Księga przeznaczenia. Parinoush Saniee
p>
BOHATEROWIE POWIEŚCI
Ahmad – Starszy brat Masumy
Ali – Młodszy brat Masumy
Ardalan – Syn Parwany
Ardeszir – Syn Mansury
Asghar Aga – Jeden z zalotników Masumy
Atefa – Żona Masuda i córka pana Maghsoudiego
Babcia Aziz – Babka Masumy ze strony matki
Babka – Babka Masumy ze strony ojca
Bahman Chan – Mąż Mansury
Bibi – Babka Hamida ze strony ojca
Chosrow – Mąż Parwany
Ciotka Ghamar – Ciotka Masumy ze strony matki
Dariusz – Młodszy brat Parwany
Dorna – Córka Siamaka i Lili, pierwsza wnuczka Masumy
Dr Ataii – Aptekarz mieszkający w okolicy
Ehteram-Sadat – Kuzynka Masumy ze strony matki, żona Mahmuda
Faati – Młodsza siostra Masumy
Faramarz Abdollahi – Narzeczony Szirin
Farzana – Młodsza siostra Parwany
Firuza – Córka Faati, siostrzenica Masumy
Gholam-Ali – Najstarszy syn Mahmuda
Gholam-Husejn – Drugi, najmłodszy syn Mahmuda
Hadżi Aga – Mąż pani Parvin
Hamid Soltani – Mąż Masumy, działacz komunistyczny
Ladan – Narzeczona Masuda
Lala – Druga córka Parwany
Lili – Córka Parwany
Mahbuba – Kuzynka Masumy ze strony ojca
Mahmud – Najstarszy brat Masumy
Manija – Najmłodsza siostra Hamida; szwagierka Masumy
Mansura – Starsza siostra Hamida; szwagierka Masumy
Masud – Drugi syn Masumy
Masuma Sadeghi – Narratorka i główna bohaterka powieści
Mehdi – Mąż Szahrzady, jeden z przywódców organizacji komunistycznej
Mohsen Chan – Mąż Mahbuby
Monir – Najstarsza siostra Hamida; szwagierka Masumy
Mostafa Sadeghi (Aga Mostafa) – Ojciec Masumy
Nazy – Żona Saiida
Pan i Pani Ahmadi – Rodzice Parwany
Pani Parvin – Najbliższa sąsiadka rodziny Masumy
Pan Maghsoudi – Towarzysz broni Masuda z okresu wojny, a później szef i teść
Pan Motamedi – Wiceprezes agencji rządowej, w której zatrudniona jest Masuma
Pan Szirzadi – Dyrektor departamentu w agencji rządowej, w której pracuje Masuma
Pan Zargar – Kierownik działu agencji rządowej, w którym pracuje Masuma
Parwana Ahmadi – Najlepsza przyjaciółka Masumy
Sadegh Chan – Mąż Faati, szwagier Masumy
Saiid Zarei – Asystent w aptece doktora Ataiiego
Siamak – Najstarszy syn Masumy
Sohrab – Mąż Firuzy
Szahrzad (ciocia Szeri) – Przyjaciółka Hamida i jedna z przywódców organizacji komunistycznej
Szirin – Córka Masumy, jej najmłodsze dziecko
Tajba (matka) – Matka Masumy
Wuj Abbas – Wuj Masumy ze strony ojca
Wuj Assadollah – Wuj Masumy ze strony ojca
Wuj Hamid – Wuj Masumy ze strony matki
Zahra – Córka Mahmuda, jego drugie dziecko
Zari – Starsza siostra Masumy, która zmarła w wieku ośmiu lat
MIEJSCA AKCJI
Ahvaz – stolica Chuzestanu, ostanu w zachodnim Iranie, w pobliżu granicy z Irakiem.
Kazwin – jedno z największych miast w północnym Iranie.
Golab Darreh – miasteczko na północ od Teheranu, w paśmie górskim Elburs.
Kermanszah – stolica Kermanszahu, ostanu w zachodnim Iranie.
Maszad – miasto w północno-wschodnim Iranie w pobliżu granicy z Afganistanem i Turkmenistanem; uważane za święte z uwagi na znajdującą się tam świątynię imama Rezy.
