Прыгоды Пранціша Вырвіча, здрадніка і канфэдэрата. Людміла Рублеўская
target="_blank" rel="nofollow" href="#n_5" type="note">[5] Гарганцюа нават не пазбаўлены радасці мець зносіны з супрацьлеглым полам.
– Зносіны – гэта не каханне. Ваш кліент больш падобны да механічнай лялькі, чым да жывога чалавека, – з дрыготкай у голасе адказала Саламея, адводзячы вочы ад чарнабародага волата з мёртвым тварам. – Вы кажаце, выправілі злачынцу да лепшага? Але ці ўратавалі ягоную душу? Гасподзь сам вызначыў шлях да выкуплення злачынстваў – шчырае пакаянне. Чалавек мусіць усвядоміць, што нарабіў, і зажадаць выправіцца. А калі вы пазбаўляеце яго такой магчымасці – гэта бязбожна!
Дэ Вард спыніў востры позірк на абліччы пані… Паглядзець было на што. Вялікія сінія-сінія вочы з даўжэзнымі цёмнымі вейкамі, носік, як вытачаны з мармуру, бялюткая скура без зморшчынаў – хіба ў куточках вачэй і паміж броваў, ружовыя вусны, дасканала акрэсленыя… Пранцішу дужа не спадабаўся баронаў позірк. Папраўдзе, пані Саламея была далёка не ў тым узросце, калі жанчына лічыцца асабліва прывабнай для вока… Але ж і памерлая фаварытка французскага караля Людовіка мадам дэ Пампадур не была юнай, калі круціла каханкам, як хацела, ела дзеля захавання маладосці супы з труфеляў ды ўважалася за Венеру. Фаварытка Францыска Другога, а пасля ягонага сына Генрыха Другога Дыяна дэ Пуацье амаль да сямідзесяці лічылася першай прыгажуняй краіны. Можа, таму, што мылася сцюдзёнай вадой і кожны дзень ездзіла конна. І велічная прыгажосць пані Саламеі па-ранейшаму выклікала не толькі павагу… Тым больш, палачанка нічога не рабіла, каб сябе прыкрасіць, і не стала б траціць два дні на “эмаліроўку твару”, як свецкія прыгажуні. Ім тынкавалі аблічча каляровымі пудрамі, і пасля нельга было ўмывацца ды ўсміхацца, каб не пайсці трэшчынамі, як першы лядок на лужыне.
– Празмерная схільнасць да злачынстваў, на маю думку – гэта вар’яцтва, а хіба ацаліць вар’яцтва – грэх? З дапамогай месье Лёдніка мы прасунуліся ў нашай высакароднай справе далёка, як ніколі! – мякка прамовіў дэ Вард, шырока ўсміхнуўшыся доктаравай жонцы. – Ён вынайшаў асаблівае рэчыва, якое ўсыпляе пацыента так, што можна спакойна прасвідроўваць ягоны чэрап ды рабіць любыя маніпуляцыі.
– Праўда, тынктуры не ўдаецца шмат нарыхтаваць, яна нетрывалая, ды яшчэ з пабочнымі эфектамі… Усё іn statu nascendi,[6] – раздражнёна прабуркатаў Баўтрамей. Бяскоўскі замахаў рукамі:
– Ах, што вы, калега, гэта не пабочныя эфекты, а самыя што ні на ёсць лекавыя, in optima forma![7] Вы дарэмна працягваеце доследы, каб ад гэтых эфектаў пазбавіцца. Мяне ваша вынаходніцтва цалкам задавальняе!
– А мяне – не, – адрэзаў Бутрым і кінуў сабе на талерку лыжку салаты. – Я некалькі разоў выпрабоўваў на сабе і ледзь не…
Полацкі Фаўст кінуў хуткі позірк на жонку і змоўк, зразумеўшы, што дарэмна прагаварыўся. Саламея страшэнна гневалася на ягоную прыкуду выпрабоўваць на сабе ўласныя вынаходніцтвы, а часам для такога дактары пераймалі і заразу.
– Мы вельмі зацікаўленыя, пан Лёднік, – прамовіў барон, уперыўшыся светлымі халоднымі вачыма ў змрочнага доктара, – каб рабіць больш аперацый…
У стане зараджэння (лац.).
У найлепшай форме (лац.).