Troukoek maak nie vet nie. Kristel Loots
nie net ék is wat my behoorlik vir die sielkundige poppie gestrip het nie. Dit beteken ek is net so normaal – of net so mal – soos jy. Safety in numbers, jy weet?”
“Wat de f … wat de flippen hel het jy vir haar gesê?” wil Jo-Jo weet toe haar repertoire vloekwoorde opraak.
“Dat sý berading nodig het.”
Jo-Jo lag. “Well said. En die tweede sessie? Wat het alles dáár uitgebroei?”
“Ek het nie die tweede afspraak nagekom nie.” Dixie glimlag effens. “Ma was disgusted met my, die ene Martelmeraai omdat ek nie haar goeie raad wou volg nie. Toe stel ek voor sý gaan in my plek. Die afspraak was klaar gemaak en dit was immers alles gratis en verniet.”
Dixie hoor hoe Jo-Jo haar asem geskok intrek. “Het sy?”
“Sy het haar eers vreeslik vererg. Dink ek dan sý is mal? Dis nie sý wat mal is nie, dis Pa wat heeltemal berserk geraak het. Die hare het gewaai en ek moes weer paai dat dit bars. Later het sy dit selfs begin oorweeg om te gaan. Toe moes ék natuurlik weer keer dat dit klap. Want natuurlik wou ek nie regtig hê sy moes by die simpel vrou beland nie. Ma sit diep genoeg in haar eie put. So ’n siele-skrobbering sou beslis nie goed vir haar gewees het nie. Ek verstaan nou waarom die sielslappertjie haar terapiesessies gratis aanbied. Niemand gaan betaal om só verniel te word nie.”
“Te hel met haar!” verklaar Jo-Jo onomwonde. “En almal anders wat vinger na jou wys. Jy het niks verkeerd gedoen nie. Dis daardie bliksem van ’n man wat dink sy watsenaam is van goud gemaak. Hy kan sy Nike-hardloopskoene agterna gooi om jou te kry.”
“Hy sou nogtans van my af weghardloop, sus, met of sonder Nikes aan sy voete.”
“Wel, good riddance to bad rubbish, sê ek.”
Dixie hoor die woede in haar suster se stem en sy hou daarvan.
“Ek kon in elk geval nooit glo Kurt was jou groot liefde nie,” vervolg Jo-Jo.
“Hoe kan jy so sê? Ons was dan amper drie jaar lank saam voordat hy sover gekom het om my te vra om met hom te trou.”
“Dis nog lank nie te sê hy was jou groot liefde nie. As hy was, sou hy jou van die begin af sy eie wou maak.” Sy aarsel ’n oomblik. “Wat van daardie ou op universiteit van wie jy my vertel het? Die ou wat jou van jou voete af gesoen het? Wat het van hóm geword?”
Dixie krimp ineen. Daar wás iemand – ’n man. Hy was ’n man, ja, volledig man terwyl die ander studente nog tussen seun en man rondgedobber het. ’n Man wat die misterie van manwees in sy donker oë met hom saamgedra het. ’n Man met die reuk van ’n man, die hande van ’n man, die stem, die lyf … ’n Man met die mag van ’n man wat haar van haar voete – en van haar verstand – af gesoen het. Wat haar van die grond af gelig het, aan die soom van die hemel laat raak het. Haar van haar vrouwees bewus gemaak het, ’n vuur in haar aan die brand gesteek het wat sy nooit daarna weer geblus kon kry nie.
“Ek moes jou nie daarvan vertel het nie. Dit was niks. ’n Flash in the pan, dis al.”
“Maar wát ’n flash in the pan! Jy was skoon besimpeld wanneer jy oor hom gepraat het.”
Hy hét haar skoon besimpeld gemaak, dis waar. Haar gedagtes was nie meer haar eie nie en haar lyf het met ’n vreemde, nuwe stem geroep. Dit was alles nuut. So ontstellend nuut, maar ook so betowerend nuut dat sy nooit weer daarsonder wou wees nie. Nooit weer sonder hóm wou wees nie – al was dit net in haar drome. Want sy het hom nie werklik geken nie.
“Dit was ’n droom, Jo-Jo,” sug sy. “A wild and wonderful dream.”
“Miskien is dit ’n goeie ding dat jy toe nie met Kurt getrou het nie. Dit sou dalk jou lewe lank so ’n flouerige, louerige affêre gewees het, nie goed genoeg vir ’n passievolle vrou soos jy nie. Miskien kán jy ’n hele Nuwe Lewe in die Kaap begin. Dalk ’n man ontmoet …”
“Vergeet dit. Daar is nie meer ’n man oor in die Kaap vir my om te ontmoet nie. Hulle is almal opgebruik. Selfs jý wend dan al jou skrede na Australië.”
