Elza Rademeyer Omnibus 4. Elza Rademeyer
altemit vanaand bel, dan sal ek hom sê.”
“Ek kan nie langer praat nie, tannie Sofie. Ek is bang die mense betrap my by die foon. Sê net vir oom Josie hy moet gou kom.”
Jessica se selfvoldaanheid oor die boodskap wat sy darem kon deurgee, is van korte duur, want toe sy wegdraai van die telefoon, staan tant Millie se huishulp fronsend agter haar.
“Goeiemiddag,” groet sy verbouereerd en forseer haar gesigspiere in ’n glimlag. “Ek is jammer oor die ongevraagde gebruik van die telefoon, hoor. Wag, hier is geld,” en sy dolwe sommer ’n hele handvol note uit haar handsak. “Gee dit vir jou mense,” en toe haas sy haar terug kamer toe.
Bennie se ouers is nog besig daar by die skuur. Dit lyk asof hulle besig is om ’n klompie hanslammers bymekaar te maak en die skuur in te jaag. Toe sy egter die huishulp oor die werf sien draf op pad daarheen, talm sy nie ’n oomblik langer nie. Met haar ligte tassie in die hand bestorm sy die agterdeur. Daar is, gode sy dank, geen siel in sig nie. Sy sal die naaste bosse kan haal sonder dat hulle haar van die skuur af kan sien.
“Daar’s hy nou, nou kan die reën maar kom,” sê Bennie se pa tevrede toe hy die skuur se deur toemaak. “As James nie gepraat het nie, het ek skoon vergeet van die hanslammers en paar angorabokke. Julle weet, ek dink dis groot reëns hierdie.”
“Ja, dit lyk so,” antwoord Bennie met sy blik op die dreigende donker wolke bo hul koppe. “Ons gaan afgesny wees van die buitewêreld as dit regtig reën, Pa weet, nè? Met die brug wat nog in aanbou is en die padverlegging by die drif.”
“Dis hoekom ek so ongeduldig was dat julle moes kom. Jy weet hoe vinnig kom die spruite en die rivier af wanneer dit reën. En hulle het alreeds water van gisteraand en laas nag se bietjie reën.”
“Sodra julle mans julle hande gewas het, kan ons maar gaan eet. Bennie, sal jy vir Jessica gaan roep vir ete wanneer jy klaar is?”
“Goed, Ma.” En toe draai hy fronsend na sy pa. “Waar kom Pa vaneffe daaraan om vir Jessica te sê Pa het gedink haar naam is Julia?”
Oom Daan krap sy kop. “Maar het jy dan nie in daardie brief wat jy van Biesiesdal af geskryf het, iets geskryf van ’n Julia wat darem sorg dat jy af en toe iets in jou maag kry nie?”
Bennie knik sy kop gelate. “Ja, ek het, Pa. Maar Jessica weet nie eens ek ken vir Julia nie. Dis ook nie nodig dat sy moet weet ek ken Julia nie. Netnou glo sy ek het ’n dieper verhouding met Julia gehad of so iets. Ek wil nie hê my toekomstige vrou moet dink ek hou my met Julia se soort op nie. Pa sou verstaan het wat ek bedoel as pa Julia moes sien.”
“Ag, toe maar, dis nie so erg nie, my seun,” paai tant Millie. “Ek het die ding mos darem reggepraat. Toe, loop was nou julle hande!”
“Joos, jy moet kom dat ons kan ry,” skud tant Mart vir oom Josie uit sy slaap. “Dit gaan reën. Hier het al twee yslike druppels op die voorruit geplof. Netnoumaar val ons vas hier in die modderpaaie.”
“Hoekom het jy my so lank laat slaap? Dis dan al skemer buite?”
“Dis g’n skemer nie. Dis die donker wolke wat dit so dynserig maak daar buite. Maar as ons langer hier sit, sal die nag ons vang.”
“Ek moet jou sê, ek voel nou skoon ’n ander mens,” sê oom Josie toe hy uiteindelik agter die stuurwiel inskuif. “Daardie pille doen wondere.”
“Watse pille ís dit, Josie? Is dit regtig vir … vir jy weet wat?”
“O, ja. Wil jy nie ook een probeer nie?” terg hy haar. “Ou Mart, as hulle vir ons van daardie pille gee, en hulle gooi ons weer saam in ’n dubbelkamer, dan gaan die vonke spat.”
“Joos!” sê tant Mart skerp. “Watse stuitigheid is dit nou met jou? Ek ken jou mos nie so nie!”
