Խնդուն օրերի թույնը բոսոր. Էդուարդ Գրիգորյան
ապրում ենք միևնույն՝ նրա բնակարանում, ես այստեղ հյուր եմ, հյո՛ւր, կմեռնեմ ու ինձանից հետո լռություն և ամայություն միայն։ Ես դա քեզ պատմում եմ, քանզի հաստատ համոզված եմ, որ դու բառերի արանքում ընդունակ ես գտնել այն խորը ցավը, որն այրում է իմ հոգին և, եթե ես շեշտում եմ, որ ծնողներիցս ժառանգել եմ միայն «Դժոխքը», ուրեմն դա հենց այն է` ինչ եղել է իրականում։ Գուցե մի օր, հեռու ապագայում, կցանկանաս պատմվածք գրել մի մարդու մասին, ում վիճակված էր արծիվ ծնվել և ազատ ճախրել բարձր երկնքում, բայց որի թևերը կտրեցին՝ վերածելով նրան թշվառ, ընտանի կենդանու։
Առավոտից վիզս սաստիկ բռնվել ու ցավում էր, երևի գիշերը բարձը գլխիս տակից փախել էր ու հիմա, գայլի նման չէի կարողանում վիզս տարուբերել, ստիպված ամբողջ մարմնով էի թեքվում նրան լսելու համար։
– Ու մի օր, – անցնելով երկրորդ բաժին կոնյակին և ինձ շոկոլադ առաջարկելով, շարունակեց նա, – մի օր, երբ ծանոթ գտնելու հույսով բացեցի հեռախոսի գրքույկը, հասկացա, որ այս հսկա քաղաքում, բոլորովին մենակ եմ, որովհետև բազմաթիվ, հազարավոր համարների մեջ, չկարողացա գտնել այն մի հատիկ հարազատ համարը, որից կկարողանայի օգնություն և խորհուրդ աղերսել։
Մեկ սենյականոց նրա բնակարանը, որն իր ասելով պատկանում էր կնոջը, ու ինքն այնտեղ անմասն էր, կահավորված էր. ինչ կահավորանքի մասին կարող է խոսք լինել, եթե նրա ուշքն ու միտքը միայն երաժշտությունն էր։ Հեռավոր անկյունում՝ պատին մոտիկ, բազմոց-մահճակալն էր։ Կենտրոնում` սեղանը` իր երեք աթոռներով։ Ետին պատին, փոքրիկ զգեստապահարանը, ու վերջ։ Դիմացի պատն ամբողջովին նվիրված էր երաժշտությանը։ Ես ստիպված եմ ավելի հանգամանորեն ու մանրակրկիտ նկարագրել այն, քանզի հենց այդ պատի նկարագրման մեջ է թաքնված նրա ողջ էությունը։ Չարլի Փարքերի հսկայական աֆիշը` թվիդե լայնփեղկ պիջակով, սև վերնաշիկով ու նույն գույնի փողկապով, որտեղ նրա հայացքը սևեռված է սաքսաֆոնին՝ աստվածային հնչյուններ կորզելու պահին, ապակեպատ, նրբաճաշակ շրջանակով բոլորված՝ կախված է այդ պատի աջակողմյան մասում։ «Ինչու հատկապես Չարլի Փարքե՞ր, որովհետև հենց նա է, անկասկած, անսպառ ոգեշնչման աղբյուր հանդիսանում հարյուրավոր երաժիշտների համար»։ Նեղ-բարձր, ձայնային սարքավորումների համար նախատեսված դարակների առաջին հարկում, ունեցած ձայնապնակների զտված ընտրանին է, քանզի նա պահում է միայն այն ձայնապնակները, որոնք լսում է պարբերաբար, ավելորդը վաճառվում կամ փոխանակվում է։ Երկրորդ հարկում լամպային նախաուժեղարարն է, որը, սովորական տափակ ձայների փոխարեն, հնչեցնում է վառ և թափանցիկ գույներ, վերացնում ռեզոնանսային աղմուկներն ու այլ աղավաղումները` հագեցնելով երաժշտությունն անհամեմատելի հնչողությամբ։ Երրորդ հարկում վերջնական ուժեղարարն է` իր հրաշալի ձայնածավալով, այնուհետև կասետային դեքը և վերևում` նվագարկիչը։ Երկու կողմերից՝ անվակների վրա, եռաշերտ ակուստիկային սիստեմը՝ հսկայական բասերով, որի թանձր, ցածր հնչյուններն ասես ներխուժում են էությանդ մեջ և հնչում են այնտեղ՝ հեռու ներսում։ Աջ անկյունում, Չարլի Փարքերի տակ, ոչ բարձր գրապահարանն է, ու վերջ։ Հեռուստացույց նա չուներ։
– Ինչի՞ մասին ես մտածում, – երկար լռությունից հետո, հարցրեց նա։
– Ոչ մի առանձնահատուկ բան, հենց այնպես, – պատասխանեցի ես:
– Ես զգում եմ, որ դա «հենց այնպես» չէ, ասա՛։
– Կարծում