Ежелгі Қазақстан тарихы пәні бойынша семинар сабақтарына арналған оқуәдістемелік нұсқаулық. Т. Омарбеков
Деректерді классификациялау – деректерді ортақ қасиеттері, ұқсас белгілері бойынша категорияларға бөлу. Деректерді түрлік классификациялау – жазба деректерді пайда болуы, мазмұны, міндеттерінің бірлігі негізінде, ішкі құрылымдарының ұқсастығына сәйкес тарихи қалыптасқан түрлерге бөлу.
Менталитет – үлкен әлеуметтік топтардың (халықтың, ұлттың, таптың, сословиенің) дүниетанымымн анықтайтын және оның мәдени салтының бірлігін қамтамасыз ететін әлеуметтік-психологиялық көңіл-күй.
Герменевтика – жазба ескеріткіш мәтініне түсінік береді, талдап көрсетеді.
Әдебиеттер:
1 Қазақстан тарихы көне замандардан бүгінгі күнге дейін. 5-томдық. – Т.1. – Алматы, 1996.
Әдістемелік нұсқау: Ежелгі Қазақстан тарихына қатысты деректерінің кең көлемі туралы жалпы түсінік алу үшін аталған әдебиеттің 1-тарауының «жазба деректемелер» бөлімімен (16-65 бб) толық танысып шығу қажет. көне парсы және ортаңғы Иран, ортағасырлық Гардизи, Макдиси, Абу Дулаф, Ибн Фадлан, әл-Идриси сияқты авторлардың еңбектерінің маңызын түсіну үшін «Қазақстанның ертедегі және ортағасырлардағы зерттелу тарихы» атты келесі бөлімді қосымша оқып шығу қажет.
2 Бичурин Н.Я. Собрание сведений о народах, обитавших в Средней Азии в древние времена. Т. 1. – Алматы, 1998.
Әдістемелік нұсқау: Аталған еңбектің кіріспе бөлімімен танысып шығу қажет. Бұл еңбек қытай жылнамаларын алғаш рет рет орыс тіліне аударған негізгі басылым.
3 Қытай жылнамаларындағы қазақ тарихының деректері (1-кітап: б.з.б. 177 – б.з. 222 жылдары; 2-кітап б. з.275- 840 жылдары). – Алматы: Өнер, 2006.
Әдістемелік нұсқау: Аталған еңбектердің кіріспе бөлімімен танысып шығу қажет. Бірінші кітаптың Бас редакторы Қ.Мұқанұлы, 2-ші кітаптың ғылыми жет. Ж. Мырзаханұлы бастаған қытайлық қазақ зерттеушілері. сондықтан, бұл еңбекте Бичурин аудармасымен берілген қытай деректерін аударудағы емшіліктер талқыланған және ежелгі Қазақстан тарихының деректік базасына қатысты тың тұжырымдар берілген
4 Бартольд В. Работы по источниковедению // Соч., Т. 8. – М., 1973. – С. 23-600.
Әдістемелік нұсқау: Ежелгі және ортағасырлардағы Қазақстан тарихы бойынша араб-парсы деректерін кең көлемін алағаш рет ғылым айналымға қосқан зерттеуші В. Бартлольдтің 9-томдық шығармалар жинағының 8-ші томы деректануға байланысты еңбектеріне арналған. бұл еңбекте барлығы 47 дерекке қатысты мақаллар мен сын-пікірлер енген. осы кең көлемді матариалды студент жоғарыда ұсынылған Қазақстан тарихы академиялық басылымының 1-томындағы ақпаратпен танысөан соң қарап шығуы тиіс. сонымен, қатар осы еңбектегі "Ислам энциклопедиясы" серяисымен берілген араб-парсы авторлары туралы (581-600 бб.) мақалаларымен танысуы қажет.
Семинар 2. Тақырыбы: Ежелгі тас ғасыры (палеолит) дәуіріндегі Қазақстан
1 Табиғат жағдайлары және ертедегі гоминидтер мекендеген орта
2 Алғашқы адамдардың пайда болуы мен қалыптасуының мәселелері
3