Пьесалар / Пьесы. Карим Тинчурин
Аның хакында хәзер берәр яры барып яхшылап сөйләшергә кирәк.
Сәляхетдин. Егетләр, менә монда ерак түгел, теге куе наратлыкта тиен күргән идем. Шуны барып атыйк әле. Сез шунда бара торыгыз. Әлеге мәсьәләне дә шунда гына сөйләшербез. (Китә.)
Башкалар да кузгалалар.
Шәрифҗан. Ул Мансурның андый уйда икәнлеген белмәгән идем.
Садрый. Син әле бик күп нәрсәне белмисең. Мин ул галахны хәзер бик яхшы аңладым.
Китәләр.
XII. Шакирҗан.
Шакирҗан (зур паузадан соң, җиләннән, күк тиредән тегелгән бүректән, җилән астыннан ак казаки, кулында зур зонтик, капка төбенә җиткәч). Көш, көш, әрәмтамаклар! Көш, имгәкләр! Көш, көш, көш, дим, ахальниклар. Монда сезгә ни калган? Көш, Яэҗүҗ-мәэҗүҗ токымы! Гыйлаҗи! Гыйлаҗи! Кайда дөмектегез?.. Көш, көш, галдиш, көш!.. (Таш белән бәрә.)
XIII. Шакирҗан һәм Гыйлаҗ бабай.
Гыйлаҗ бабай (ашыгып, аксый төшеп). Көш, көш, юньсезләр! Көш, дим, мәнсезләр!
Шакирҗан. Кая дөмегеп торасың? Нигә боларны карамыйсың? (Борылып өйгә керә-керә.) Кайсыгыз бар анда? Кунаклар килә. Самавыр куегыз! (Кереп китә.)
XIV. Гыйлаҗ бабай.
Гыйлаҗ бабай. Көш, көш, җәһәннәм кисәүләре! Кая качасың, кая? (Колачларын җәеп тавыкларны җибәрмәскә тырыша.) Кая барасың, уңмаган, кая, кая?.. Көш, көш, көш! Бай кайтканны күрмәскә күзең чыкканмыни! (Тавыкларны куып китә.)
XV. Мөршидә һәм Шакирҗан.
Мөршидә өстәл урынын хәзерли. Соңыннан Шакирҗан бай керә.
Шакирҗан. Шәрифҗан кая?
Мөршидә. Иртәдән бирле өйдә күргәнем юк.
Шакирҗан (чәйнекнең капкачын ачып карап). Кайсыгыз чәй салды?
Мөршидә. Мин.
Шакирҗан. Синдер шул. Мин сиңа ике кунак дип татарча әйттем бит. Менә син монда ике табынга җитәрлек чәй салгансың. Кара аны, кызый, минем йортта алай бармакларың озаймасын. Киявең өендә юмартланырсың. Икенче шундый эшеңне күрсәм, бармакларыңны тапармын. Өстәл җыйганда, чәйнекне селкемәссең. (Шикәр савытының капкачын ачып карап.) Бу шикәрне дә син тутырдыңмы?
Мөршидә. Калса әрәм булмас.
Шакирҗан. Калса, әрәм булмаганын мин дә беләм. Малны кадерсезләсәгез, бәрәкәте кача. Шикәр белән болай юмартланырга минем шикәр заводым юк. Ишетсен колагың! Минем шикәр заводым юк. Киявеңдә теләгәнчә кыланырсың. Йортымдагы бәрәкәтне качырасыз. (Варенье күреп.) Вареньены савытыннан ташытканчы тутырмасаң, кулың корыр идемени? Һе, дөнья корыткыч әрәмтамаклар! Расходыгыздан башка бер файдагыз юк. Бисмиллаһ-иррахман-иррахим. (Бармагы белән варенье савытының читен сөртеп ала һәм бармагын ялый.) Ярый, бар, эшегезне карагыз! Учак астында кирәксезгә утын ягып тормагыз!.. Йә, бар, бар, киләләр…
Сәхнә артыннан тавыш ишетелә. Шакирҗан каршы ала.
XVI. Шакирҗан, Мортаза һәм пристав.
Шакирҗан. Әйдәгез, рәхим итегез, әйдәгез!.. Микалай Ләксәндрич, түрдән рәхим итегез!..
Мортаза. Ха-ха-ха!.. Әмма да кызык иткәнсез үзләрен.
Шакирҗан. Микалай Ләксәндрич, рәхим итегез! Самавыр чыгарыгыз!
Пристав. Рәхмәт, Шакир Искәндәрич! Шуннан соң өннәре дә чыкмады.