Die ballade van Robbie de Wee en ander verhale. Deon Meyer
tienderjarige oor so iets te gesels nie. Dit is soos ’n rooi doek vir ’n bul. Wat ons nodig het, is ’n jong gesant van die gereg, iemand wat maar self nog ’n adolessente nattigheid agter die ore het …
En toe dink ek aan my jongste aanwins.
Pieter Abel kon enigiets geword het, want hy is ’n slim mannetjie. (Sy lêer is hier in die kabinet. By die Polisiekollege was dit net A’s in die eksamens.) Maar toe kies hy die Mag, sonder om te dink aan range. As sy van Prinsloo of Papenfus was, sou dit nie ’n probleem gewees het nie. Maar dis Abel. Konstabel Abel. Gelukkig sal hy, met sy verstand, nie lank ’n konstabel bly nie.
Ek steek my kop by die deur uit. “Konstabel Abel!”
“Inspekteur!” roep hy van agter die stasie en ek hoor sy haastige voetstappe op die gruis. Oomblikke later verskyn hy in die deur. Pieter Abel lyk soos die meeste konstabels wat vars uit die kollege is: kort, netjiese hare, yl snorretjie, vuur in die oë – met ’n ronde goueraambrilletjie.
“Ek het ’n moordsaak vir jou, Pieter.”
“Wraggies, inspekteur!” Sy oë is groot agter die brillense.
“Ja.” En dan glimlag ek. “Ek wil hê jy moet ’n krokodilletjie vermoor.”
* * *
Die liefde is baie soos ’n misdadiger: dit slaan dikwels toe op plekke en tye wat jy dit die minste verwag. Ek en Pieter Abel het ons planne mooi – én skeppend – agtermekaar gekry. Die bende-ding was sy idee – ek het net hier en daar gehelp met die slyp van die storie. Toe is hy daar weg met die patrollievoertuig, die nuwe blinke, ’n frons van erns en konsentrasie diep op sy jeugdige voorkop ingekeep.
Ek is seker die plan sou gewerk het, as dit nie vir die liefde was nie.
Pieter Abel kom by die Greylings se huis aan, gaan klop aan die deur en Gezina, wat my die hele storie later sou vertel, maak die deur oop.
“Middag, mevrou, ek is van die polisiediens.” Asof sy nie die voertuig voor die deur en die blou uniform herken nie. Maar Gezina speel saam en vra of sy kan help.
“Ek is hier om bendebedrywighede te ondersoek.”
“Bendebedrywighede,” herhaal Gezina hard, sodat Magriet haar iewers in die huis kan hoor. Sy is beïndruk deur ons strategie.
“Ja, mevrou, hier is dwelmbendes in die Wes-Kaap bedrywig, en ons wil hul aktiwiteite nou uitroei.”
“Uitroei,” knik Gezina. “Nou hoe kan ons help?”
“U sien, die bendelede dra almal tatoeëermerke. En ons het ’n leidraad gekry dat hier dalk so iemand in dié huis skuil.”
“Dit is ernstig,” sê Gezina weer hard om die onsigbare gehoor se onthalwe. “Magriet!” roep sy in die gang af. “Ek dink jy moet nader staan, my kind.”
Magriet Greyling kom by die voorhuis in. Pieter Abel gee een kyk na daardie blakende vel, die kuiltjies in die wange, die lang bruin hare wat op haar skouers hang, en dit is asof Gezina die klokke in sy kop kan hoor lui. Daar staan die twee jonges mekaar en aangaap sonder om ’n woord te sê, tot Gezina dit nie meer kan hou nie.
“Die bendes,” por sy vir Pieter Abel aan. Hy hoor nie. Sy sê dit ’n bietjie harder.
“O … e … ja, die bendes. Juffrou, ek is hier om jou in hegtenis … Ek bedoel, ek moet jou ondersoek … ek bedoel, ek is hier vir ’n ondersoek.”
“Ja,” sug Magriet asof dit die beste nuus is wat sy in weke gehoor het.
