Kriteri I Leibnizit. Maurizio Dagradi
dhe studenti Marron kemi vënë në punë një pajisje që është në gjendje të shkëmbejë midis tyre dy vëllime hapësire, në mënyrë të menjëhershme dhe me harxhim të vogël energjie.>
Rektori ishte profesor i letërsisë së vjetër dhe fizika për të ishte një botë pa peshë dhe e pakuptueshme. Konceptet si hapësirë-kohë, relativitet apo edhe strukturë e atomit për të ishin të panjohura.
Mendoi se e kuptoi atë që Drew kishte thënë, dhe e pa me një hije sarkazme, pastaj morri në të njëjtën kohë nga tavolina një kapesë dokumentash dhe një mbajtëse syzash, kryqëzoi krahët dhe iu këmbeu vendet.
<Nuk më duket një zbulim i madh, Drew. Arrij ta bëj edhe unë veç me duar dhe pa ndihmën e mjeteve, siç e sheh.>
<Të lumtë, po a i ke krahët aq të gjatë për ta bërë midis Manchester-it dhe Pekinit?>, Drew i njihte boshllëqet shkencore të McKintock-ut dhe i njihte edhe prirjet e tij për sarkazëm, dhe kishte vendosur t’iu përgjigjej rimave të tij.
<Si, Pekin?…>, rektori ishte konfuz.
<Pikërisht kështu, McKintock>, e nxiti Drew, <mjeti ynë është në gjendje të kryejë shkëmbimin në një largësi që mendojmë se varet nga rregullimet e tij, por sigurisht që flitet për kilometra, qindra dhe pse jo mijëra.>
<Në ç’kuptim, ‘mendojmë’?>, McKintock kishte marrë kontrollin e situatës.
<Në kuptimin që kemi punuar natën dhe kemi arritur të nxjerrim shumë të dhëna thelbësore mbi funksionimin e dispozitivit, ndërsa duhet akoma të përcaktojmë ku punton mjeti dhe si të ndryshojmë këto koordinata. Pasi shkëmbimi nuk kishte si destinacion ambientin e brendshëm të laboratorit, është e qartë që për momentin kjo mbetet një e dhënë për t’u përcaktuar.>
Drew e kuptoi pak si vonë që fjala ‘mendojmë’ e kishte bërë të humbiste avantazhin që kishte mbi rektorin, dhe ky mund të ishte një problem.
Ndërkohë u dëgjua një trazirë në sekretari. Një derë e përplasur, hapa të kujdesshëm dhe një zë i mprehtë femëror që sulmonte sekretaren, pastaj përsëri hapat e kujdesshëm, me shumë tik-take të takave, dhe dera e rektorit që hapej papritur, me profesoreshën Bryce që hynte si një tërbim dhe drejtohej me vendosmëri tek tavolina, pa dashur të dijë për miqtë.
Nëpërmjet derës së hapur, sekretarja e tronditur hapi krahët dhe tundi kokën, duke i komunikuar rektorit që nuk kishte mundur ta ndalte.
<Rektor McKintock!>, ia filloi gruaja me zërin që i ndryshonte, pothuajse duke gërthitur, <këtë herë është me të vërtetë e tepërt! Shikoni ç’farë kam gjetur sot në mëngjes në karrigen e tavolinës time!>
Profesoresha vringëlloi një qese plastike transparente, në të cilën kishte disa objekte me ngjyra të ndryshme.
<Mbërrita në zyrë dhe u ula, dhe papritur kuptova që poshtë kisha këto gjëra. Shikoni ç’farë pisllëqesh: qelq, metal, plastikë dhe, ooooh, mbeturina ushqimi! Më prishën fundin dhe nuk di nëse do mund ta shpëtoj. Nxënësit e vitit të dytë e kanë tepruar këtë herë dhe unë pres që ju të merrni masa për këtë rast. Për veten time e di unë si t’i sistemoj!>
Gjatë këtij monologu, Marron dhe Drew ishin zbardhur papritur: në fakt në përbërësit e qeses kishin njohur materialet që kishin shkëmbyer gjatë natës. Misteri i piketimit të instrumentit ishte zgjidhur, por tani kishin një problem më të afërt.
McKintock kishte mbetur i pandjeshëm përballë zemërimit të Bryce, në fakt shakara të tilla ndodhnin me një frekuence të matur dhe mendonte se ky ishte një nga rastet e shumta, duke mos qenë në gjendje të lidhte zbulimin e Drew-së me objektet e skandalit.
