Czerwone księżniczki PRL-u. Iwona Kienzler

      Wstęp

      Dzisiaj rodziny osób sprawujących ważne funkcje państwowe, od prezydenta, przez członków rządu, a na posłach kończąc, budzą zainteresowanie opinii publicznej. I nie ma w tym nic złego. Jak słusznie zauważył owiany złą sławą czerwonego księcia Andrzej Jaroszewicz, syn peerelowskiego premiera Piotra Jaroszewicza, każdy, kto w ten czy inny sposób związany jest z władzą, musi liczyć się z tym, że prędzej czy później w centrum zainteresowania znajdzie się także jego rodzina. We współczesnych czasach nikogo nie dziwi, że partnerka polityka ubiegającego się o jakiś urząd jest obecna na wiecach wyborczych czy na spotkaniach z wyborcami – wiadomo wszak, że często to żona zyskuje mu najwięcej zwolenników. Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że media szeroko komentują zachowania partnerek prezydentów czy premierów, ich stroje, długość spódnicy, a często nawet zaglądają im do kuchni, interesując się, czy swoją szczupłą, a czasem wręcz przeciwnie – zbyt otyłą sylwetkę zawdzięczają genom, czy diecie. I chociaż dziennikarzom zdarza się nader często niebezpiecznie przekraczać granice prywatności osób, o których piszą, to informacje dotyczące pierwszej damy czy pani premierowej cieszą się zawsze dużym zainteresowaniem czytelników i widzów.

      Ale nie zawsze tak to wyglądało. Specyfiką obyczajową życia politycznego państw bloku wschodniego była nieobecność żon przywódców w ich życiu politycznym, tak jakby komunistyczni dygnitarze dla partii poświęcali szczęście osobiste, wybierając celibat, co oczywiście było nieprawdą. Każdy z nich miał żonę, tylko z reguły nigdy nie pokazywali się z nimi publicznie, ich partnerki pozostawały w cieniu, ale pomimo to, a może właśnie z tego powodu, budziły wielką ciekawość szarych obywateli. Tak było i w naszym kraju. Doskonale wiedziano, że ukryte przed wzrokiem wścibskiej gawiedzi małżonki peerelowskich dygnitarzy wiodą życie godne księżniczek, bo małżeństwo z prominentnym członkiem partii zapewniało im luksusy i dobra, o jakich zwykła Polka, udręczona walką o zdobycie najpotrzebniejszych dóbr, nader często niedostępnych na porażającym mizerią socjalistycznym rynku, mogła jedynie pomarzyć.

      Socjalizm głosił co prawda nośne hasła równości i sprawiedliwości, ale obywatele demoludów szybko się przekonali, że to tylko puste slogany propagandowe doskonale brzmiące na trybunach w ustach mówców. Tymczasem w społeczeństwie byli „równi i równiejsi”. W naszym kraju stało się to widoczne już w pierwszych latach po wojnie, w czasach, kiedy z nadania Kremla rządy objęli komuniści, a ówczesna propaganda piętnowała przedwojenne „rządy panów”, porównując wystawne życie ówczesnych elit z ubóstwem pracującego ludu miast i wsi. Wkrótce okazało się jednak, że partyjni włodarze naszego kraju nie mają żadnych skrupułów, żeby korzystać z przywilejów związanych z najwyższymi stanowiskami w państwie. Podczas gdy przeciętni obywatele borykali się z biedą, ówcześni dygnitarze opływali w luksusy, przy czym owo pojęcie nie było tożsame z tym, co rozumiemy