириннг таъкидлашича, урбанизация жараёнларини давлат томонидан тартибга солиш ва давлат уй-жой сиёсатини амалга ошириш таъминланади.
Бунинг учун 2030 йилгача шаҳарсозликни ривожлантириш концепцияси, шунингдек, кам таъминланган оилалар учун ипотека кредитлари учун бошланғич тўлов ёки фоизларни давлат бюджетидан субсидиялар тизими амалга оширилади.
«Турар жой биноларини қуришда энергия тежайдиган қурилиш материалларининг янги турларидан кенг фойдаланилади. Уйда қишлоқларда улар 5—7 қаватда, шаҳарларда 12-16-18 ва ҳатто 30 қаватда қурилади», – деди у. Ўзбекистонда бюджет, молия ва пул-кредит соҳасидаги ислоҳотлар давом эттирилади. Aввало, молия ва пул-кредит сиёсатини мувофиқлаштириш яхшиланади.
Халқаро стандартларга мувофиқ давлат қарзини самарали бошқариш, уни макроиқтисодий барқарорлик учун хавфсиз даражада ушлаб туриш ва давлат кафолатлари механизмини такомиллаштириш учун «Давлат қарзи тўғрисида» ги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилади.
Бундан ташқари, 2020—2024 йилларда давлат молиясини бошқариш тизимини такомиллаштириш стратегияси ишлаб чиқилади, шу жумладан янги «натижаларга асосланган бюджет тизимини» жорий этиш, бюджет тўғрисидаги маълумотларнинг шаффофлигини таъминлаш ва бюджет жараёни устидан парламент ва жамоатчилик назоратини кучайтириш.
Давлат бюджети харажатларининг ижтимоий йўналиши сақланиб қолади, маҳаллий бюджетларнинг мустақиллиги ва маҳаллий ҳокимият органларининг жавобгарлиги оширилади.
Қабул қилинган Солиқ кодексини янги таҳрирда амалиётга татбиқ этиш ва «адолатли» солиқ тизимини яратиш мақсадида мамлакат солиқ маъмуриятини ислоҳ қилишни давом эттиради.
Солиқ тизимини янада соддалаштириш ва самарали солиқ-бюджет сиёсатини олиб бориш бўйича чоралар кўрилади. Ушбу мақсадларга эришиш учун 2021—2023 йилларга мўлжалланган фискал стратегия ишлаб чиқилади. Умумий фискал балансни (консолидацияланган давлат бюджети ва давлат қарзи) ЯИМнинг ҳозирги 2,7 фоизидан 2022 йилда 1,5 фоизгача камайтириш режалаштирилган.
Шу билан бирга, валюта бозорини ривожлантириш стратегияси ва «Капитал бозори тўғрисида» ги қонун лойиҳаси, шунингдек, валюта айирбошлашнинг замонавий механизмларини жорий этиш учун қимматли қоғозлар бозорини ривожлантириш стратегияси ишлаб чиқилиши ва Миллий валютанинг барқарорлигини таъминлаш ва тартибга солиш назарда тутилмоқда
Банк тизимининг молиявий барқарорлигини мустаҳкамлаш, суғурта ва лизинг тизимларини ривожлантириш