Ліст, знойдзены на папялішчы (зборнік). Макс Шчур
канцоў і атрымалася… У пэўным сэнсе, сьмерць Галавача была ў значнай ступені самагубствам: ён сам адамкнуў дзьверы свайму забойцу. Відаць, ня мог дачакацца прыходу Мялешкі: так яму карцела паставіць яго на месца й запатрабаваць вяртаньня пазычаных грошай… А можа, ён хацеў зрабіць нашаму сябру вымову: маўляў, няма чаго цягаць з сабой на банкеты невядома каго, хто ня толькі яго аб'ядае, але яшчэ й ня ўмее паводзіць сябе перад гасьцямі – ня ведаю… Як бы там ні было, замест Мялешкі ён убачыў у дзьвярах вас. He выключаю, што Галавач мог памерці ад нечаканасьці й жаху яшчэ да таго, як вашая куля трапіла яму ў галаву – даруйце за міжвольны калямбур…
Бяляцкі зрабіў паўзу, зацягваючыся цыгарэтай. Паскевіч слухаў яго па-дзіцячы ўважліва, нібы той распавядаў яму казку.
– Унізе ўсе таньчылі польку, і стрэлу ніхто не пачуў – апроч Мялешкі, што акурат падымаўся па лесьвіцы, і спадарычны Шашалевіч: тая сьцяліла гаспадару ложак на другім канцы калідору, у левым крыле, і выйшла паглядзець, што адбываецца. У кабінэце яна ўжо засьпела нашага хутканогага атлета Мялешку, усяго запэцканага крывёй – небарака кленчыў на каберцы, спрабуючы дапамагчы ахвяры, сам-насам зь нябожчыкам і кінутым вамі рэвальвэрам. Калі быць дакладным – не рэвальвэрам, а «Вальтэрам», прывезеным вамі з Эўропы. Гэтае відовішча страшэнна напалохала дзяўчыну, і яна стрымгалоў кінулася ў залю, каб абвясьціць усім, што Мялешка забіў Галавача. У тым, што ён быў да гэтага здольны, у яе не было ніякіх сумневаў: пасьля таго, як ён абышоўся зь ёю зусім не па-джэнтльмэнску, ён ператварыўся ў ейных вачох у найгоршага мярзотніка ў сьвеце.
– Гэта ўсё можа й так, што я ведаю… – Паскевіч хаця і ўсьміхаўся, але паступова яму рабілася не да сьмеху. – Толькі дзе, па-вашаму, увесь гэты час быў я?
– У кабінэце. Дзе ж вы маглі яшчэ быць? Ня думаю, што вы віселі на люстры пад стольлю – хутчэй за ўсё, вы схаваліся за фіранкай. Стоячы там, вы адчулі, што драўляная перагародка ў вас за сьпінаю паддаецца, а калі Мялешка выбег з кабінэту ўвасьлед за пакаёўкай, вы выйшлі тымі самымі дзьвярыма, празь якія ў пакой трапіў Галавач і пра існаваньне якіх Мялешка не падазраваў, іначай ён, пры ўсіх ягоных разумовых здольнасьцях, здагадаўся б туды зазірнуць…
– Ну ў вас і фантазія, Бяляцкі… – роспачна заўважыў Паскевіч. – Ды не было мяне там…
– Гэта вы сваёй бабулі расказвайце. Па лесьвіцы ў сьцяне вы спусьціліся на першы паверх і цераз кухню, дзе на той момант ужо нікога не было, спакойна выйшлі на двор, дзе, як вы кажаце, і «прабляваліся». Мясьціны былі вам цалкам незнаёмыя, і вы кінуліся бегчы абы куды, за вачыма, а неўзабаве апынуліся каля гэтага вось гатэлю. На наступны дзень вы не хацелі вяртацца да Мялешкі, бо баяліся трапіць пад увагу паліцыі, а замест гэтага вырашылі наведаць мяне, каб спраўдзіць, ці не пачалі вас шукаць.
– А ўласна… дзе ў той вечар былі вы? – не прыдумаў лепшага пытаньня Паскевіч.
– Я? – зьдзівіўся Бяляцкі. – Дома. Я на такія вечарыны не хаджу…
– Тады не разумею, адкуль вы ўсё гэта