Die paradysman. Ettie Bierman
het – toe jy van die ongeluk gehoor het?”
“Deels, ja. Dit was ’n sameloop van omstandighede. My sakevennoot in Londen het uitgetree en ek was nie lus om alleen aan te gaan nie. Londen se weer het my ook begin onderkry. Toe gebeur die ongeluk – digte mis en die radar wat foutief was. Die vlieënier is op slag dood en my pa drie dae later.”
“Was jy betyds om nog met hom te praat?”
Sy byt op haar onderlip. “Hy was in ’n koma, waaruit hy nie wakker geword het nie. Maar ses maande tevore het ek vir hom uit Londen geskryf. ’n Lang e-pos waarin ek gesê het ek is jammer dat ek nie beter verduidelik het waarom ek destyds saam met Eugene weggegaan het nie. Vandag is ek dankbaar oor daardie dogter-pa-brief. Bly ook dat hy teruggeskryf het. Hy het gesê hy is ook jammer, en spyt dat hy nie meer geluister en minder veroordeel het nie. Hy’t erken dat hy ’n afwesige pa was in die tye van my lewe wat ek hom nodig gehad het … Daarna het ons gereeld vir mekaar geskryf en gebel en rustig gesels. Ek het gedink daar is nog baie tyd vir ons twee, maar die lewe loop sy eie draaie. Die lewe het hom hard gemaak, tog was hy ’n goeie pa vir my.”
“Dis jammer hy het nie weer getrou ná jou ma se dood nie.”
“My pa was met sy konstruksiemaatskappy getroud, daar was nie plek vir ’n vrou en kinders nie. Besigheid was sleg en die laaste twee jaar was dit ’n stryd om die boeke te laat klop. Die staalbedryf het in duie gestort en hy het ’n skelm makelaar gehad wat sy vertrouensposisie misbruik het.”
Sonder om te vra, gaan haal Rheeder nog koffie. “Hoekom het jy nie in die huis aangebly nie? Dit was ruim en gerieflik.”
“Die huis is op ’n bankrotveiling verkoop, maar dit was in elk geval te groot vir my.”
“En dis hoekom jy ’n woonstel wil hê? Jy kan dié een kry as jy dit wil hê, Tinka.”
Haar pa se dood was so ’n skok, en sy mis Eugene. Sy verlang na hom en wens sy kon die horlosie terugdraai … Nou het sy nog boonop vir Rheeder ook raakgeloop. Dit alles tegelyk is te veel. Sedert sy terug is, het sy min slaap gekry met die begrafnis, die winkel, die veiling en ander reëlings. Sy is suf en haar brein voel afgestomp.
“Ek sal laat skoonmaak. Jy kan môre intrek as jy wil,” bied Rheeder aan.
Dit sou makliker gewees het as hy aanhou verwyt het. As hy gaaf en vriendelik is, wil sy in ’n bondeltjie opkrul en huil. Sy is moeg gestry. Moeg gesoek en gesukkel …
“Reg so?” vra hy.
Sy aarsel, dan knik sy.
Dit was ’n fout! Sy skrik vir haarself omdat sy so maklik toegegee het. Waarin het sy haar begeef? In kookwater tot bo-oor haar kop. En sy gaan meer as net haar vingers verbrand …
Sy vee met die agterkant van haar gewrig oor haar oë, waar die trane vlak lê. Sy het vrede gemaak met haar en Eugene se verhouding wat in ’n droewige doodloopstraat beland het. Hoekom nou opeens verlang en wens hy was hier, wens hy was weer soos voor die seepbel gebars het? Soos toe sy in haar naïwiteit geglo het Parys is net ’n ander manier om Paradys te spel. Is dit Rheeder wat die herinneringe opgeroep het? Die skok om hom weer te sien, en die assosiasie met hul sorgvrye studentejare?
Rheeder sien haar handgebaar, soos ’n klein dogtertjie wat die huil wegvee. Hy wens hy kon haar troos. Nie troetel of liefkoos nie, want dit sal haar ontstel. Haar sommer net sag teen sy bors vashou en sê hy is hier vir haar as sy hom nodig het. Maar hy kan nie. Hy is nie meer haar kêrel nie, het nie die reg om haar in sy arms te neem nie. Al wat daar tussen hulle is, is miskien vriendskap. As so iets nog moontlik is.
Dis nie Rheeder nie, dis die suurlemoenboom se skuld, maak Tinka haarself wys – dís wat die deurslag gegee het. En die pragtige Bali-meubels, die uitsig oor die berge, Nigella se kombuis en die luukse badkamer. Niks te doen met Rheeder Vermooten nie. Sy moenie op hol raak oor hom nie. Hy het dalk nie gejok nie; hy is dalk regtig getroud. Hy was nie bly om haar te sien nie, en sy was beslis ook nie bly om hóm te sien nie. Genoeg redes om nie sentimenteel oor hierdie herontmoeting te wees nie en die huur van die woonstel suiwer as ’n saketransaksie te beskou.
