Taktyczne ratownictwo medyczne. Отсутствует
płynowa (USAISR zgodnie z regułą dziesiątek).
• Jeśli oparzenia są większe niż 20% całkowitej powierzchni ciała, uzupełnianie płynów należy rozpocząć niezwłocznie po uzyskaniu dostępu dożylnego lub doszpikowego. Resuscytację należy rozpocząć od podania mleczanu Ringera, roztworu 0,9% NaCl lub hydroksyetylowanej skrobi. W przypadku użycia koloidu nie należy podawać więcej niż 1000 ml, a następnie można, w miarę potrzeby, uzupełnić poziom płynów mleczanem Ringera lub 0,9% NaCl.
• Wstępna objętość płynu podawanego dożylnie lub doszpikowo jest obliczana jako procent powierzchni oparzenia (% TBSA)×10 ml/godz. dla dorosłych ważących od 40 do 80 kg. Na każde 10 kg powyżej 80 kg, należy zwiększyć dawkę o 100 ml/godz.
• Jeśli występuje również wstrząs hipowolemiczny, standard resuscytacji płynowej stosowany w takim przypadku ma priorytet nad tym stosowanym wyłącznie przy oparzeniach. Należy podawać płyny dożylnie lub doszpikowo wg wytycznych TCCC.
• W celu zniesienia bólu powodowanego przez oparzenia można zastosować środki przeciwbólowe zgodnie z wytycznymi TCCC.
• Terapia antybiotykowa w leczeniu przedszpitalnym nie jest zasadnicza dla samych oparzeń, ale antybiotyki powinny być podane wg wytycznych TCCC.
• Wszystkie zabiegi medyczne z zakresu TCCC mogą być wykonywane na poparzoną skórę poszkodowanego lub przez nią.
• Oparzony poszkodowany jest szczególnie zagrożony hipotermią. W tej fazie pomocy dodatkowy nacisk powinien być położony na zastosowanie czynności chroniących przed wychłodzeniem i ogrzanie płynów podawanych dożylnie.
• Podczas fazy taktycznej ewakuacji poszkodowanego (TacEvac) poszkodowani z obrażeniami tułowia lub obrażeniami wielonarządowymi, u których nie ma wyczuwalnego tętna i którzy nie oddychają podczas TacEvac powinni być poddani obustronnemu zabiegowi nakłucia opłucnej w celu ewentualnego odbarczenia odmy opłucnowej przed odstąpieniem od czynności resuscytacyjnych.
• Resuscytacja krążeniowo-oddechowa może być wykonywana w tej fazie pomocy medycznej, o ile poszkodowany nie odniósł śmiertelnych ran, jego stan wskazuje na możliwość wykonania zabiegu oraz zostanie on przewieziony do placówki medycznej w krótkim czasie. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa nie powinna być wykonywana kosztem misji lub zaniechania czynności ratujących życie innych poszkodowanych.
✓ Dokumentuj ocenę kliniczną, wykonane zabiegi i zmiany w stanie poszkodowanego w Karcie TCCC Poszkodowanego. Przekaż te informacje wraz z poszkodowanym na kolejny poziom ewakuacji.
2
Badanie poszkodowanego w warunkach taktycznych
W warunkach taktycznych tylko szybka i usystematyzowana ocena stanu poszkodowanego daje szanse na zidentyfikowanie zagrożeń życia i wdrożenie odpowiednio wcześnie procedur ratujących życie. Często postępowanie ratownika opiera się na tzw. ocenie sytuacyjnej, która różni się od postępowania w warunkach cywilnych. Ratownik może znajdować się w sytuacji zagrożenia, a ponadto w działaniach taktycznych zawsze istnieje pojęcie zadania taktycznego, które należy wykonać. Istotne jest, aby wyznaczyć drogę podejścia do poszkodowanego i drogę ewakuacji w bezpieczne miejsce, gdzie będzie można dokonać oceny obrażeń poszkodowanego, jednocześnie nie narażając siebie i kolegów na odniesienie ran. Należy pamiętać, że nie zachowując środków ostrożności można powiększyć liczbę rannych. Działania ratownika powinny być wyważone.
Care under Fire
► W tej fazie nie wykonuje się badania rannego, a czynnością, do której powinien ograniczać się ratownik, jest lokalizacja zagrażających życiu krwotoków z kończyn.
► Najlepszym sposobem poszukiwania krwotoków jest tzw. wound sweeping (ryc. 2.1).
Ryc. 2.1. Poszukiwanie krwotoków
Tactical Field Care
Jeżeli nie masz czasu na pełne badanie urazowe lub sytuacja taktyczna na to nie pozwala, wykonaj skróconą ocenę poszkodowanego. Badanie poszkodowanego w warunkach taktycznych wykonuje się wg akronimu MARCHE:
M (masive bleeding) – krwotoki,
A (airways) – drożność dróg oddechowych,
R (respiration) – oddech,
C (circulation) – krążenie,
H (head/hipothermia) – głowa/hipotermia,
E (everything else) – wszystko inne.
Jeśli jest bezpiecznie i masz odpowiednią ilość czasu, zbadaj poszkodowanego zgodnie z wytycznymi (PHTLS/ITLS).
Rozpoznanie miejsca zdarzenia powinno rozpocząć się od zapewnienia bezpieczeństwa ratownikowi i jego towarzyszom.
► Jeżeli w jakimkolwiek momencie udzielania pomocy poczujesz się zagrożony, opuść miejsce zagrożenia.
► Rozpoznaj miejsce pod kątem:
• potencjalnego ognia przeciwnika,
• wyciekających z pojazdów paliw,
• potencjalnych osłon terenowych,
• potencjalnych przeciwników w pobliżu,
• improwizowanych ładunków wybuchowych (Improvised Explosive Device – IED).
Ustalenie mechanizmu urazu daje możliwość przewidywania i poszukiwania potencjalnych obrażeń.
► Przy ustalaniu mechanizmu urazu należy wziąć pod uwagę trzy czynniki:
• siłę energii,
• czas, przez jaki energia oddziaływała na poszkodowanego,
• okolice ciała, na które ta siła działała.
Warunki taktyczne wiążą się z takimi mechanizmami urazów, jak: pożary, postrzały, upadki, wybuchy.
► Zwróć uwagę na ułożenie ciała poszkodowanego.
► Oceń: wiek, płeć, przybliżoną masę ciała, widoczne krwotoki, widoczne obrażenia, przybliżony stan świadomości.
► Oceń poszkodowanego w skali AVPU:
A (alert) – przytomny,
V (voice) – reaguje na głos,
P (pain) – reaguje na ból,
U (unresponsive) – nieprzytomny.
Ryc. 2.2. Sprawdzenie stanu świadomości
A. (airways): udrożnij