Сайланма әсәрләр / Избранные произведения (на татарском языке). Ахсан Баян
булыр идем.
Тик менә бер генә нәрсәдә ялгыштым. Мирсәетнең суына башлавын сизсәм дә, болай ук тиз читләшәсе башыма килмәгән иде. Нинди хәлдә калуым белән кызыксынып кына да карамады, яңадан үзенә чакырсын димим, һич югы, сүзе белән, сүзсез генә булса да, бары тик миһербанлы күзләре белән карап кына торса да, ярдәм итәргә димим, хәлемне генә белергә тырышса да, бик җиткән иде. Ничек түзә, ничек түзә ала кеше! Ялгыштым шул, ялгыштым…
Җәйге көннең гадәте шул – яңгырсыз булмый, бигрәк тә июль яңгыры куәтле. Көн буе җилләде-җилләде дә, караңгы төшә башлаганда, чиләкләп коярга кереште. Өй эчендә идем, тәрәзәләр шапылдап ябылды. Яшен яшьнәп, коточкыч чатырдау белән күк гөмбәзе – шундый зур пыяла чәлпәрәмә килеп кырылып төште. Калганын хәтерләмим диярлек, томан аша гына күргән һәм ишеткәндәй тоям. Мин чарылдап кычкырып җибәргәч, өйдәгеләр берни аңламыйча каттылар да калдылар. «Ни булды да ни булды?»
Һушыма килсәм – караватта ятам. Уянгач, йөрәк авыртуы тагын да ныграк көчәйде дә үземне үзем белештермәстән үксергә керештем. Күпме елаганмындыр, бервакыт ишегалдыннан тавыш ишетелде… Тәбрик тавышы!.. Ул да үкси, ул да өзгәләнә. Балакаем! Нишләп монда бик якында соң әле синең тавышың? Әллә миңа гына шулай тоеламы? Әллә мин акылдан язаммы?
Юк, бәхетсезлегемә каршы, акылымда икәнмен. Әнә ишек ачылды да, кулына Тәбрикне тоткан Сөембикә апа күренде:
– Баланың гаебе юк, ул интегергә тиеш түгел, – диде дә, кемгәдер ачуланып, – әлбәттә, әлбәттә, миңа инде! – ачыргаланып кычкыргач, баланы кулыма тоттырды.
Алдым баламны. Ул тыпырчынып тәнемә орынгач, бөтен гәүдәмә ниндидер илаһи тынычлык йөгерде. Кочакладым баламны. Торып бастым да, җансыз кеше шикелле, нәкъ өйнең уртасында каттым да калдым. Нишләргә кирәген аңларлык хәлдә түгелмен. Юк, чак кына ялгышам, шушылай баламны тоткан хәлдә, беркемнән курыкмыйча, горур торырга кирәген тоям. Дүрт яклап дүрт кеше миңа карап шаккаткан: күзләрендә —курку, каушау, аптырау, аңларга тырышу гаҗизлеге. Дүрт кеше берьюлы телсез, өнсез калды. Ә минем кинәт телем ачылды, горурлыгым кайтты:
– Бу минем балам! – дидем. Әйтерсең каршымдагы гаҗиз күзләр миннән нәкъ менә шул хакта сорыйлар. – Бу минем балам!
Әйтерсең аны миннән тартып алмакчылар…
Бүгенге өстәмәләр
Кич әниең белән шул хәлдә аерылыштык. Без чыгып киткәнче, тораташ сыман, тамчы да кузгалмады. Иртәнчәк, көтү куганда очраштык – бөтенләй икенче кешегә әверелгән. Йөзе шикәр төсле ап-ак, күзләре тып-тыныч, әйтерсең аңа җирдә берни дә кирәкми, әйтерсең бөтен нәрсә җитеш… Әйтерсең берни дә булмаган, бернинди фаҗига дә юк. Аның шундый да куркыныч тынычлыгын күргәч, йөрәгем жу итеп китте.
– Хәлең ничек, Көлемсәр?
– Әйбәт алай.
– Нәрсә ди Фәрхетдин?
– Нәрсә дисен инде…
– Балага… ачуланамы?
– Сорама да инде син аны…
– Котырамы?
– Котыра шул. Әйтмәгән сүзе калмады.
– Нәрсә ди?
– Телем