Отколотое зеркало / Китек көзге. Талгат Галиуллин
яшәгән дуслар арасында сер дә, әйтәсе сүзне чүпрәккә төреп бирү дә юк иде.
– Кемгә икәнне әйтсәм, урындык барын онытып, шып итеп артың белән идәнгә барып төшәчәксең!
– Йә, сузма. Бер яшь, чибәр бай кызын җәтмәгә эләктергәнсеңдер әле.
– Син ди мин, – дип, бөдрә чәч дустын чеметеп алды.
– Һм… Бер – ноль синең файдага. Күбегез шулай уйлый шул, кызганычка каршы.
– Әмрикан кызына өйләндем бит, малай.
Морад, аны һаман җитди кабул итмичә, шаярта, сызгыра, теленә салына, һич югында, хыялы белән уртаклаша дип, Хуҗа Насретдин ишәге кебек башын чайкап утыра бирде.
– Ярый, сузмыйм инде. Йә йөрәгең тотар. Рус телен гаиләдә яшәп өйрәнергә Америкадан килгән ханым минем әбидә урнашты. Фатиры зур, кече кызы белән икәү генә яшиләр. Әбинең дә, апаның да русчалары ындыр артына алып чыгарлык кына. Чит ил кунагын өйрәтмәгә абзаңны чакырдылар. Бер ай дәвамында мин аны – рус, ул мине инглиз теленә өйрәнә-өйрәтә торгач, бер-беребезгә үлепләр гашыйк булуыбызны сизми дә калганбыз. Бик бай генерал кызы булып чыкты, бахыр. Бездә яшәргә риза булмады, рус, татар телләренә өйрәтүне АКШта дәвам итәрсең дип, рәсми якларны кайгыртуны үз өстенә алды. Морад ахири, мин боларны сине көнләштереп, кәефеңне кыру өчен сөйләп утырмыйм. Монысы преамбула гына. Минем шактый үрчемле бизнесым бары сиңа мәгълүм. Өйләнеп, башка өлкәгә кереп китмәсәң, бергә эшләргә дә чакырмакчы идем. Банкта тупланган акчаларны гына алам да, ширкәтемне тулысы белән сиңа калдырып китәм. Үземне куып кайтарганчы. Эш анда хәтле барып җитмәс дип уйлыйм, син дә, Рөстәм шунда төпләнеп калсын дип, дога кылып тор. Кухня җиһазлары, буяулар сату белән эш итә торган кибетләремне тулысы белән сиңа яздырып китәм. Хатыным шундый шарт куйды. «Монда үз исемеңдә бизнесың калса, гел Рәсәй ягына карап яшәячәксең», – ди. Минем бер генә теләгем булыр: кайткан-киткән вакытта мине каршы алып, чыгымнарымны түләп, озатып калу.
Морад күктән иңгән бәхетне ничек бәяләргә белмичә аптырап, таң калып, карышкан булып маташкан арада, ширкәт хуҗасы булуына таныклыкны кулына китереп тә тоттырдылар. Рөстәм берничә көннән дәрья аръягына китеп тә барды.
Югары уку йорты укытучысы дәрәҗәсенә дә ризалашкан Морад аз-маз гына эшмәкәрлек күрсәтсәң дә шактый табыш китерә алырлык ширкәт белән җитәкчелек итә башлады.
Яңа эшкә чыкканчы, Ләйләгә бу хакта әйтмичә торды. Кичен, чәй эчеп утырганда, артык гадәти әйбер турында хәбәр иткәндәй, тонык тавыш белән генә:
– Ләйлә, мин башка эшкә күчәргә булдым. Сине эшкә йөртергә, өйгә алып кайтырга башка шофёр эзләргә туры килер.
Ханым ашавыннан туктап, каушаудан кашыгын идәнгә төшереп җибәрде.
– Морад, мин берни аңламыйм. Укытырга күчәргә булдыңмы?
– Юк, сиңа таныш дустым Рөстәм Айтуганов, ширкәтен миңа калдырып, Америкага яшәргә күчә, – диде дә өстәл яныннан торып китте.
Соңрак, һәрнәрсәдән хәбәрдар Габделбарның сөйләвенә ышансаң, Ләйлә әтисе белән җылый-җылый бик каты аңлашкан, тавыш күтәргән.
Морад исә, Тукайның алны-артны