Япон зобити. Леонид Чигрин
ербағирлаб силжинг!”
Ялангликда поручикнинг овози баралла янграрди.
Ҳарбий мутахассис қизиқиш билан кузатарди. “Ҳаммасини тўғри олиб боряпти”, – деди у очиқдан-очиқ маъқуллаш билан.
Абрам Гоц унга нафрат ила кўз қирини ташлади.
– Сезишимча, сиз ҳам синфий ҳушёрликни қўлдан бой беряпсиз. Нима деганингиз у – тўғри олиб боряпти? Албатта, у ҳаммасини рисоладагидек қилади, чунки бизни лақиллатиши керак. У худди шу отряд билан оқлар томонига ўтиб кетиши ва бизга қарши кураш бошламаслигига кафолат бера оласизми?
– Бу жуда қийин масала, – киноя қилди ҳарбий мутахассис. – Оқлар армиясидан майда-чуйда йўлтўсар гуруҳлар қолди, холос.
– Унда ўзининг японларига олиб кетиб қолади, – ўзиникини маъқуллаб туриб олди Абрам Гоц.
– Бунгаям шубҳам бор. Япон қўшинлари аллақачон ўз ватанида.
Комиссия раиси ғазабдан қип-қизариб кетди, у ўзига қарши чиққанларни ёқтирмасди.
– Кўриб турибманки, бу ердаги шароитлар сизни айнитяпти. Яна бироздан сўнг сизга ҳам ишониб бўлмай қолади. Марказга юборадиган ҳисоботимда бу ҳақда маълум қиламан.
Япон поручигининг отрядни қандай машқ қилдираётгани ёққан бўлса-да, ҳарбий мутахассис ҳам индамасликка мажбур бўлди. Ваҳоланки, Ютаронинг ҳаракатларида ҳеч қандай ғаразли белги йўқ, барча машқлар устав талабларига мувофиқ ва тахминий жанг вазиятида ўтказилаётганди.
Ютаро Тодани комиссия мажлисига таклиф қилишди. Қизил сатин тўшалган стол тўрида раиснинг ўзи ўтирарди. Комиссиянинг қолган аъзолари кенг хонанинг деворлари бўйлаб қўйилган курсилардан жой олишганди.
Поручик атрофга қаради, бу худди ўша – полковник Исикура кенгаш ўтказган хона эди.
Абрам Гоц Ютаро Тодага зимдан хўмрайиб тикилар, шу қараши билан уни довдиратиб қўймоқчи бўларди. Аммо япон зобити ҳеч қандай айбдорликни ҳис этмай, хотиржам турарди.
– Қани, бу ерда қандай пайдо бўлиб қолганингизни айтиб беринг-чи?
– Мана шу хонадами? – ҳайрон бўлди поручик.
Комиссия аъзолари кулиб юборди.
Абрам Гоц хўмрайди-да, қўлидаги қалам билан стол устида турган сувли графинни тақиллатди.
– Жиддийроқ бўлишингизни сўрайман, бу ер сизга цирк ёки театр эмас. Сиз эса, жаноб япон офицери, ҳазилларингизни йиғиштиринг-да, аслида нима гаплигини айтинг.
Ютаро Тода елкасини қисди.
– Сўранг, майли.
– Шундай қилиб, саволимни такрорлайман: сиз қандай қилиб Архангельскка, тўғрироғи, Поморьега келиб қолдингиз?
Поручик жавоб берди.
– Партизанларнинг қўлига қандай тушиб қолдингиз?
Бу саволга ҳам тўлақонли жавоб берилди.
Абрам Гоц заҳарханда қилди.
– Негадир сиздек ёш, яхши тайёргарликдан ўтган офицерни осонгина қўлга туширишганига ишонгим келмаяпти. Сиз ҳеч қанақа қаршилик кўрсатмагансиз.
Ютаро Тода яна елкасини қисди.
– Бўйнимга