Μάκβεθ. Уильям Шекспир

Η &Τραγωδία του Μάκβεθ& εδημοσιεύθη το πρώτον κατά το έτος 1623. Αλλ' εκ των περισωθεισών σημειώσεων αυτόπτου μάρτυρος, παρευρεθέντος εις παράστασιν της τραγωδίας ταύτης κατά την 20ην Απριλίου 1610, γνωρίζομεν ότι εγράφη προ του έτους εκείνου. Γνωρίζομεν δ' αφ' ετέρου, εκ των εν τω δράματι υπαινιγμών του ποιητού, ότι εγράφη βασιλεύοντος Ιακώβου του Αου , όςτις ανήλθεν επί του θρόνου της Αγγλίας κατά το 1603. Εξ ετέρων δε εσωτερικών τεκμηρίων ορίζεται ακριβέστερον η χρονολογία του Μάκβεθ μεταξύ του έτους 1605 και του 1606 μ. Χ. Οπωςδήποτε η τραγωδία αύτη εποιήθη κατά την τελευταίαν δεκαετηρίδα του βίου του Σαικσπείρου.

Την υπόθεσιν ηρύσθη ο ποιητής εκ της Χρονογραφίας του Holinshed «Τινές «των μεταγενεστέρων εκδοτών κατέταξαν την τραγωδίαν ταύτην μεταξύ των «ιστορικών του Σαικσπείρου δραμάτων, αλλ' ουδέν έχει αύτη το κοινόν μετ' «εκείνων. Το ιστορικόν στοιχείον ουδαμώς υπερέχει εν τη συνθέσει του «Μάκβεθ, ουδέ φροντίζομεν ποσώς εάν τα εν αυτώ εκτίθενται ως ιστορικά «δήθεν γεγονότα, καθότι ταύτα ανήκουσιν αποκλειστικώς εις το βασίλειον «της Ποιήσεως. Ηδυνάμεθα επίσης να καταλέξωμεν τον &Ληρ& και τον «&Αμλέτον& μεταξύ των ιστορικών δραμάτων, επί λόγω ότι η υπόθεσις αυτών «ελήφθη εκ των Χρονογράφων της εποχής εκείνης· – Εκ πηγών μάλλον «αξιοπίστων ή ο Holinshed γνωρίζομεν ότι, βοηθούμενος υπό Νορβηγών «επικούρων, ο Μάκβεθ αφήρπασε το στέμμα του βασιλέως της Σκωτίας Δώγκαν «εν μάχη, καθ' ην ούτος εφονεύθη, και ότι μετά πολυετή βασιλείαν ο «Μάκβεθ ηττηθείς υπό του υιού του Δώγκαν, έχοντος συμμάχους τους «Άγγλους, εφονεύθη πολεμών. Εν τη αυτή Χρονογραφία του Holinshed «υπάρχει ετέρα αφήγησις, η της δολοφονίας του βασιλέως Duff υπό του «Donwald και της συζύγου του, εν τω φρουρίω αυτών, ένθα εφιλοξενείτο ο «βασιλεύς. Ο Σαικσπείρος μετά τέχνης απαραμίλλου συνέπλεξεν εις έν τας «δύο του Χρονογράφου αφηγήσεις, διασκευάσας εξ αυτών το μέγα τούτο «αριστούργημά του.» (Κnight, Studies of Shakspeare). Κατά τον Holinshed η μάχη καθ' ην ηττήθη και «εφονεύθη ο Μάκβεθ, εγένετο κατά το έτος 1057.

«Η Τραγωδία αύτη, λέγει ο Γερβίνος, εξετιμήθη αείποτε ιδιαζόντως «μεταξύ των λοιπών του Σαικσπείρου έργων. Ο Σχίλλερος την μετέφρασεν, ο «Σχλέγελος μετ' ενθουσιασμού ομιλεί περί αυτής, ο Drake την αποκαλεί το «μέγιστον προϊόν της διανοίας του Σαικσπείρου, το ύψιστον και «καταπληκτικώτατον των δραμάτων όσα ποτέ εγράφησαν. Ο &Μάκβεθ& απήλαυσε «παρά τοις μη Τευτονικοίς λαοίς δημοτικότητα πλειοτέραν ή αι έτεραι του «Σαικσπείρου τραγωδίαι, είτε ως εκ της μεγαλειτέρας αυτού προς την «αρχαίαν τραγωδίαν ομοιότητος, είτε ως εκ της ενότητος της πλοκής και «της απλότητος περί την διέλιξιν της υποθέσεως, είτε επί τέλους διά «την ευκρίνειαν των χαρακτήρων, τους οποίους ο ποιητής διέγραψε μετά «ολιγωτέρου ή συνήθως παρ' αυτώ μυστηρίου· προπάντων δ' ίσως, ένεκα του «γραφικού εν τη τραγωδία ταύτη γοήτρου και του ποιητικού της «χρωματισμού. Τω όντι ο &Μάκβεθ& εξέχει ως προς την λαμπρότητα της «ποιητικής εκφράσεως και ως προς την ζώσαν απεικόνισιν των καιρών, των «προσώπων και των τόπων. Ο Σχλέγελος εκθειάζει την ζωηράν εν τω δράματι «τούτω παράστασιν της ηρωικής εκείνης εποχής, του σιδηρού εκείνου της «αρκτώας Ευρώπης αιώνος, καθ' ον αρετή ελογίζετο η ανδρεία. Πώς «διαφαίνονται μεγαλοπρεπώς αι καταπληκτικαί εκείναι μορφαί, πώς «παρίστανται αληθείς και γνήσιαι εν τη ηρωική αυτών διαστάσει! Η δε «χώρα, εις την οποίαν ο ποιητής μεταφέρει εμάς, είναι η ορεινή Σκωτία, «όπου τα πάντα κατέχονται υπό της επικρατούσης δεισιδαιμονίας, η δε «συγκοινωνία μετά του υπέρ φύσιν τελείται αισθητώς, τρόπον τινά, διά των «φαινομένων του εμψύχου και του αψύχου κόσμου, – όπου κατά συνέπειαν ο «άνθρωπος έχει τον νουν εύπιστον, την δε φαντασίαν ευφλόγιστον και «εκφράζεται διά γλώσσης ισχυράς, πλήρους ποιητικών εικόνων και «αλληγοριών.» (Gervinus Shakespeare Commentaries).

Τας ονομασίας δι' ων προσαγορεύονται αι Μάγισσαι επροσπάθησα να μεταφράσω διά λέξεων εμφαινουσών την σημασίαν αυτών, εν ελλείψει αντιστοιχούντων όρων εν τη ημετέραν δαιμονολογία. Περί της πίστεως των συγχρόνων του Σαικσπήρου εις την ύπαρξιν όντων υπερφυσικών, ίδε την σημείωσιν εν τη μεταφράσει μου του &Ληρ& και την υπ' αριθ. (6) εν τη του &Οθέλλου.&