Góra Damavand – najwyższy szczyt masywu górskiego Elburs, na północ od Teheranu.
Kom – miasto na południowy zachód od Teheranu, centrum szyickiego odłamu islamu. Uważane za święte z uwagi na znajdującą się tam świątynię Fatimy al-Masumy.
Rezaije – miasto w północno-zachodnim Iranie, stolica ostanu Azerbejdżan Zachodni.
Tebriz – stolica Azerbejdżanu Wschodniego w północnym Iranie.
Zahedan – stolica Sistanu i Beludżystanu, w pobliżu granicy z Pakistanem i Afganistanem.
Rozdział pierwszy
Zachowanie mojej przyjaciółki Parwany zawsze wprawiało mnie w zdumienie. Nigdy nie przejmowała się honorem ani reputacją swojego ojca. Rozmawiała głośno na ulicy, oglądała wystawy sklepowe, a czasem nawet zatrzymywała się przed nimi i wskazywała palcem różne rzeczy. Choć niejednokrotnie powtarzałam jej: „Tak nie wypada, chodźmy”, ona po prostu mnie ignorowała. Raz nawet krzyknęła w moim kierunku, stojąc po drugiej stronie ulicy, a co gorsza zwróciła się do mnie po imieniu. Byłam tak zażenowana, że pragnęłam jedynie zapaść się pod ziemię. Dzięki Bogu, żaden z moich braci tego nie widział, bo kto wie, co mogłoby się wówczas wydarzyć.
Po przeprowadzce do Kom ojciec pozwolił mi kontynuować naukę. Gdy później wyjaśniłam mu, że w Teheranie dziewczęta nie noszą czadorów do szkoły i jeśli założę swój, stanę się pośmiewiskiem, przystał na to, abym okrywała się jedynie chustą. Musiałam jednak obiecać, że nie przyniosę mu wstydu zepsuciem i niewłaściwym zachowaniem. Nie wiedziałam, co miał na myśli. Jak dziewczyna może się zepsuć niczym nieświeże jedzenie? Wiedziałam jednak, jak się zachowywać, aby nie przynieść mu wstydu, nawet jeśli nie miałam na sobie czadora ani prawdziwego hidżabu. Uwielbiam wujka Abbasa! Słyszałam, jak powiedział do ojca: „Bracie! Dziewczyna musi mieć dobre wnętrze. Hidżab nie ma z tym nic wspólnego. Jeśli ma złe usposobienie, pod zasłoną czadora może zrobić mnóstwo rzeczy, które okryją jej ojca hańbą. Skoro przeprowadziłeś się do Teheranu, musisz się zachowywać jak jego mieszkańcy. Minęły już czasy, gdy dziewczęta zamykano w domach. Pozwól jej chodzić do szkoły i ubierać się jak inni, w przeciwnym razie będzie się jeszcze bardziej wyróżniać”.
Wujek Abbas był bardzo mądry i rozsądny. Nic dziwnego. Mieszkał w Teheranie już od dziesięciu lat. Przyjeżdżał do Kom jedynie w przypadku śmierci jednego z członków rodziny. Babcia, świeć Panie nad jej duszą, mawiała wówczas: „Abbasie, dlaczego częściej mnie nie odwiedzasz?”.
A wujek Abbas odpowiadał z tubalnym śmiechem: „Co ja na to poradzę? Powiedz krewnym, aby częściej umierali”. Babcia klepała go wtedy w policzek i szczypała tak mocno, że jeszcze przez długi czas widniał na nim czerwony ślad.
Żona wujka Abbasa pochodziła z Teheranu. Gdy przyjeżdżała do Kom, zawsze nosiła czador, ale wszyscy wiedzieli, że w Teheranie nie zakładała prawdziwego hidżabu. Jej córki w ogóle nie zwracały na to uwagi, nawet gdy szły do szkoły.
Po śmierci babci jej dzieci sprzedały dom, w którym się wychowaliśmy, i każdy krewny otrzymał swoją część spadku. Wujek Abbas zwrócił się wówczas do ojca z propozycją: „Bracie, tutaj już się nie da mieszkać. Spakuj się i jedź do Teheranu.