Zabawy logopedyczne na cztery pory roku. Dorota Krupa
title>
Wstęp
Drodzy Czytelnicy,
oddajemy w wasze ręce zbiór scenariuszy, które wykorzystywałyśmy podczas zajęć logopedycznych prowadzonych w przedszkolach i w poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Scenariusze zawierają ćwiczenia oddechowe, usprawniające aparat artykulacyjny, ćwiczenia w naśladowaniu dźwięków z otoczenia, sprzyjające prawidłowej realizacji samogłosek i spółgłosek. Celem naszych zajęć było kształtowanie poprawnej wymowy, wzbogacanie słownictwa i wiedzy o środowisku oraz nauka konstruowania wypowiedzi u dzieci w wieku przedszkolnym.
Wiemy, że rozwój mowy nie jest procesem wyizolowanym, lecz ściśle związanym z rozwojem ruchowym i poznawczym dziecka, stąd wiele ćwiczeń wspomagających rozwój motoryki dużej i małej, świadomości fonologicznej, percepcji wzrokowej, pamięci i uwagi.
Wszystkim ćwiczeniom nadawałyśmy formę zabawy, aby dzieci chętnie i aktywnie w nich uczestniczyły.
Życzymy radosnej i owocnej pracy.
JESIEŃ
Scenariusz 1
Cele:
– Kształtowanie uwagi słuchowej.
– Kształcenie rozumienia treści słuchanego tekstu.
– Integracja grupy.
– Kształtowanie pojęcia liczby naturalnej.
– Wydłużanie fazy wydechowej.
– Usprawnianie aparatu artykulacyjnego.
– Wyrabianie umiejętności naśladowania dźwięków z otoczenia.
– Usprawnianie analizy i syntezy wzrokowej oraz koordynacji wzrokowo–ruchowej.
– Wyrabianie sprawności manualnej i ruchowej.
Pomoce:
– kukiełki (miś, kogucik, pies, królik),
– obrazki z misiem do kolorowania (zob. zał., s. 13),
– książka Cz. Janczarskiego Przygody i wędrówki Misia Uszatka,
– kredki świecowe,
– farby.
Przebieg zajęć:
1. Integracja grupy:
– zapoznanie się z misiem Łatkiem,
– nauka piosenki powitalnej (na melodię Panie Janie)
Witaj misiu, witaj misiu,
jak się masz? Jak się masz?
Wszyscy cię witamy,
Wszyscy cię kochamy,
Bądź wśród nas, bądź wśród nas.
2. Przedstawienie kukiełkowe pt. Przyjaciele (na podstawie I rozdziału książki Przygody i wędrówki Misia Uszatka Cz. Janczarskiego).
3. Rozmowa na temat przedstawienia:
– Jakie zwierzęta występowały?
– Czy dzieciom podobało się zachowanie zwierząt?
– Kto to jest prawdziwy przyjaciel?
4. Przeliczanie zwierząt (każde dziecko).
5. Ćwiczenia ortofoniczne.
Naśladowanie głosów zwierząt:
Miś – mmm.
Kogucik – kukuryku.
Pies – hau, hau.
6. Ćwiczenia ruchowe.
Dzieci poruszają się jak zwierzęta:
Miś – powolny marsz z wysoko unoszonymi kolanami.
Kogucik – bieganie i machanie rękoma (jak skrzydłami).
Pies – chodzenie „na czworakach”.
Zając – „kicanie”.
7. Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego:
Mlaskanie, oblizywanie warg, „mycie” podniebienia, policzków i dolnych dziąseł językiem.
8. Ćwiczenia oddechowe:
– „miś zasypia” – wdech nosem, powolny, długi wydech ustami,
– „miś sapie” – na wydechu ssss…,
– „miś chrapie” – chrapanie na wdechu i wydechu.
9. Kolorowanie obrazka z misiem kredkami świecowymi, następnie zamalowywanie arkusza farbą (tworzenie tła).
Scenariusz 2
Cele:
– Kształcenie uwagi słuchowej.
– Rozwijanie ekspresji ruchowej i mimicznej.
– Usprawnianie motoryki warg, języka, żuchwy.
– Wydłużanie fazy wydechu.
– Ćwiczenie koordynacji słuchowo-ruchowej.
– Nauka syntezy i analizy sylabowej.
– Rozwijanie sprawności manualnej.
– Nauka definiowania – budowanie pojęć na podstawie cech.
Pomoce:
– wiersz J. Brzechwy pt. Na straganie,
– rysunki warzyw (zob. zał., s. 16–17),
– wyszorowane, naturalne warzywa: ziemniaki, buraki, marchewki, pietruszki, cebule,
– wiklinowy koszyk,
– plastelina, patyczki, włóczka w różnych kolorach.
Przebieg zajęć:
1. Wysłuchanie wiersza J. Brzechwy pt. Na straganie.
2. Rozmowa na temat wiersza:
– Gdzie znajdują się warzywa?
– Jakie warzywa występują w wierszu?
– Jak zachowywały się warzywa?
– Które okazało się najmądrzejsze?
3. Naśladowanie ruchów i min warzyw z wiersza. Prowadzący czyta odpowiednie wersy z wiersza, robi miny takie jak warzywa na rysunkach, dzieci naśladują.
4. Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego i oddechowe.
Dzieci „jedzą” zupę jarzynową. Najpierw dmuchają – bo jest gorąca (wdech nosem – krótko, wydech ustami – długo). Zupa jest pyszna – dzieci udają, że jedzą, mlaskają, oblizują wargi, myją językiem zęby na górze i na dole, od środka i od zewnątrz, myją językiem podniebienie.
5. Rozpoznawanie warzyw na podstawie opisu.
Prowadzący podaje cechy, dzieci odgadują, jakie to warzywo.
Ma głowę złożoną z wielu liści (kapusta).
Jest podłużna, blada, ma zieloną czuprynkę (pietruszka).
Jest gruby, czerwony i ma ogonek (burak).
Ma dużo żółtych i białych sukienek, ludzie przy niej płaczą (cebula).
6. Zabawa ruchowa pt. Cebulka i buraczek.
Dzieci trzymają się za ręce, tworzą koło. W środku