І хай ніхто не пойдзе пакрыўджаным або Грак і Монця Хрысцік. Валеры Гапееў
тлумачэнне атрыманай інфармацыі.
Яму задавалі яшчэ нейкія пытанні, але што ён мог адказаць? Адно запала ў памяць: збялелы твар мешкаватага першакурсніка, і дробнае трымценне яго адвіслай ніжняй сківіцы. Працягам гэтай жудасці сталіся ягоныя заломленыя назад рукі і холад металічных бранзалетаў. Ён ішоў калідорам, спускаўся ўніз, зноў некуды ехала машына. Нейкі будынак… пакой, дзе адамкнулі кайданкі, ён выцягваў нягнуткімі пальцамі ўсё з кішэняў. Зноў калідоры, цёмныя, доўгія, шмат дзвярэй, адны раптоўна расчыніліся – Мацвея запіхнулі ўнутр. Ляпнула з-заду, Мацвей прыўзняў свае рукі да вачэй, цёр чырвоныя пісягі на іх.
– Праходзь, што стаў! – пачуўся добразычлівы голас.
І гэта вярнула Мацвея ў рэчаіснасць.
То была камера.
У святле нязыркай лямпы, што мацавалася на высокай столі, ён пабачыў некалькіх чалавек. Маладых, мо сваіх аднагодкаў. Толькі адзін быў нашмат старэй з тых, хто сядзеў на драўляным ўзвышэнні, якое выдавала на тапчан. Адзін малады, цыбаты і белагаловы, стаяў тварам да Мацвея.
– Добры… Добры вечар, – прамармытаў Мацвей.
– Хай будзе добры і табе. Праходзь, сядай, – на тапчане пасунуліся хлопцы, вызваляючы месца.
Мацвей паслухмяна сеў. Здаецца, ён быў гатовы рабіць адно: падпарадкоўвацца.
– За што цябе? – пацікавіўся цыбаты.
– Не разумею… У мяне… пад матрацам знайшлі лістоўкі.
– Ясна, наш! – зарадаваўся ў адказ юнак. – Нас тут трое – за лістоўкі, ты чацвёрты. Яшчэ адзін – за хуліганку, а дзядзька Фёдар – сямейны скандал.
– А… дзе мы?
Ягонае пытанне выклікала лёгкі смяшок ва ўсіх.
– Акрэсціна гэта, следчы ізалятар! Знаёмся! Дарэчы, цябе як зваць? Я – Зміцер.
– Мацвей…
– Ну, Мацвей, ладкуйся лацвей! Нам тут доўга кантавацца!
– Ды не, павінны разабрацца! То ж не маё, я ні ў чым не вінаваты, я магістрант, я нічога не ведаю пра лістоўкі. Палітыка – не маё! – Мацвей казаў таропка, з просьбай у голасе, нібыта насельнікі камеры маглі паўплываць на тое, што выйдзе далей.
– Супакойся… Следчаму заўтра так кажы. І менавіта так: не ведаеш, падкінулі. Не ўздумай здаваць каго – табе ўсё адно палёгкі не будзе, а людзі пацярпяць, – цыбаты казаў павучальна і спакойна.
Мацвей толькі міргнуў. Хлопцы перагаворваліся між сабой аб нейкіх незразумелых для яго справах. Час цягнуўся марудна. Мацвей усё паглядваў на дзверы, чакаў: вось яны адчыняцца, яго паклічуць, ён сустрэнецца з якім начальнікам, і на гэтым дурны сон скончыцца. Але прайшла мо гадзіна – ніхто не адчыняў дзвярэй. У гэты час насельнікі камеры палеглі на тапчане, дзядзька ўжо хроп . Зміцер сеў, павярнуўся да Мацвея, параіў: – Кладзіся… Не мякка, але ж магчыма адпачыць.
– Гэта памылка, памылка! Я не ў палітыцы! – адчай Мацвея вырваўся вонкі.
– Ты, Мацвей, можаш казаць, што палітыка – не тваё, але ж ты ў палітыцы, – амаль з жалем заўважыў Зміцер.
– У якой я палітыцы? – амаль спуджана выдыхнуў Мацвей.
– У якой усе. Поліс