Завеі, снежань. Іван Мележ
пусціў.
– Няма чаго дзеўку строіць з сябе! Не знаю, думаеш, як ты з етым Дзятлікам на гумне?
– Знаеш?
– Знаю.
– Дак старайся не забыць!
Гэта здзеклівая парада раз'ятрыла яго.
– Чаго дзярэш нос, кулацкая падсцілка!
Яна стрывала, прамовіла з пагардай:
– Ето ўсё, для чаго ты пазваў мяне?
– Т-ты шчэ пашкадуеш аб етом! – выціснуў ён люта.
– Тады тое будзе!
Ганна спакойна зачыніла дзверы.
Калі ўвайшла, Параска зірнула ад сшыткаў гулліва, падсмейваючыся:
– Ну што, пагаварылі?
– Пагаварылі, – Ганна сказала такім тонам, што ўсмешка на Парасчыных губах замерла.
Параска ўгледзелася ўважліва і не стала распытваць. Нахілілася зноў над сшыткамі. На кухні, на адзіноце, Ганна дала волю гневу: «Ах ты, гад, гад, як абазваў, аж успомніць гадко!» Старалася суцешыць сябе: добра ўпякла яго – адскочыў адразу; але гнеў не сціхаў. «Думае, як я адна, дак і ўсё можно. Прыходзь дый бяры, рада будзе… Кінецца сама! Аге, толькі цябе мне і не хапало… Ждала, не магла даждацца!.. Грозіцца яшчэ: «Пашкадуеш!» Пашкадую, ды пра другое! Што не плюнула ў вочы!..»
Неўзабаве супакоіла сябе зусім: ёсць перажываць з-за каго!
Праз дзень прыйшоў яшчэ чалавек. Быў вечар, позні вечар, хутка павінны былі кончыцца вячэрнія заняткі – са старымі, калі Ганна пачула, што ў калідор нехта зайшоў. Пашаргаў у цемры лапцямі, стаў, мабыць, не ведаў, куды ісці.
Яна адчыніла дзверы ў калідор, глянула ў змрок.
– Хто тут?
Ён стаяў наводдаль, са святла ў змроку калідора ледзь відна была постаць. Яна не так пазнала, як здагадалася.
– Ты?..
Голас яе дрыжаў. Яна ўмомант захвалявалася. Узрадавалася: прыйшоў! Радасць нядаўніх сустрэч першая ажыла.
Ён паволі, таксама ўзрадаваны, падаўся насустрач.
– Заходзь!
Калі ён асцярожліва зайшоў, амаль заплюшчыўся ад святла, у яшчэ летняй шапцы, у расшпіленай свіце, яна ўзрадавана прыпала да яго позіркам, але амаль нічога добра не бачыла. На міг недарэчы заўважыла нейкі белы пыл на рукаве: снег, ці што? – і больш нічога, што б здзівіла неяк. Усё было такое знаёмае, роднае. Гледзячы на яго, яна не так бачыла, як адчувала, можна сказаць, толькі адчувала. Быццам стаялі, прытуліўшыся…
Ён, хмурачыся, няёмка, як бы недаверліва агледзеўся. Хмурыўся ён, можа, ад святла, але ёй падумалася, што яму не падабаецца тут. Яна схамянулася. Накінула на плечы хустку. Рашуча ступіла ў калідор.
– Хадзем!
Выйшлі на ганак – на цемру, на вецер. Момант здавалася, быццам нічога іншага не было, толькі спатканні. Усё было, як тады перад гумном, пад яблыняю. Як у гумне.
Ішлі хутка, нецярпліва. Нецярпліва стала. У баку ад дарогі, каб не зашкодзіў ніхто.
– Прыехаў! Не забуў! – Голас яе перарываўся.
– Не…
– Я думала, забуў!
– Скажаш!..
– Не прыязджаў доўго!
Ён памаўчаў.
– Не так просто…
Яна зразумела недагаворанае: не так проста вырвацца. Маня, матка, суседзі. Усе сочаць. Абавязкі перад сваімі.