Сайланма әсәрләр. 4 томда. Том 3. Ахат Гаффар
көмеш туена менә без дә килдек.
Раушан. Утырышыгыз, зинһар. (Корреспондентка.) Без инде авылча гына, гаеп итмәссез.
Корреспондент. Хәзер авыл шәһәрне оялта. (Өстәлгә ишарәли.) Кара бу нигъмәтне! Кызыл уылдыкмы бу?
Җәваһирә. Корт. Эремчектән ясала.
Корреспондент. Әйтәм ич, оялта.
Шәмсин (корреспондентка). Утырыйк әле, иптәш Җәмлиханов. Бигрәк моңлы биеделәр, күңел тулды. (Бикколга.) Син ничек монда әле?
Биккол. Бүген монда, иртәгә тегендә.
Шәмсин. Хур иттең син мине.
Корреспондент (Раушанга). Яхшы монда. Тыныч! Авыл бай, кешеләр тормыштан ифрат канәгать.
Раушан. Тыныч шул.
Биккол (Сәгадәткә карап). Бай!
Акчура. Тагын ни кирәк? Тамак тук, өс бөтен – канәгать булмый ни?
Сәгадәт. Язам дисәң, кызыгы да тулып ята.
Корреспондент. Беләсезме: тормыштагы кызыкларны яза торгач, кызганыч та килеп чыгуы мөмкин. (Кувалданы кулына ала, үлчәгәндәй итә.) Һәр комедиянең үз трагедиясе дә бар. Шушы сын кебек. Тыштан көлке, ә эчтән…
Шәмсин. Ә эчтән?
Корреспондент. Сугыш вакытында минем хатыным Казаннан патефон сатып алып кайта. Җитмеш чакрым чана тартып барып. Минем фронтта чагым.
Сәгадәт (Бикколга). Күрәсеңме? Сугыш вакытында да – патефон. Ә бүгенге көндә стенага палас элеп куюның ни гаебе бар?
Зиләйлүк. Ә сын алып кайтуның?
Сәгадәт. Өйгә сыймый ич ул.
Биккол. Өенә сыймаганның күңеленә ничек сыйсын?
Шәмсин йөрәген тота.
Корреспондент. Хатыным ул патефонны сугышка, мәхрүмлекләргә үч итеп, сагышка, сагынуга түзә алмыйча алып кайткан булган икән.
Шәмсин. Ә син, Раушан? Бүгенге матур тормышка чыдый алмыйчамы? Тапкансың трагедия!
Корреспондент. Трагедия эчтә. Трагедия бүгенге матур тормышта ямьсез йөрәкләр булуда.
Акчура. Кем инде ул ямьсез йөрәкләр? Безгә төрттерүегез түгелдер ич?
Корреспондент. Үземә төрттерүем. Ундүрт ел буена кеше турында бер дә чынлап торып язып караганым булмаган шикелле. Һаман баш мәкаләләр, директив мәсьәләләр… Ә кешеләр миннән читтә калган. Дөресрәге, мин үзем алардан читтә калганмын. Хәзер менә кешеләргә кеше булып карыйсым килде. Бу сынны күргәч, башта җан авыртып киткән иде.
Акчура. Терелтәбез аны! (Аракы суза.)
Корреспондент (игътибар итмәстән). Бигайбә, Раушан иптәш. Башта мин сезне аңлап җиткерә алмаганмын икән. Ничек языйм, мәйтәм… Җанны терелттең, рәхмәт. Язам!
Шәмсин (әле сынга, әле Раушанга ымлап). Ничек…
Корреспондент. Мин сезнең өчен шат, Раушан иптәш, Җәваһирә ханым! Очерк, һичшиксез, язылачак. Тормышны яхшы аңлаган Раушан Айбулатов һәм аны аңлаган гүзәл ханым турында матур итеп язасым килә.
Раушан. Минем хакта язганнары булды – тагын бер үләсем килми.
Корреспондент. Гафу итегез, аңлап җиткермәдем.
Раушан. Гәҗиттә чыккан әйберләрне әйтәм мин. Кешеләр коры чыга: ите юк, мае – шес-тер-ня! Эшлиләр, эшлиләр… Ә җаннары кайда? Әйтерсең лә коргаксыганнар. Җаннары турында аз язасыз.
Шәмсин. Борчылма, Айбулатов. Майлыйбыз аны.
Акчура. Майлыйбыз! (Рюмка күтәрә.) Шестерня майлыйбыз!
Шәмсин.