Məktəb hekayələri. Məhəmməd Tağı Sidqi
nuru ey Məhəmmədəli!
Kömək olsun sənə Əliyən vəli!
Ey mənim sərvi-bağ, bustanım,
Ey mənim bülbüli-gülüstanım.
Sən mənim cismim içrə canımsan,
Sən mənim tifli-xoşbəyanımsan.
Nə qədər ki, əlində var fürsət,
Dərsinə eylə hər zaman diqqət.
Yetişibdir zamani-elmü ədəb,
Mənzilin eylə guşeyi-məktəb.
Dəmbədəm məktəb ilə ol dəmsaz,
Qış həm yaz həm oxu, həm yaz.
Dərsini yaz, oxu, eylə əzbər,
Sənə verərəm qələm, kağız, dəftər.
Dinü dünyanı elm edər abad,
Özünü eylə cəhldən azad.
Ruzigarın keçirtmə qəflətlə,
Elm təhsil eylə diqqətlə.
Ömrünü məsrəf eylə bir neçə il,
Taki təhsil edəsən bir neçə dil.
Urusu, farsı, türkü, həm ərəbi,
Onları bilmək artırır ədəbi.
Sən də öyrən ki, əhli-hal olasan,
Bəlkə filcümlə ba hamal olasan.
Olasan niknam, azadə,
Həm bu dünyada, həm o dünyada
OĞLAN
Gəl verək əl-ələ, yoldaş oğlan,
Cəm olaq bir yerə, qardaş oğlan.
Bir çıxaq cəhldən biz kənara,
Elm təhsil edək bir baş, oğlan.
Yet ilahi, bizim dadımıza,
Əcr əta eylə ustadımıza.
Fikr edək biz gərək sübhlə şam,
Elm, sənət üçün edək iqdam.
Ta ola qəlbimiz bircə aram,
Biz də rahat olaq ey kaş, oğlan.
Yet ilahi, bizim dadımıza,
Əcr əta eylə ustadımıza.
Ey Xuda, bax bu bal-pərə sən,
Ömr əta eylə baislərə sən.
Gülüstan içrə gülün dərəsən,
Ta olaq millətə yaddaş, oğlan.
Yet ilahi, bizim dərdimizə,
Əcr əta eylə ustadımıza.
MƏKTƏBDƏ
Əcəb xoşbəxt olur hər kəs
Tutub məba bu məktəbdə.
Cəhalətdən çıxar hər kim,
Edə sükna bu məktəb.
Məadi-elmi, maaşi-elmi,
Tapıbdır rövnəqi-tazə.
Bəhəmdülla olur hasil,
İki dünya bu məktəbdə.
Odur ki, qədrsiz zərrə,
Dönər mehri-dirəxşanə.
Ki, guya qətreyi-naqis,
Olur dərya bu məktəbdə.
Cəhalət adamı eylər,
Yəqin heyvandan bədtər.
Gər insaniyyət axtarsan,
Olur peyda bu məktəbdə.
İki aləmdə insanı,
Dirildən elmdir billah.
Nə qədər mürdədil olasan,
Olur ehya bu məktəbdə.
Maarif kəsb edən kimsə,
Gərək bu məktəbə gəlsin.
Bir az vaxta kamalata,
Olur dara bu məktəbdə.
DƏRSƏ DİQQƏT
Ey uşaqlar, edək biz də qeyrət,
Taki, təhsil edək adəmiyyət.
Bəlkə, bizdən gedə bu cəhalət,
Çəkməyək xalqdan bari-minnət.
Keçməmiş, keçməmiş vaxt-fürsət,
Eyləyək, eyləyək dərsə diqqət.
Elm təhsil edən oldu rahət,
Elmsizlər çəkər çox məşəqqət.
Hər o kəs elmdən tapsa qismət,
Çəkməz axırda hərgiz nidamət.
Keçməmiş, keçməmiş vaxt-fürsət,
Eyləyək, eyləyək dərsə diqqət.
Çox tərəqqi tapıb cümlə millət,
Biz də təhsil edək istirahət.
Ciddü cəhd eyləsin əhli-qeyrət,
Bəlkə gəlsin ələ elmü sənət.
Keçməmiş, keçməmiş vaxt-fürsət,
Eyləyək, eyləyək dərsə diqqət.
Söyləyin cümlə yarü rəfiqə,
Vaxtımız etsin bir dəqiqə.
Bir dəqiqə bizə filhəqiqə,
Artırır hədsiz qədrü qiymət.
Keçməmiş, keçməmiş vaxt-fürsət,
Eyləyək, eyləyək dərsə diqqət.
Cümlə aləm edib elmə rəğbət,
Tapdılar hər biri şən-şövkət.
Bu nə insanfdır, nə mürüvvət?
Qonşulardan çəkək biz xəcalət.
Keçməmiş, keçməmiş vaxt-fürsət,
Eyləyək, eyləyək dərsə diqqət.
YÜZ İL YATANDAN SONRA
Söylə, Bayram əmi, sən bizə qandır,
Bizim fikrimizi açıb, oyandır.
Yüz il yatdım, durdum, baxdım dünyaya,
Nəzər saldım dağa-daşa, dəryaya.
Mən yatanda dağlar dəlinmişdi,
Yerdə dəmir yollar salınmışdı.
Su üzündə insan ixtiyarı ilə,
Görünməzdi hərgiz bu qərar ilə.
Hər kəsə desəydin, deyərdi olmaz,
Havada quş kimi insan uçanmaz.
Bir bu işə baxdım, bir az öz işimə,
Heyrət barmağımı tutdum dişimə.
Baxdım su altından çəkilib tellər,
Teldə