Dixie wip orent toe sy die voordeur hoor oopgaan. “Ek kan nie nou verder met jou praat nie,” sê sy. “Ma is hier.” Haar stem sak. “En my voete is op die koffietafel,” fluister sy terwyl sy haar voete teen die spoed van lig afswaai.
“Op die koffietafel? Op Má se koffietafel, die een waarop die voormoeder se geborduurde lappie lê? Is jy mal?”
Daar is nie tyd om Jo-Jo te antwoord nie. Dixie druk die selfoon dood en pof die strooikussings op die rusbank op. Toe gaan sit sy kiertsregop soos iemand wat in ’n ginekoloog se wagkamer haar beurt sit en afwag.
Ma is nog ’n mooi vrou, dink Dixie toe sy by die deur inkom. Net jammer van die bitter trek om haar mond. Dieselfde trek wat sý seker een van die dae ook om haar mond gaan hê, as dit nie dalk al klaar daar gegraveer is nie. Dis ’n teken, ’n stempel – ’n bewys dat jy deur die meul is. Dat ’n man jou beetgehad het en met jou gemors het. En dit help nie jy botox daardie bitterbek nie – die kepe sit te diep om te verbloem.
“Ek het hom gesien,” kondig haar ma aan die oomblik toe sy nader gestap kom. “In die Mugg & Bean in Linden. Can you believe it?”
Dixie hoef nie te vra na wie haar ma verwys nie – sy weet. Liewe hemel tog, is ’n stad soos Johannesburg regtig nie groot genoeg vir twee mense wat so ver as moontlik van mekaar af moet wegbly nie?
“Sit daar met sy blink skoentjies asof hy nie werk het om te doen nie. Hare geblowdry soos een van die mansmense in Bold and Beautiful, goue ketting om die nek, hemp oopgeknoop amper tot by Glory Land. Jy sien net borshare. Wat ’n man van sy ouderdom besiel om so ’n gek van homself te maak, sal ek nie weet nie.”
Haar ma laat haar skouersak versigtig grond toe sak en gaan sit oorkant Dixie. Voete bymekaar soos ’n outydse goewernante wat vir ’n werksonderhoud kom.
Laat daar nooit van haar ma gesê word dat sy haar nie soos ’n dame gedra nie, selfs nie wanneer die woede in fyn sweetdruppeltjies op haar voorkop uitslaan nie. Wel, soort van. Haar ma praat nie soos ’n dame nie, tree nie soos ’n dame op nie en ís nie ’n dame nie. ’n Dame gee nie vir haar kinders name soos Jo-Jo en Dixie nie, en ’n dame hou haar tong in toom. Nie Ma nie. Maar sy verwag nogtans om vir een aangesien te word. En soos een behandel te word. Wel, soort van …
Miskien, so het Dixie al dikwels gedink, as teenvoeter vir Pa se string meisies wat nie eens deur ’n blinde vir dames aangesien sal word nie.
Haar arme ma voer ’n verlore stryd.
Dixie wil nie vra nie, maar sy weet sy moet. Haar ma sal die saak nie laat vaar voordat die vuurspuwende berg nie behoorlik tot uitbarsting gekom het nie.
“Was … was Pa alleen?”
“Alleen? Was Gerhardus de Lange al ooit in sy lewe alleen? Nee! Nee, natuurlik nie. Sit en ginnegaap met ’n ou meisietjie nie veel ouer as jy nie. Seker so dertig, vyf en dertig, daar rond. Waaroor hulle gesels, weet net hy en die duiwel alleen. Kan nie oor die werk wees nie, daarvoor is daardie gesiggie te dom. Dis so ’n dikketjie dié keer, een met ’n ronde gesiggie soos ’n muurhorlosie. Nie sy gewone tipe nie.”
“Wat ís Pa se gewone tipe?” wonder Dixie hardop.
“Ja, nou vra jy my ’n ding. Enigiets wat borste en boude het, sou ek sê. Laas was dit ’n rooikop, hierdie enetjie het donker hare. Langerige hare. Hang op haar skouerknoppe. Krullerig. Dis nou te sê as dit nie ’n pruik is nie. Gerhardus de Lange se meisies is so vals dat ’n mens nie weet of hulle net van silikoon en nylon aanmekaargesit is nie.”
’n Vreemde heimwee oorval Dixie. ’n Verlange na haar pa, soos sy hom geken het voordat sy van al sy streke geweet het. Haar pa, die man wat haar nou skaam maak om sy dogter genoem te word.
“Het hy Ma gegroet? Het julle gesels?” vra sy versigtig.
“My groet? Sal Gerhardus my nou groet! Die vrou wat meer as dertig jaar sy hemde vir hom gestryk en sy