Drew nuhati situatën, por pa edhe që profesoresha ishte shumë e zemëruar për të pranuar sqarime: donte vetëm hakmarrje. Prandaj e la që rektori të vendoste vetë.
McKintock morri një shprehje aprovimi të rreptë.
<Ju keni plotësisht të drejtë, profesoreshë Bryce. Ata studentë nuk dinë ç’është disiplina dhe respekti për mësuesit, prandaj mund të jini e sigurtë që do veproj menjëherë që të zbatohet një dënim ekzemplar, pas të cilit nuk do kenë më asnjë dëshirë të bëjnë diçka tjetër veç studimit.>
Bryce pranoi përgjigjen me një gjest të thatë miratimi, pastaj u rrotullua mbi taka dhe me hapa të mëdhenj doli nga zyra duke u drejtuar në klasën e biologjisë, lënda e saj, për t’ju imponuar ndëshkimin e saj personal studentëve të vitit të dytë që kishin një provim me shkrim. Do t’u jepte atyre një detyrë të vështirë dhe do ta vlerësonte në mënyrë që t’ju prishte mesataren të gjithëve.
Ata djem do të ishin viktimat e para te Shkëmbimit.
Në zyrën e rektorit, ndërkaq, atmosfera po kthehej në normalitet, pas asaj ndërprerjeje të furishme, dhe Drew morri fjalën.
<McKintock, lëri rehat ata studentë. Ato sende janë tonat. Tani e dimë ku ka puntuar mjeti: rreth treqind metra në lindje të laboratorit të fizikës.>
Rektori pa Drew-në me pamje pyetëse.
<Do të thuash që i keni dërguar ju, natën, gjithë ato sende mbi karrigen e Bryce?>
<Po, kështu është. I njoha objektet. Kishin të gjitha formën që prisja dhe materialet ishin të njëjtat. I dërguam ne atje.>
McKintock ndryshoi plotësisht shprehje, u përpoq të përmbahej, por në pak sekonda filloi të qeshë gjithë kënaqësi, dhe si Drew dhe Marron iu bashkuan pa u përmbajtur.
<Me gjithë ato vende ku mund të shkonin, pikërisht tek Bryce… ah… ah… ah!>, rektori u bë blu nga të qeshurat.
<E pe fytyrën e saj? Dukej si apokalipsi i kthyer në grua … eh… eh… eh!>, ia ktheu Drew.
Marron qeshte në mënyrë të hallakatur, duke mbajtur barkun me dorë.
Kukurisja e përgjithshme zgjati disa sekonda, pastaj gradualisht iu kthyen normalitetit.
McKintock ishte i pari që foli.
<Mirë, i dashur Drew, duket që zbulimi yt është vërtet një zbulim, meqë unë nuk i kam krahët të gjata treqind metra dhe nuk do kisha mundur ta bëja,> pa profesorin e fizikës me pamje provokuese, <pra tani ç’farë ke ndërmend?>
Drew nuk iu përgjigj provokimit, duke u mjaftuar të ngrinte lart vetullat si i çuditur.
<Kam ndërmend ta bëj publik zbulimin, ndërkohë dua t’u transmetoj detajet e eksperimentit kolegëve të huaj me të cilët jemi në kontakt si Universitet, në mënyrë që të mund ta riprodhojnë dhe ta studiojnë. Kemi nevojë për ndihmën e tyre për të përcaktuar teorinë që …>
<Qetë, qetë, Drew. Mos u nxito.>, e ndërpreu rektori. <Të bësh publik zbulimin dakord, por të transmetosh detajet nuk më duket ky rasti. Shiko, universiteti ynë ka nevojë për para, shumë nevojë, dhe nëse ky zbulim mund të na i sjellë, atëherë duhet t’i mbajmë për vete detajet dhe të shfrytëzojmë në maksimum avantazhin që kemi, domethënë atë të të qënurit të vetmit në botë që zotërojmë këtë teknologji.>
Drew mbeti për një çast i paralizuar. Nuk e priste një sjellje të tillë. Ai e kishte menduar shkencën si diçka për t’u ndarë me të tjerët, në mënyrë që njerëzimi të mund të zhvillohej sa më shpejt të ishte e mundur dhe në mënyrë harmonike, për interesin e përbashkët. Duhet të luftonte.
<McKintock, skocez i mallkuar!>, sulmoi me inat sapo morri veten, <E kupton se ç’farë po thua? Për një dorë lekësh që nuk do kishte ndonjë rëndësi