ЁВУЗ БУЛАНТ БОҚИЛАР. Коллектив авторов
шовқин-суронлари ила миллий борлигимизни йўргаклаб ташлашгауринганларнинг инсон каби яшашлари ҳам, турк маданиятининг оёқда туришига боғлиқ.
Тилимизни, тарихимизни, адабиётимизни, одат ва анъаналаримизни… тадқиқ қиларкан, Туркия ташқарисида қолган қондош-қардошларимизни бир четга суриб қўймайлик. Эски турк юртларини кўриб кўрмасликка олмайлик. Туркия ташқарисида яшаётган қавмдошларимизнинг маданий бойликларидан хабардор бўлиш, улар билан маданий кўприклар қуриш, бизга доимо янги уфқлар очажак ва куч қозонтиражак. Билишга ва севишга, билиб ва севиб яшашга нон каби эҳтиёжимиз бор. ТУРКИСТОН, ТУРКИСТОНни мана шундай туйғулар билан ёза бошладим. Мақсадим: шунчаки танитмак ва севдирмакдир. Туркистонда ва Озарбайжонда яшаётган туркларни Онатўли туркимизга бироз яна танитиш ва севдириш.
Билмасдан ва севмасдан буюк маданият дунёмизга қандай яқинлаша оламиз ва қанедавй яшаймиз? Советларга уч марта бордим.Туркистонни ва Озарбайжонни севган бир юрак билан; йўқ. йўқ, ошиқ (қорасавдоли) бир кўнгил билан кездим.Эллик тўққиз кун давом этганбир туш салтанати асносида, ҳар қандайдир бир соҳада тмахсус бир тадқиқот билан машғул бўлмадим. У ерда бир тақим рақамларнинг ва сиёсий маълумотларнинг орқасида чопиб юрмадим. Бир сиёсат ва иқтисод китоби ёзиш ҳавасига берилмадим. Советларда қаерга олиб боришган бўлса ўша ерда нима кўрдим, нимани бошимдан ўтказдим, ўшаларни онамизнинг сути каби ҳалол ва пок бир турк тили билан англатишни истадим. Табиий, фақат ёзилиши мумкин бўлган воқеаларнинг пардаларини оралашга интилдим. Бу жиҳатдан, ТУРКИСТОН. ТУРКИСТОН бир сиёсат китоби эмас. Унда на сўлларнинг жаннати бор, на ўнгларнинг жаҳаннами. Жуда яхши биламан-ки, ёзганларимни олдиндан бир ҳукм-ла ўқимоққа бошлаганлар излашганла-рини тополмайдилар. “Советларда ҳар нарсани гулистонлик”деб санаганлар ёки “Тошкенетда дарахтли бир йўлни, Бухорода,Самарқандда одатда гуллар ёмғирига тутилган бир боғ-боғчани” ҳафс алаларига сиғдиролмаганлар ўпкаланиб туражаклар. Билимсизликнинг ва таассубнинг ҳар кечигидан жирканганимни айниқса қайд қилиб ўтишни истайман. Бир тақим кимсаларни кайфлантирмоқ учун қаламимнинг сажиясини нега бузайин?
Биз Онатўлида минг йилдан бери Самарқанд нақшли, Бухоро боқишли маҳаллий шолчалар ва гиламлар тўқимоқдамиз. Энди мен ҳам ўз тезгоҳим-да тўқий бошлаганим бу туркман шолчасига, кўнгил кўзи очиқ бўлганлар учун Тошкентдан, Самарқанддан, Бухородан, Жамбулдан гуллар келтириб сочажакман. Мақсадим кўрганим гўзалликларни истаганлар билан бўлиш-моқдир. Туркистонда ва Озарбайжонда кўрганларим менинг андозамга кўра, баъзан бир роман мавзуси бўлажак қадар тўлқинли, баъзан бир шеър, бир достон ёздирадиган қадар гўзал; баъзида эса инсонни йиғлатар қадар ҳазиндир. Мақсадим, танитиш ва севдиришдир. Мақсадим отамнинг ва боболаримнинг гўзал руҳларига ўқилажак фотиҳалар-ла уларга ҳам янги бир хайр уфқини очмоқдир,
Биз Онатўлига Туркистон ва Озарбайжон тупроқларидан узилиб