Qəzəllər. Hacı Mail

      Neylərəm bu canı mən, aləmdə o yar olmasa,

      Ya ki, yarım neyləyər gər aşiqi-zar olmasa.

      Yüz qəmi-hicranə dözmək xoş gəlir canan üçün,

      Yox cahanın ləzzəti, yari-vəfadar olmasa.

      Dün səri-kuyindən əğyarı qovubdur dilbərim,

      Neyləyək, nöqsanıdır, gər bu ona ar olmasa.

      Tə’nələr çəkdim xəlayiqdən səninçün, zövq ilə,

      Nə könüldür o könül, dərd ilə bimar olmasa.

      Vəslini etsəm tələb cananımın, eyb etməyin,

      Kim verər öz kuyini aşiq tələbkar olmasa?

      Dişlədim lə’li-ləbin, öpdüm əlavə gül üzün,

      Aşiqin nöqsanı olmazdı, tamahkar olmasa.

      Maili cananının zülmü qəzəlxan eyləmiş,

      Gəlməz ilhamə əgər yari cəfakar olmasa.

      Kimsə irad tuta, eşqidə Fərhadımıza,

      Bu elə bir ləkədir hamımızın adımıza.

      Hamının məqsədi birdir nə qədər aşiq var,

      Belə gündə çağıraq bir-birini dadımıza.

      Eşidə Davud əgər naləmizi fəxr eylər,

      Əhsənüllah deyər o bizim ustadımıza.

      Birinə məqsədimiz olmayıb əsla pislik,

      Nə də bir kimsə çıxarmaz bu sözü adımıza.

      Bizi azadə ikən ovladı mahir ovçu

      Ki, o gündən də əsirik dəxi səyyadımıza.

      Eşqdəndir nə qədər ahü fəğan etsək biz,

      Kimsə nöqsan tuta bilmir odu fəryadımıza.

      Bizə bu fəxr yetər gərçi ölürkən, Mail,

      Verə bilsək bu təmiz eşqi biz övladımıza.

      Hər kəs o qönçəvəşin bülbüli-şeydası ola,

      Nə olar gündə onun yüz dəfə rüsvası ola?

      Belə bir dilbər üçün can verəsən, ləzzəti var,

      Bəlkə ondan sora ömrün dəxi mə’nası ola.

      Mənə tərk et dedi zahid rəhi-meyxanələri,

      Bu onun bəlkə yatandan sora rö’yası ola!

      Can fəda etməlidir aşiq olan dilbərinə,

      Kuyi-dildardə gər vəsl təmənnası ola.

      Mail, eşq əhlinə yersiz sözü, sə’y et, yazma,

      Elə söz yaz ki, onun gizli müəmması ola.

      Baxmadın sən, gözəlim, hüsnüvə qurban olana,

      Həsrəti-vəslin ilə qəlbi dönüb qan olana.

      Bu fələk arif olanlarla müdara etməz,

      Hər cür imkanı verər dəhrdə nadan olana.

      Bir əlac eyləmədin dərdinə aşiqlərivin,

      Bu işin layiqi yox çün adı Loğman olana.

      Ey könül, ləng ola aləmdə işin, fikr etmə,

      Fələk əvvəl sataşar hər işi səhman olana.

      Mənə yüz cövr elədin dinmədim, ey məh, əsla,

      Nə deyim mən, gözəlim, könlümüzə can olana.

      Səndən heç kimsə deyil razı, fəqət rast oldum,

      Həsrətinlə peşəsi möhnəti-hicran olana.

      Mailə hər nə qədər cövr eləyirsən, eylə,

      Tanrı çox səbr verib məncə qəzəlxan olana.

      Gülşəni-dəhrdə bəslənmiş əgər yüz gül ola,

      Sevmərəm mən birini ömrüm, inan, min il ola.

      Mən sənin aşiqinəm, qeyrə könüldə yer yox,

      Saçıvın ətrini verməz, dəxi yüz sünbül ola.

      Vəsli-cananə can atmaz, gözəlim, aşiqlər,

      Vəsli-mə’şuqə gərək aşiq üçün müşkül ola.

      Sənə gülşəndə, gülüm, mehr salanlar çoxdur,

      Aşiqi-mahi-rüxündən biri də bülbül ola.

      Özgə bir dilbərə gər meyl eləsəm aləmdə,

      Yeri vardır başıma, sonra inan ki, kül ola.

      Qəzəlin şə’ni böyükdür arasında xəlqin,

      Mail, hərgah onu da sadə deyən bir dil ola.

      Çalış, aləmdə, könül, pis deməsinlər adına,

      Yaxşılıq eyləməyin gəlməsə də gər yadına.

      Yüz dəfə pislik edibsən, əvəzi pislik olub,

      Niyə bir yaxşılığın baxmadın heç vaxt dadına?

      Qorxu, pislik və təkəbbür kişiyə xas olmaz,

      Bu sifətlər yaramaz bəlkə də, ey dil, qadına.

      Sən bu dünyayə gələndə nə idin? Bir fikr et,

      Olmusan əhli-qürur, əvvəlini sal yadına.

      Keçiribsən ömürü, əllidən ötmüş artıq,

      Qismət olsa nə qalıb yetmişinə, həştadına?

      Sən nəsihət eləməkdən, bu mənim olmuş işim,

      Az qalan ömrünü sən vermə cəhalət badına.

      Olmadın heyf ki, bir şairə ustad, Mail,

      Barı, rəhmət deyiləydi sən öləndə adına.

      Vəsli xoşdur yarımın, xoşdur mənə hicranı da,

      Könlümü verrəm yolunda, üstəlik bu canı da.

      Yar özü salmış məni dərdə, edər həm çarəmi,

      Özgələrdən