How To. Jak? Absurdalnie naukowe rozwiązania codziennych problemów. Randall Munroe
rel="nofollow" href="#fb3_img_img_da5142f1h5e48c5e8eibd8cdcaacfa8aa725.jpeg"/>
JAK WYLĄDOWAĆ PROMEM KOSMICZNYM PRZYMOCOWANYM DO NOSICIELA WAHADŁOWCÓW
P: Przypuśćmy, że lecę promem kosmicznym, wynoszonym coraz wyżej przez nosiciela wahadłowców. Nosiciel leci na autopilocie, lecz pilot postanawia nagle przejść na emeryturę i wyskakuje na spadochronie. Co mam w tej sytuacji zrobić? Przypuszczam, że jeśli mam spadochron, mogę opuścić prom przez luk ratunkowy. A jeśli go nie mam? Czy powinienem próbować odczepić prom kosmiczny od nosiciela, czy starać się przedostać do niego z promu?
O: Pierwsze loty promów kosmicznych były zrzutami z nosicieli wahadłowców. Poczekałbym więc, aż znajdę się w zasięgu szybowania od odpowiedniego pasa startowego, odpaliłbym mechanizm oddzielania się od nosiciela, przyhamowałbym zdecydowanie, aby ominąć jego ogon, i poszybowałbym do miejsca lądowania. Bułka z masłem.
JAK WYLĄDOWAĆ MIĘDZYNARODOWĄ STACJĄ KOSMICZNĄ
P: Co powinienem zrobić, jeśli przez przypadek pozostanę na stacji w chwili opuszczania przez nią orbity? Wiem, że dużym obiektom niekiedy udaje się przetrwać w stanie nienaruszonym niekontrolowane wejście w atmosferę. Przy założeniu, że uda mi się znaleźć spadochron, w którym miejscu stacji powinienem się ukryć, aby mieć największe szanse na przeżycie do momentu, gdy będę mógł już z nim wyskoczyć?
O: Musisz znaleźć tępy i ciężki kawał metalu. Potrzebujesz też zapasu tlenu. Najlepszym rozwiązaniem byłoby ubranie się w rosyjski skafander kosmiczny Orłan (bez problemu możesz to zrobić samodzielnie) i ustawienie w nim odpowiedniego ciśnienia, chłodzenia i tlenu. Następnie należałoby przymocować do niego spadochron i przejść do modułu FGB (Functional Cargo Block). Tam powinieneś przytwierdzić się do najgrubszego metalowego elementu w pobliżu centralnej części modułu, gdzie pod podłogą znajdują się najmasywniejsze elementy, akumulatory oraz konstrukcje, do których przymocowane są panele baterii słonecznych. Czekaj na rozwój wydarzeń. Jednak… twoje szanse na przeżycie są niewielkie lub żadne. Weź może ze sobą różaniec, aby podczas oczekiwania mieć coś pocieszającego do roboty.
JAK SPRZEDAWAĆ ELEMENTY SAMOLOTU PODCZAS LOTU
P: Powiedzmy, że mam zamiar wylądować samolotem, ale wcześniej chcę sprzedać tak dużo jego części, jak to możliwe, przez internetowy serwis Craigslist. Uznałem, że wysyłanie ich jest zbyt drogie, więc wymontuję je z samolotu podczas lotu i wyrzucę z pokładu, gdy będę przelatywał nad domem kupca. Jakie elementy samolotu mogę sprzedać, aby bezpiecznie wylądować?
O: Zapasy żywności i wszystkie fotele. Musisz jednak uważać na środek ciężkości samolotu. Jeśli przesunie się on za bardzo do przodu maszyny, zacznie się ona zachowywać jak strzałka – niezależnie od tego, jak mocno będziesz ciągnąć wolant do siebie, samolot będzie leciał dziobem w dół. Jeśli środek ciężkości znajdzie się za bardzo z tyłu maszyny, stanie się ona bardzo niestabilna. Koniecznie musisz się pozbyć całego ładunku. Za transport rzeczy znajdujących się w luku bagażowym ktoś musiał zapłacić, więc pewnie są one coś warte.
JAK WYLĄDOWAĆ SPADAJĄCYM DOMEM
P: Statkami kosmicznymi takimi jak Sojuz nie da się sterować po otwarciu spadochronów – nazwałeś tę fazę lotu „opadaniem jak dom Dorotki”. W książce Czarnoksiężnik ze Szmaragdowego Grodu Dorotka budzi się i zdaje sobie sprawę, że jej dom spada do krainy Oz. Co mogłaby zrobić, aby kontrolować to spadanie? Chodzi o to, aby na przykład, gdy zobaczy przez okno czarownicę, miała możliwość jej ominięcia, uderzenia w nią albo w jakiś inny cel.