“Wys my jou krokodilletjie,” sê-vra konstabel Abel.
“Okay,” sê Magriet Greyling en laat haar skouer sak. Agter op die sonbruin skouer lê die reptiel en sy veelkleurige glimlag.
“Dis pragtig,” sê Abel.
“Dankie,” sê Magriet en slaan haar oë in nederigheid neer.
* * *
Hy sit oorkant my in die kantoor en probeer sy bes om deur die waas van verliefdheid skuldig te lyk.
“Mevrou Greyling sê jy het gesê die krokodilletjie is pragtig.”
“Ja, inspekteur.”
“Mevrou Greyling is baie ontsteld, Pieter. Sy sê die gereg is hier om haar te beskerm, nie om ’n komplot teen haar te smee nie.”
“Ja, inspekteur.”
“Sy sê sy gaan ’n brief aan die kommissaris skryf.”
Hy sug en sê niks.
“Jy het jou plig versaak, konstabel.”
Hy staar na die blad van my lessenaar.
Ek haal diep asem en probeer ’n ander aanslag. “Is jy verlief op Magriet, Pieter?”
Sy gesig verhelder. “O ja, inspekteur. Baie.”
“Wil jy met haar trou?”
“O ja, inspekteur.” Pateties. Die liefde maak ’n man, selfs ’n lid van die Mag, pateties.
“Wil jy hê die ma van jou kinders moet ’n tatoeëermerk op haar skouer hê, konstabel Abel?”
Ek moes dit seker nie gevra het nie. Ek moes geweet het wat sou kom. Maar daar is versagtende omstandighede. Ek is immers ’n oujongkêrel.
“O ja, inspekteur. Maar net as ek ook een het. As ek dalk Saterdag kan afkry, inspekteur.”
* * *
Ons sit in dominee Stultingh se studeerkamer, Sondag ná kerk, besig met ’n krisisvergadering. Gezina sit oorkant, teen die boekrak, in haar Sondagbeste, en ek kan sien die Magrietappel het nie ver van die boom geval nie.
Dominee Stultingh, agter sy groot lessenaar, sug diep. “Ek het probeer, Gezina.”
“Ek het gehoor, dominee.”
Hulle verwys na sy preek, wat oor die liggaam as ’n tempel gegaan het, maar ek het vir Pieter Abel en Magriet dopgehou. Hulle het nie ’n woord gehoor nie. Hulle was te besig om vir mekaar te loer en te bloos.
“Hy het gisteraand sy krokodilletjie vir haar kom wys,” sê Gezina. “En toe vra hy haar Oujaarsdans toe.”
“Ai, ai, ai,” sê dominee Stultingh. “Ons sal ’n plan moet maak.” Dan verhelder sy gesig. “Willem, maar jy kan hom mos Oujaarsaand laat werk.”
“Dis waar, dominee. Maar dit gaan nie die krokodilletjies hokslaan nie.”
“Ai, ai, ai.”
“Dit is die generasiegaping,” sug Gezina. “Dit is omdat ons nie van die krokodilletjies hou nie …”
“Jy is reg,” sê ek, en die skraal kreatiewe-denke-mannetjie doem weer voor my op, want iewers in Gezina se stelling is daar ’n plan.
“Miskien moet julle …” wil dominee spekuleer.
En dan sien ek die oplossing voor my: helder, skeppend, ’n manier van die probleem “aanspreek” op “voetsoolvlak”, by wyse van spreke.
“Ek dink ek het ’n plan.”
Hulle kyk hoopvol na my.
“Mevrou Greyling, wat doen jy Oujaarsaand?”
“Noem my tog maar Gezina.”
“Gezina, Oujaarsaand?”
“Ek sal maar wakker lê tot Magriet huis toe kom.”
“En die Saterdag, net voor Nuwejaar?”
“Op die aarde niks, Willem.”
“Gezina, ek en jy gaan dans.”
* * *
Dit is nie maklik vir ’n vyf-en-veertigjarige stasiebevelvoerder om soos ’n rocker aan te trek nie. Vra