Sy probeer terugkrabbel. “Dis net tydelik, net tot ek iets beters … iets meer vanpas kry. Net ’n maand, dan trek ek uit. Dan kan jy die plek verhuur aan wie jy wil.”
“Dan beter jy nou onmiddellik kennis gee,” lig hy haar in.
“Ekskuus?” Is hy kwaad omdat sy ondankbaar geklink het?
“Die wet op die verhuring van eiendom vereis ’n wedersydse kennismaand deur beide partye.”
“Maar ons is mos nie vreemdelinge vir mekaar nie, en die verhuring is sommer ’n mondelinge ooreenkoms.”
“Mondelinge ooreenkomste is ook bindend. En eintlik ís ons vreemdelinge vir mekaar. Ons het jare gelede bietjie ’n crush op mekaar gehad, dis al. Sedertdien het elkeen sy eie pad geloop. Ek weet nie meer wat in jou kop aangaan nie, watter soort mens jy geword het of watter soort huurder jy sal wees nie.”
Bietjie ’n crush … Sy is sprakeloos. Is dít wat hy dit noem? Netnou het hy gesê hy was smoorverlief, wou verloof raak en met haar trou.
Rheeder hou haar onderlangs dop. Daar kleef steeds ’n nattigheid aan daardie ongelooflike wimpers van haar, maar haar trane het opgedroog. Hy wil keer dat hulle weer begin, want hy sal dalk nie die versoeking kan weerstaan om haar vas te hou en te troos nie.
“Jy gooi dalk fuifpartytjies met luidrugtige musiek wat die bure steur. Of daar is ’n aanloop van mans. Ek moet my teen plakkers beskerm.”
“Plákkers?” Haar stem is skril. Sy kan nie glo wat sy hoor nie; kan nie glo dis dieselfde gawe, gemoedelike Rheeder van netnou nie. Die man wat destyds haar wêreld op sy kop gekeer het en saam met wie sy ’n tyd lank gedink het sy die res van haar lewe wil deel. Hy het ’n aaklige, verwaande drip geword. Seker vandat hy kamma “dokter” vooraan sy naam kan skryf.
“Noem jy mý ’n plakker?” konfronteer sy hom.
“Nee,” keer hy haastig. “Nee, natuurlik nie. Ek sê nie jy is een nie, ek bedoel net sommige huurders kan moleste aanvang. En die wet beskerm hulle sodat die eienaar nie van hulle ontslae kan raak nie.”
Tinka is steeds opgeruk. “Wat wil jy hê? Dertig dae skriftelike kennis, met ’n swart pen geskryf, in volledige triplikaat en beëdig deur ’n kommissaris van ede?”
Rheeder is bly om te sien die laaste trane is weg. Haar oë blits en die twee rooi kolle is terug op haar wange. Dis wat hy wou gehad het.
“Hokaai! Jy hoef nie hof toe te hardloop nie. Ek toets jou net, leer jou maar net van nuuts af ken.”
“Ek het nie lus vir speletjies nie.” Sy gluur hom aan, nog lank nie afgekoel nie. “Wat van jou? Dink jy nie ek het ook die reg om te weet met watter soort huisbaas ek te doen het nie?”
Hy grinnik. “Waarvoor is jy bang? Dat ek by jou sal aanlê? Vatterig raak of in die middel van die nag aan jou voordeur klop om ’n koppie suiker te leen?”
“Bang?” Sy lig haar ken. “Glad nie, want in daardie geval kla ek jou aan van seksuele teistering. Jy lyk of jy baie geld het. As ek die saak wen, kan ek aftree.”
Hy kyk haar takserend aan. “Die meisiekind het grootgeword, sy is nie meer die Tinktinkie van toe nie.”
“Dankie. Ek beskou dit as ’n kompliment.”
Sy merk dat hy op sy horlosie kyk en spring hom voor. “Ek moet waai, ek het nog ’n duisend dinge om te doen,” sê sy terwyl sy haar handsak optel.
“Ek sou graag nog wou gesels, maar ek het hospitaalrondes – ’n paar nasorgpasiënte oor wie ek bekommerd is.”
Hy stap saam buitentoe en oorhandig die woonstelsleutels aan haar. “Ek het duplikate, indien nodig. Trek in en maak jou tuis, ons sal mekaar wel een of ander tyd sien en die laaste reëlings finaliseer. As jy vrae of probleme het, my nommer is in die foongids.”
“Dankie.