O: Wydaje mi się, że mogłaby próbować otwierać drzwi i okna z różnych stron domu, by zobaczyć, czy przez zmianę przepływu powietrza dałoby się nim jakoś sterować. Nie sądzę jednak, aby to było łatwe zadanie.
JAK WYLĄDOWAĆ DRONEM DOSTAWCZYM
P: Przypuśćmy, że zostałem porwany w powietrze przez nieprawidłowo działający dron dostawczy typu quadcopter, który zaczepił ramieniem o moją marynarkę i leci w kierunku oceanu. Mogę się uwolnić i wspiąć na korpus drona, ale w jaki sposób mógłbym spróbować łagodnie nim wylądować?
O: Drony są zasilane bateriami. Na twoim miejscu wyjąłbym baterię, pozwolił dronowi trochę swobodnie opaść, potem włożyłbym ją, znów wyjął i czyniłbym to tak długo, aż nauczyłbym się kontrolować jego lot. Wtedy wybrałbym odpowiedni moment do zeskoku, czyli nad płytką wodą.
JAK WYLĄDOWAĆ PTAKIEM ROKIEM
P: Ostatnie pytanie. Wiem, że może ono dotyczyć kwestii leżącej poza twoimi kompetencjami, ale załóżmy, że zostałem porwany przez roka, olbrzymiego mitycznego ptaka. Nie chciałbym, żeby mnie wypuścił w powietrzu. W jaki sposób mógłbym go zmusić do powrotu na ziemię?
O: Najlepiej byłoby traktować go jak dużą, rozzłoszczoną lotnię. Jeśli przechylisz się w jedną stronę, rok będzie musiał skręcić w tym kierunku. A jeśli uda ci się jakoś przesunąć swój ciężar do przodu, ptak zanurkuje. Gdybyś okazał się wystarczająco silny, mógłbyś w pewnym sensie nim sterować, tak jak dużą, niechętną do współpracy lotnią.
Kolejną rzeczą, jaką mógłbyś zrobić, byłoby rozłożenie czegoś w rodzaju spadochronu. Jednak musiałbyś mieć wtedy ze sobą na przykład namiot albo dużo ubrań. Dodatkowy opór wytworzony przez spadochron lub inny duży, zwisający kawałek materiału strasznie zirytowałby każde latające stworzenie. Jeśli jesteś skoczkiem, otwórz spadochron, zawsze masz jeszcze zapasowy.
Jeśli jesteś uzbrojony, możesz zacząć przycinać skrzydła ptaka. Wszystko zależy od tego, czy masz ochotę przejść do ataku.
Warto by także pobawić się w psychologa. Czego on chce? Czy masz coś do jedzenia? Na pewno nie chcesz, żeby rozdrażniony ptak wypuścił cię w powietrzu. Musi mieć jakąś motywację, by cały czas cię trzymać. Myślę, że spróbowałbym przedostać się w takie miejsce, z którego ptak nie dałby rady się mnie pozbyć. Gdybym mógł dostać się na jego grzbiet i przywarłbym tam wystarczająco mocno, nie mógłby mi nic zrobić. Tkwiłbym tam jak owad, którego nie można strącić. Jeśli jednak chcesz zmodyfikować plan lotu ptaka, musisz jakoś manewrować swoim ciężarem albo uciec się do psychologii i wykorzystać swój intelekt. Nie wiem, czym kieruje się ptak rok.
Randall: Bardzo dziękuję, za to, że zgodził się pan odpowiedzieć na moje pytania.
Płk Hadfield: Dziękuję za… interesujące… pytania. Mam nadzieję, że nikt nigdy nie będzie musiał korzystać z moich rad! Jeśli jednak wam się to zdarzy – powiedzcie o tym Randallowi, aby mógł uaktualnić tę książkę.
ROZDZIAŁ 6
Jak przedostać się na drugi brzeg rzeki
Lubimy mieszkać w pobliżu rzek i w związku z tym często musimy je przekraczać.
Najprostszym sposobem jest przeprawa w bród – w praktyce oznacza to udawanie, że rzeki nie ma, i kontynuowanie marszu w nadziei, że się uda.