“Pasop dat jy my nie eersdaags vir die eerste keer regtig leer ken nie. Toe, nou moet jy jou oë oophou vir die naambord. Jy moenie dat ons weer verbyry nie, my dier.”
Tant Mart is skielik maar te dankbaar dat sy ’n rede het om haar kop weg te draai, want as ou Josie moet sien hoe sy woorde haar laat bloos!
“Is ons nie nou net verby ’n naambord nie, Mart?”
“Ja, maar dis weer daardie spoggerige een.”
Oom Josie trap rem dat die bande skuif. “Maar wie sê vir jou dis nie die pad Doupan toe nie?”
“Hoe moet ek weet? Jy jaag dan soos die duiwel verby. G’n mens kan so vinnig lees wat daar geskryf staan nie.”
“Dis hy!” sê oom Josie verras toe hy terugstoot. “Kyk, daar staan die naam yslik groot geskryf.”
“Dit kan ek ook nóú sien,” sê tant Mart. “Maar ek verstaan nie hoekom hulle so ’n deftige naambord het vir hul plaas as hulle sommer ’n hierjy-spul is nie.”
“Onthou, dit was maar ons eie gedagtes, ou Mart. Miskien hét hulle geld.”
“Jy meen hulle kan dalk belangrike mense wees, Josie?”
“Ons sal nou-nou uitvind. Maar belangrik ofte nie, as hulle iets aan ons ou doggie gedoen het, gaan hulle met mý te doen kry.
“Joos, as dit die huis is wat daar oorkant sit, dan ís hierdie mense nie ’n hierjy-spul nie. Dis dan ’n dubbelverdiepinghuis.”
Oom Josie se bravade krimp aansienlik toe hy voor die groot, moderne woning stilhou. Ook tant Mart deins weg van soveel weelde.
“Kyk net die tuin, Josie! Dit lyk dan soos ’n park. Spuitfonteine, die lot! Ek hoef seker nie af te klim nie, nè?”
“Natuurlik klim jy af.”
“Ek kan nie, Joos. Ek het dan nog dieselfde rok aan wat ek gister aangehad het.”
Maar haar woorde is skaars koud toe Bennie se pa hulle reeds by die motor tegemoetkom.
“Goeiemiddag. Daan de Lange,” reik hy oom Josie eerste die hand. “Het u dalk verdwaal, of …”
“Ja,” sê tant Mart vinnig.
“Nee,” sê oom Josie. “Nee, ons het nie verdwaal nie. Ons is op soek na Bennie de Lange.”
“Dis my seun. Hy is hier binne. Kom. Klim uit, dan gaan roep ek hom vir u.”
Oom Josie en tant Mart klim strammerig uit en volg hom na die sitkamer.
“Sit so ’n bietjie,” nooi hy hulle vriendelik, en roep sommer ook sy vrou nader. Na ’n oor-en-weer-bekendstellery vra hy om verskoon te word terwyl hy Bennie gaan roep.
Tant Millie skakel die lig aan voordat sy teenoor hulle plaasneem. “Dit lyk asof dit enige oomblik kan begin reën,” begin sy gesprek voer, maar staar dan skielik intens na oom Josie se gesig. “Het u gesê u van is Landman? Josie Landman? Maar hoor hier, dan is jy mos niemand anders as Duiweltjie nie?”
“Einste!” roep oom Josie verras uit. “En jy was Millie Cronjé. Ek wou mos sê jy lyk vir my bekend.”
“My hene, Duiweltjie, en wat bring jou vandag hier? Dis darem jare wat ons mekaar laas gesien het, is dit nie?”
“Skooldae laas.”
“En is Mart … is sy jou … vriendin?” vra tant Millie tongknopend, want sy’t amper vergeet dat tant Mart mos op ’n ander van aan haar voorgestel is.
“My vriendin? Nee, gelukkig is die ou dierasie niks van my nie. Ons ken mekaar maar net toevallig deur die dogter wat ons saam grootgemaak het.”
Dié verduideliking verstaan tant Millie nie, dus begin sy met oom Josie gesels oor hulle skooldae op Beaufort-Wes.
Tant Mart is bestorwe. Asof dit nie genoeg is dat sy so asvaal en nederig in vergelyking met hierdie deftige Millie voel nie, word sy nog ’n ou dierasie ook genoem. En die troetelnaam van Duiweltjie wat die Millie-vroumens aanhoudend besig, staan haar ook nie aan nie. Joos is Joos. Watse Duiweltjie-besigheid is