Ноч цмока. Валеры Гапееў
вядомае столькім людзям, ды яшчэ – гляньце на нумары – нашым, не замежнікам.
– Дарэчы, што за людзі? – Тамара пачала, пасунуўшы акуляры на нос, праглядваць спіс з дванаццаці абанентаў.
– Пакуль толькі палову ўстанавілі, – адказаў я. – Незвычайна нешта… Усе розныя, працуюць у розных месцах… Доктар гістарычных навук, рэдактар часопіса, мастачка… Дворнік, але і паэт па сумяшчальніцтве – дарэчы, як кажа Вікіпедыя, досыць вядомы ў сваіх колах.
– Зараз-зараз, – нечакана Тамара ўзрушылася, адклала мой аркуш з прозвішчамі абанентаў, пацягнулася да стоса папер на краю свайго вялікага стала. – Дзе ён тут быў, – мармытала яна, хутка перабіраючы лісты. – Ага! Вось табе сюрпрыз!
Яна трымала ў руках аркуш з нейкім спісам, працягнула мне мой ліст і загадала:
– Чытай прозвішчы!
Я падпарадкаваўся. Чытаў, а яна выгуквала: «Ёсць», – і крэсліла ў сваім спісе. Усе дванаццаць.
– Вось табе такое! – Тамара працягнула спіс мне. – Усе яны тут!
На старонцы было дваццаць тры прозвішчы. З іх названыя мной дванаццаць былі падкрэсленыя Тамарай. Унізе стаяла сіняя пячатка сельвыканкама, а ў шапцы ліста значылася: «Спіс жыхароў населенага пункта Ляўдок».
– І гэта трэба разумець так: цяжарнасць Насці была сакрэтам для ўсіх, але толькі не для пералічаных жыхароў вёскі. Дарэчы, яны ўсе – дачнікі, не мясцовыя…
– Значыць, яна знайшла там сяброў…
– І альбо яна мела з усімі імі самыя цесныя стасункі паасобку, альбо ўсе дачнікі – самыя шчырыя сябры між сабой… – услых падумаў я, трохі разгублены нашай знаходкай.
– Вось заўтра і разбірайся, – прапанавала загадала Тамара. – Дарэчы, будзеш дапытваць Зміцера Грыцука, бацьку Насці, будзь вельмі настойлівым. Бо з запісу папярэдняй размовы вынікае, – яна зноў пакорпалася ў паперах, узяла ў рукі і з выразным незадавальненнем паклала назад ліст папярэдняга апытання, якое рабіла аператыўная група, – вынікае, што стары з галавой дружыць, але размаўляць зусім не хоча. Націсні там на яго… акуратна. Яшчэ?
– Пра цмока, якога павінна была нарадзіць Грыцук, я ўжо казаў. Мяне зацікавіў яшчэ адзін запіс у перапісцы. У палове на адзінаццатую вечара Насця піша апошнія словы – пра тое, што ёй трэба зараз «трошкі пажартаваць». Цалкам усё выглядае так… – я знайшоў аркуш з выпісаным дыялогам: – «Насця: Выбачай, любая. Бягу, трэба мне тут пажартаваць. Руслана: Вой, ты там з некім жартуеш? Хто ён? Насця: Ды ёсць адна сволач… Руслана: Не разумею… Навошта табе жарты з нейкай сволаччу? Насця: Не думай нічога дрэннага пра мяне. Калі сволач, дык і жарты ў мяне адпаведныя. Каб ведаў…» Вось такое, і больш ніякіх тлумачэнняў. Ці не стаў жарт прычынай смерці? Размова відавочна ідзе пра мужчыну. Ці не ў выніку гэтага незразумелага жарту яна і апынулася голай? – выказаў я здагадку.
– Усё можа быць, – думаючы пра нешта сваё, адказала Тамара, і потым дадала нечаканае для мяне: – Не падабаецца мне ўсё… Трэба хутчэй заканчваць.
– Як заканчваць? – разгубіўся